Antonio Damasio, The Strange Order of Things: Life, Feeling, and the Making of Cultures. Pantheon (February 6, 2018) - 336 pages [cf. Amazon]
John
Banville heeft vandaag in The Guardian een review: “The Strange Order of Things
by Antonio Damasio review – why feelings are the unstoppable force.”
Leadtext:
“What the body feels is every bit as significant as what the mind thinks, a
neuroscientist argues. Turn to emotions to explain human consciousness and
cultures.”
Daarin
ook deze passage:
‘Also
called to the table is Spinoza – on whom Damasio has written at length – and
his emphasis on conatus, the essential force by which all things strive to
persevere, and which had for Spinoza the same significance that homeostasis has
for Damasio.”
Als
je via Amazon eens bekijkt hoeveel Damasio over Spinoza zegt, dan komt zijn naam
slechts enkele keren voor en de meeste daarvan zijn verwijzingen naar zijn
titel: Looking for Spinoza. [Waarvan hier overigens een PDF].
Misschien is de titel een zekere omgekeerde allusie op Spinoza?
Foto van Antonio Damasio van hier
Aanvulling 17 nov. 2018
Books.google
Aanvulling 17 nov. 2018
Books.google
Stan,
BeantwoordenVerwijderenOp een ander blog schreef ik nog dat de neurobiologische insteek van Damasio ons spinozisten weinig bijbrengt, en in deze korte tekst hierboven toont zich al waarom.
Homeostase is het vermogen om het interne menselijke milieu in evenwicht te houden, ondanks veranderingen in de omgeving waarin het organisme zich bevindt. Deze fysieke communicatie tussen weefsels en organen via het zenuwstelsel of door chemische stimulatie is een werking die zich beperkt tot de tijd dat het organisme leeft.
Spinoza’s conatus sluit geen bepaalde maar onbepaalde tijd in (E3, 8).
Homeostase gelijkstellen met Spinoza’s conatus is daarom een ongelukkige zaak.
Hoe zie jij dat?
Ed,
BeantwoordenVerwijderenIk twijfelde of ik dit nieuws over Damasio's nieuwe boek wel zou brengen. Jouw opmerking die ik had gelezen, haalde mij over de drempel. Ik heb in vroegere blogs nogal commentaar geformuleerd op Damasio's gebruik van Spinoza.
De vergelijking van homeostase met conatus vind ik, net als jij, weinig gelukkig. Spinoza's conatus geldt breder dan de organismen, waarbij homeostase speelt; maar belangrijker lijkt me: homeostase houdt een inwendige conditie zo goed mogelijk in stand, terwijl de conatus een ding doet streven naar het vermeerderen van zijn macht of vermogen om te handelen en aldus zijn voortbestaan zo goed mogelijk te 'garanderen'. Spinoza's begrip is actiever en dynamischer, lijkt me.