Pagina's

vrijdag 16 maart 2018

De Spinoza van Mirjam Somers



Bij de ISVW worden de programma’s gegeven van de Nacht(en) van de Filosofie die over twee weken, op 30 maart 2018 in Amsterdam en 31 maart in Rotterdam worden gehouden.
In de Nacht van de Filosofie in Amsterdam zal de wandgrote samenvatting te bezien zijn die Mirjam Somers gedetailleerd uittekende van een filosofieboek, te weten van Een beestachtige geschiedenis van de filosofie van Erno Eskens (ISVW, 2014).
Eskens "laat zien hoe filosofen in de loop van de geschiedenis hebben gedacht over dieren, en over de menselijke uniciteit. Wat maakt ons uniek? Wat maakt ons tot mens en hen tot dier? Aan de hand van deze vraag wandelen we door de geschiedenis van de filosofie." En Mirjam Somers heeft die wandeling dus uitgetekend.
Die wandgrote tekening staat op de website van de ISVW gedigitaliseerd  en kan hier alleen sterk verkleind worden weergegeven.
 
Ik haal daar twee stukken uit die over Spinoza gaan en heb daar een opmerking bij.




Of het letterlijk uit Eskens' boek komt of een betwistbare manier is waarop de tekenares het begrepen heeft, weet ik niet, maar de passage “dingen en denkdingen zijn 2 verschijningsvormen van 1 dezelfde onderliggende substantie,”-zie ik niet als een herkenbare weergave van Spinoza. “Denkdingen” (entia rationis) zijn bepaald niet hetzelfde als de “ideeën van dingen.”

En de passage “daardoor communicatie mogelijk tussen lichaam-ziel” geeft Spinoza zeker niet juist weer, volgens wie er helemaal geen interactie en dus ook geen communicatie kan bestaan tussen beide – die bij Spinoza ook helemaal niet nodig is, want beide zijn verschillende uitdrukkingswijze van een en hetzelfde ding.

Daar moest even op gewezen worden.