Over
een paar weken, in januari 2019, zal de biografie verschijnen
Kees
Schuyt, R.P. Cleveringa. Recht, onrecht
en de vlam der gerechtigheid. Boom uitgevers Amsterdam, 16 januari 2019 [dan zal de boekpresentatie plaatshebben in het Academiegebouw van de
Universiteit van Leiden]
De uitgeverstekst: De toespraak die de Leidse
hoogleraar Rudolph Pabus Cleveringa (1894-1980) op 26 november 1940 hield tegen
de Duitse bezetting, is uitgeroepen tot de belangrijkste Nederlandse redevoering
van de twintigste eeuw. Hij besloot openlijk te protesteren tegen de nazi's,
nadat die zijn leermeester Eduard Meijers hadden ontslagen omdat hij Joods was.
Cleveringa sprak de studenten op beheerste toon toe en daags erna werd hij,
precies zoals hij had verwacht, door de Sicherheitsdienst opgepakt en
gevangengezet.
Deze grondig gedocumenteerde biografie gaat voor het
eerst in op de gehele levensloop van Cleveringa. Waar haalde hij de moed
vandaan om op te staan? Waren het zijn op vrijheid gerichte Gronings-Friese
aard en opvoeding? Kwam het door zijn vorming tot een gedegen jurist, met een
door Meijers geïnspireerde opvatting over recht en onrecht? En hoe reageerde
hij na de oorlog op alle lof die hem werd toegezwaaid?
Gesteund door zijn vrouw en door het Leidse
universitaire milieu kon Cleveringa zijn hoe hij was: onverschrokken en fijn
van geest.
* * *
Ik
vraag mij af: zal hij ook behandelen hoe de theoloog professor Lambertus
Johannes van Holk (1893-1982) op dezelfde dag als waarop Cleveringa zijn
verzetstoespraak hield, uitdrukkelijk een college over Spinoza gaf? Ik schreef
daarover het blog van 25-11-2010: "70 jaar geleden: Spinoza-college
als protest tegen Duitse maatregel." Cf.
ook ‘t blog van 26-11-2014: "Vandaag onthulling gevelsteen
voor moedige protestlezing over Spinoza."
Je
zou dat mogen verwachten van iemand die in 2017 een boek over het denken van
Spinoza publiceerde: Spinoza en de
vreugde van het inzicht.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten