Davide Monaco’s “New Account of the Objective-Formal Distinction in Spinoza’s Parallelism Theory”

Behoorlijk enthousiast ben ik over een hoofdstuk in het boek waarop ik al wees in het blog van 25 oktober 2017, “Filip Buyse: “Spinoza and the Agreement between Bodies in the Universe.” Maar je kunt niet alles tegelijk lezen – ik las dat hoofdstuk pas gisteren en kwam allerlei thema’s tegen die wij op dit blog vaak bediscussieerd hebben. Maar helemaal overtuigd van Monaco’s analyse ben ik nog niet.

Het gaat om het op internet gepubliceerde boek

Gábor Boros, Judit Szalai and Olivér István Tóth (eds), The Concept of Affectivity in Early Modern Philosophy, Budapest, 2017 [Open access PDF cf. books.google]

En het gaat me hier om het zeer informatieve en boeiende hoofdstuk daarin van

Davide Monaco: “A New Account of the Objective-Formal Distinction in Spinoza’s Parallelism Theory,” p. 89 - 103

Davide Monaco [cf. zijn pagina bij de Universiteit van Aberdeen] is bezig aan en promotieonderzoek bij Beth Lord. In het boek wordt hij aldus voorgesteld:

Davide Monaco is a PhD student at the University of Aberdeen, working under the Normativity Project Award Scheme. He obtained his Master’s degree at the University of Naples “Federico II” and published on Ernst Mach’s epistemological monism and parallelism. Afterward, he has moved to Spinoza’s philosophy and focused on these concepts in a metaphysical perspective. In his dissertation, the relationship between Spinoza’s substance monism and his parallelism is investigated from a different angle. The main aim of this research is to demonstrate the compatibility and identity of the two distinct formulations of Spinoza’s parallelism theory in the Ethics. [p. 286]

En de inleiding schrijft over zijn hoofdstuk: Davide Monaco provides a new interpretation of the formal-objective distinction in Spinoza. By tracing back the history of the distinction to the Timaeus via Descartes and Suarez, he argues that Spinoza in his mature works does not simply accept the Scholastic or Cartesian version of the distinction. He argues that Spinoza’s parallelism doctrine implies the replacement of the objective being of ideas with the formal being of ideas, thus turning the formal-objective distinction into a formal-formal distinction.

Dat klinkt interessant. Ik verwijs direct naar dat hoofdstuk dat hij ook op zijn academia.edu heeft geplaatst.

Ik citeer hier deze passage in voetnoot 2 over het voorkomen bij Spinoza van de relevante termen:

Esse formale is the most frequent term with eight occurrences (EIIP5, EIIP5D, EIIP6C, EIIP7S, EIIP15, EIIP15D), while formaliter has just one occurrence in EIIP7C. Formalis essentia has three occurrences (EIP17S, EIIP8, EIIP40S2). Objective has three occurrences (EIP17S, EIP30D, EIIP7C), while esse objectivum has only two occurrences (EIIP8C, EIIP48S), one of which is from the Nagelate Schriften (NS).

Lees hoe volgens de auteur Spinoza “takes a rather original approach to this philosophical [objective-formal] distinction; die bij hem een nieuwe variant krijgt, n.l.: “one in which the notion of the objective being of ideas is replaced by that of the formal being of ideas.” Gods idee heeft een nieuwe, eigen ontologische status (vergeleken met die bij Descartes en Suarez). Komaan, laat u verrassen. [PDF boek, PDF hoofdstuk]

Ik vraag me af of Davide Monaco wel de functie gezien heeft die objectieve ideeën in de Ethica hebben. Inderdaad, ’t zijn geen ‘inprentingen’ meer van dingen in de geest, zoals Spinoza in de KV nog met Suarez en Descartes meeging. Dat verlaat hij in de Ethica volledig ten faveure van de causale en conceptuele kloof tussen de attributen en het parallellisme. Spinoza laat de objectieve ideeën direct voortkomen uit God, tegelijk met het goddelijk verstand, zoals Monaco beschrijft. Maar dat aldus daarmee die causale en conceptuele kloof wordt overbrugd en ideeën “ideeën van” worden, dat kom je bij hem niet tegen. Bij hem blijft zo enigszins in de mist waarom Spinoza nog over objectivè blijft spreken, zodat de volkomen eigen draai die Spinoza aan dát concept geeft onduidelijk blijft. Toch is het een aanrader – je komt er veel door te weten van Spinoza’s context en zijn positie daarin