Pagina's

zaterdag 31 maart 2018

Motet “Ecce quomodo moritur justus" voor Paul Vlas, overleden lid van de Spinoza Kring Limburg



Vandaag is Paul Vlas begraven. Hij overleed vrijdag 23 maart plotseling op 90-jarige leeftijd. Ik heb hem enige jaren meegemaakt, als lid van de Spinoza Kring Limburg en hem als een goede vriend leren kennen. Met name ook in de periode dat ik ziek werd een jaar geleden, heeft hij me enige malen in het ziekenhuis en later zelfs in het verpleeghuis in Zeist opgezocht. Ik zal dat niet vergeten. Door de situatie waarin ik tegenwoordig verkeer, was ik tot mijn spijt vandaag niet in de gelegenheid zijn uitvaart in Heerlen mee te maken.
Ik heb er behoefte aan hem te gedenken en doe dat door hier het gezang aan hem op te dragen van Jacob Handl / Jacobus Gallus (1550-1591), “Ecce, quomodo moritur iustus.” Ik koos de uitvoering door de Slovenski madrigalisti, gedirigeerd door Prof. Janez Bole die het koor in 1987 oprichtte. Het komt van hun album musica noster amor dat in 1990 in Slovenië opgenomen is.
Het is een stuk dat typisch in deze periode thuis hoort. Het werd in Bach’s tijd in Leipzig opgevoerd. Ook na de Matthäus Passion die gisteren in Naarden werd uitgevoerd door de Nederlandse Bach Vereniging o.l.v. Jos van Veldhoven, werd dit begrafenismotet gezongen. Hier nu dus voor Paul Vlas.
 

 

Straks weer David Ives’s New Jerusalem: The Interrogation of Baruch de Spinoza at Torah Talmud Congregation: Amsterdam, July 27, 1656 - #spinoza


29 september 2017 had ik dit bericht al, maar nu, een half jaar later, is het actueler: van 4 – 22 april 2018 zal het stuk worden opgevoerd door ‘t New Jewish Theatre in St. Louis, Missouri. Het is langzamerhand een klassieker aan het worden.
Ook is er weer iets creatiefs met ’t affiche gedaan: ’t beeld van Nicolas Dings is gebruikt – met molen op de achtergrond.
Zie hun Facebook-pagina en ’t St. Louis News.
 

Nieuw boek over de passies bij Descartes en Spinoza en de doorwerking naar tegenwoordig - #spinoza


zie hoe Sergio Birga Descartes en Spinoza als twee vrienden samen heeft getekend.
 
Volgens de uitgever, Éditions du Scribe L'Harmattan, is op 13 februari verschenen,
Dominique Thiébaut Lemaire, Passions et raison aujourd’hui, à la lumière de Descartes et Spinoza. Paris:  Éditions Le Scribe L'Harmattan, 13 février 2018 • 274 pages
Volgens Le Parisien zal op 5 april 2018 ten huize van de uitgever in hartje Quartier Latin het boek officieel worden gepresenteerd met de schrijver als eregast.
Zie voor informatie over het boek de link naar de uitgever en naar Le Parisien. Ik geef nog door dat delen van de tekst al eerder op dit blog verschenen. Verder kan ik hier doorgeven wie de maker van de cover-illustratie is. Ik vind ’t wel bijzonder dat die informatie wordt gegeven:
Sergio Birga
Auteur de la gravure de couverture, est né à Florence en 1940. Après des études à la Scuola d’Arte de Florence, il étudie la gravure aux Beaux-Arts de Paris. Ses premières œuvres ont été influencées par l’Expressionnisme. Il pratique ensuite une peinture dite cultivée et symbolique. Puis il se tourne vers une inspiration qui relève du Réalisme Magique. Il fait de très nombreuses expositions en France et à l’étranger.

Eens iets over Spinoza's Hebreeuwse Grammatica - #spinoza


Mark Liberman had gisteren op "Language Log" een fraai stukje over een onderwerp uit Spinoza's Hebreeuwse Grammatica, getiteld: "Vowels are the souls of consonants" dat vervolgt met: "And a consonant without a vowel is a body without a soul." Dat komt uit het eerste hoofdstuk van die Compendium grammatices linguæ hebrææ. Leuk om eens een dergelijk stukje te vinden van een taalkundige. Ik kwam het blog op het spoor doordat het deze afbeelding had die Google-images vandaag aanreikte.

De aanleiding voor het blog was de vraag van emeritus hoogleraar en gepensioneerd directeur van het Max Planck Institute for Psycholinguistics in Nijmegen, Anne Cutler - die in 1999 de Spinoza premie ontving - of hem een Engelse vertaling van Spinoza’s Hebreeuwse Grammatica bekend was. Hij vermeldt in dat stukje niet dat de Spinoza Complete Works in de vertaling van Samual Shirley [Indianapolis / Cambridge: Hackett Publishing Company, 2002] ook die Grammatica bevat; dus dat zal hem niet bekend geweest zijn.
Ik voeg die vertaling hieraan toe:

vrijdag 30 maart 2018

Vergelijkende studie Spinoza en Sartre eens anders aangepakt - #spinoza


Vorig jaar verscheen deze studie
Gaye Çankaya Eksen, Spinoza et Sartre. De la politique des singularités à l’éthique de générosité. Paris: Classiques garnier, 2017

Uit de uitgeversomschrijving: de hoofdopzet van Spinoza et Sartre. De la politique des singularités à l’éthique de générosité, is een ander soort vergelijkende filosofische studie - een die afstand neemt van de klassieke lezingen van Spinoza en Sartre, die i.h.a. resulteren in een eenvoudige tegenstelling van een metafysica van noodzaak enerzijds en een existentiële vrije wil anderzijds. Het deterministische systeem van Spinoza en het existentialisme van Sartre berusten op opvattingen over zijn en vrijheid die onverenigbaar lijken, zodat ook hun visies op ethiek en politiek onvergelijkbaar zouden lijken. Dit werk probeert het risico van een dergelijk vooroordeel van vergelijkend filosofisch onderzoek te overwinnen: door in het middelpunt van het onderzoek de analyse van een veelvoorkomende problematiek te plaatsen, waardoor het mogelijk wordt de ethisch-politieke gedachten dichter bij elkaar te brengen. Bij Spinoza en Sartre wordt nagegaan hoe zij het probleem van de oprichting en instandhouding van een vrije samenleving benaderen. Zij blijken beide hun analyse in een anti-contractualistisch kader te plaatsen.
 
Het recentste nummer van het online magazine Philonsorbonne #12 brengt een deel van een tekst uit dat boek:

Gaye ÇANKAYA EKSEN, « Spinoza et Sartre : une composition dynamique des singularités », Philonsorbonne, 12 | 2018, pp. 175-186. PDF aldaar in z’n geheel te lezen. Zie ook academia.edu.

Maarten van Buurens Spinoza-interpretatie door VHS en Spinoza Kring Soest gelegitimeerd? #spinoza


Waren het tot nog toe alleen de ISVW en uitgeverij Ambo / Anthos die Maarten van Buuren als Spinozadeskundige erkenden en pushten, nu beginnen Spinozakringen Van Buuren als deskundige te authentiseren.
Morgen begint bij de Spinoza Kring Soest zijn cursus in vijf delen [cf.], waartoe hij, zo is mij bekend, zichzelf heeft aangeboden. Ik ben benieuwd wat hun ervaring met hem wordt.
In januari 2018 maakte de Ver. Het Spinozahuis het thema van de zomerweek bekend: Spinoza en de Europese Verlichting (cf. blog van vrijdag 26 januari 2018). Gisteren werd het programma op de website van de VHS gezet. En tot mijn verbazing staat voor donderdag 26 juli Maarten van Buuren geprogrammeerd met: "Wat bedoelt Spinoza met de term rede (ratio)?"
Het vele kritische commentaar dat ik in de loop der tijd aan Van Buurens Spinoza-interpretatie heb gewijd, heeft niet geholpen om de VHS zich van hem te doen distantiëren.
Onlangs vroeg iemand die op mijn weblog had gelezen dat ik tenslotte toch Van Buurens Ethica-vertaling had aangeschaft, of ik daaraan nog een blog zou wijden. Ik liet weten dat ik besloten had dat niet te doen, daar het kon gaan lijken alsof ik een hetze tegen hem aan het voeren was. Ik was weer veel van de al in zijn boeken geuite misvattingen tegengekomen en had besloten daar niet meer over door te gaan. Het was genoeg geweest. Ik vind wel opvallend dat er voor zover mij bekend nog geen filosofietijdschrift een recensie aan zijn vertaling heeft gewijd.
In plaats van een uitgebreide recensie volsta ik met twee citaten:

“Denken moet volgens hem [Spinoza] worden begrepen als een hersenactiviteit. Een affect is met andere woorden een voorstelling die de hersenen zich maken van het lichaam en via deze voorstelling van de externe lichamen die ons lichaam ‘aandoen’. [Ten geleide, p. 9)

“Spinoza noemt ze [Natuurverschijnselen] Denken en Uitgebreidheid, ook wel natura naturans en natura naturata. Het zijn gezichtspunten op een en dezelfde eenheid, net zoals geest en lichaam gezichtspunten zijn op de individuele mens.” [Ethica in vogelvlucht, p. 353]

Meer ga ik er niet over zeggen.

Andrea Sangiacomo zet Spinoza in voor een petitie voor een #PlantPoweredCommunity #spinoza

...et iisdem ad libitum uti eademque tractare prout nobis magis convenit [Ethica 4/37s1]

donderdag 29 maart 2018

Shlomo Pines (1908 – 1990) schreef over Spinoza en Maimonides [3]


In de vorige twee blogs over Shlomo Pines [op 9 maart en 27 maart 2018] gaf ik algemene informatie over hem. Vandaag wil ik het hebben over een belangrijk stuk van deze erudiete geleerde
“Spinoza’s Tractatus Theologico-Politicus, Maimonides and Kant,”in: Scripta Hierosolymitana 20 [Further Studies in Philosophy] (1968), 3–54 [scans gepupliceerd op academia.edu]

Mijn ervaring met dit stuk is dat een lezer (zoals ik) die geen kennis heeft van Maimonides’ Guide of the Perplexed (door Pines in 1963 uit het Arabisch vertaald), aan de hand van dit artikel in de gaten kan krijgen hoeveel Spinoza aan Maimonides ontleent. Ik herinner me van de TTP alleen Spinoza’s kritiek op de allegorische uitleg door Maimonides van passages in de Bijbel. Waar Spinoza een andere visie verwoordde (b.v. dat de profeten géén filosofen waren, waar ze dat volgens Maimonides wel waren), hanteerde hij de uitgangspunten en analyse schema’s van Maimonides. Voor mij is dat het belangrijkste nut van dat artikel, waarom ik het van harte ter lezing aanbeveel. Wie de TTP wil bestuderen kan vel nut hebben van dit artikel van Pines.  

woensdag 28 maart 2018

Blauwe ruitjes blazer Spinoza


Lijkt u dit niet wat? Deze 3-knoops lente-zomer blauwe ruitjes blazer Spinoza? Mét speciale Spinoza-knopen. Zeer gedistingeerd. Echt iets voor chique Spinozisten, lijkt me. Hier in Japan te bestellen.

 

Lees Ursula Renz’ uitleg over ‘verklaarbare uitleggers’ bij Spinoza


Graag geef ik even door dat ik zojuist tegenkwam dat ‘t Zurich Open Repository and Archive University of Zurich het volgende artikel van Ursula Renz al van sinds het jaar van verschijnen, dus sinds 2009, als PDF op internet heeft gezet:

Ursula Renz, “Explicable explainers: The problem of mental dispositions in Spinoza’s Ethics.” In: Damschen, Gregor; Schnepf, Robert; Stüber, Karsten (Eds.). Debating Dispositions. Issues in Metaphysics, Epistemology and Philosophy of Mind. Berlin: Walter de Gruyter, 2009, pp. 79-98. – books.google

Zij is hoogleraar filosofie aan de Alpen-Adria-Universiteit van Klagenfurt, Oostenrijk.

Uit de inleiding van ’t boek: Ursula Renz provides in her "Explicable Explainers: The Problem of Mental Dispositions in Spinoza's Ethics” a thorough analysis of the role of dispositions in Spinoza's philosophy of mind. She starts with the observation that on an ontological level Spinoza's necessitarianism leaves no room for the reality of possibility and, consequently, the reality of dispositions. On the other hand, Spinoza uses dispositional terms within his philosophy of mind in order to account for mental states and actions. According to Renz, Spinoza's view can be made sense of if one understands dispositions as "explicable explainers." They are "properties" that sent an epidemic function in explanatory contexts, but they can be explained by other more basic properties of an individual. In this manner, Spinoza's rejection of the mind as a cause behind its activities and as bearer of mental properties can be reconciled with his use of dispositions in explanatory contexts.

Opmerkelijk is dat Ursula Renz de titel wel op haar pagina bij academia.edu vermeldt maar het daar zelf niet naartoe geüpload heeft. Je moet dat dus langs andere weg ontdekken. Wat zal haar verklaarbare uitleg zijn?

Ik herinner eraan dat ik in het blog van 23 maart 2018 er al op wees dat de Engelse vertaling van haar Habilitationsschrift in aantocht is:

Ursula Renz, The Explainability of Experience. Realism and Subjectivity in Spinoza's Theory of the Human Mind. Oxford Unversity Press, 02 July 2018.

Je kunt, zoals bekend, met Spinoza vele kanten op, maar zo?


Vreemd toch, zo’n cover te zien van Franse vertalingen van Spinoza’s Ethica. Men rommelt maar wat aan. Het lijkt mij Johan van Oldenbarnevelt - hoewel Google afbeeldingen je niet precies deze geeft – misschien vergis ik me dus, maar met Spinoza heeft ie hoe dan ook niks te maken - behalve dan dat hij ergens in de TTP een allusie op Oldenbarnevelt zou maken. Maar om die dan daarom op de cover te zetten....

Deze op een Japanse site
l'"Ethique" de Baruch Spinoza. Traduction par Emile Saisset (1842). Charpentier, 1861 - reprint Editions La Bibliothèque Digitale.

Charles Reznikoff (1894 - 1976) joods-Amerikaans dichter - zijn gedicht over Spinoza toegelicht


Reznikoff is not the poet as hero,
he is a distinct member of a tribe of poets,
an American-Jewish member who has helped found and continue poetic traditions—
both Jewish and American.
[Robert Manaster*) ]

Zijn ouders waren voor de Russische pogroms van de 1880-iger jaren naar de VS gevlucht. Hij werd geboren in wat hij noemde het joodse getto van Brownsville, in Brooklyn, New York. In “Early History of a Writer,” beschrijft hij zijn jeugd en zijn ervaringen met jodenhaat. Hij gaf als dichter stem aan deze joodse ervaringen. Zijn bundels Testimony: The United States, 1885-1915 (1934-1979) en Holocaust (1975) zijn Reznikoff’s belangrijkste werken. [Van poetryfoundation]. Charles Reznikoff was advocaat en z'n hele leven inwoner van New York. Hij was een van de grondlegers van de artistieke beweging van het 'objectivisme' (dat niets te maken had met de gelijknamige politieke beweging van Ayn Rand).  
In Stephen Fredman, A Menorah for Athena: Charles Reznikoff and the Jewish Dilemmas of Objectivist Poetry [University of Chicago Press, 2001 – books.google], komt, zoals de titel al zegt het poëtische werk van Charles Reznikoff uitgebreid aan de orde en daarin blijkt Spinoza voor te komen, zoals ik in het blog van gisteren, waarin het gedicht "Jerusalem the Golden", al heb laten zien.
Ik citeer hieronder uit dit werk een interessante passage waarin Charles Reznikoff’s gedicht “Jerusalem the Golden”, waar dat over Spinoza een onderdeel van vormt, aan de orde komt en wordt toegelicht.
Maar eerst neem ik een kort stukje over uit de inleiding op zijn werk van de website "Of Things Exactly As They Are": American Poetry of the 1930s” dat een fraaie korte duiding geeft:  
 

dinsdag 27 maart 2018

Charles Reznikoff (1894 - 1976) joods-Amerikaans dichter - met een gedicht over Spinoza


Reznikoff is not the poet as hero,
he is a distinct member of a tribe of poets,
an American-Jewish member who has helped found and continue poetic traditions—
both Jewish and American.
[Robert Manaster*) ]

Na lange tijd kan ik weer eens met een gedicht komen, waarin Spinoza een rol speelt. Ik ontdekte het onlangs. Het gedicht is te vinden in de bundel van
Charles Reznikoff, Jerusalem the Golden. New York: Objectivist Press, 1934 - 33 p.; 20 cm.
Daarin de vierdelige cyclus die de naam aan de bundel gaf: Jerusalem the Golden met: The Lion of Judah - The Shield of David – Spinoza - Karl Marx
In dit blog breng ik eerst het hele gedicht – om het voor zichzelf te laten spreken – het zou niet juist zijn om alleen dat over Spinoza hier over te nemen. In een volgend blog kom ik dan met enige achtergrondinformatie en nadere toelichting.

Shlomo Pines (1908 – 1990) schreef over Spinoza en Maimonides [2]


Het eerste blog dat ik over Shlomo Pines schreef dateert alweer van vrijdag 9 maart 2018. Ik ben met het stuk dat ik daar noemde flink bezig geweest en daar wil ik nog eens over bloggen. Voor ik dat in een volgend blog doe, wil ik eerst hier nog enige aanvullende informatie geven over deze grote erudiete geleerde, die beschreven wordt als een wijs man.
Hij beheerste vele talen. Zijn vertaling uit het Arabisch waarin oorspronkelijk verscheen van Maimonides’s The Guide of the Perplexed [2 volumes, The Uiversity of Chicago Press, 1963] wordt nog steeds als dé gezaghebbende vertaling van dat werk beschouwd.
De Shlomo Pines Society had jarenlang een website, maar heeft die enige jaren geleden opgeheven en documenten van Pines overgebracht naar een site op zijn naam op academia.edu, zoals ik in het vorige blog al meldde. Maar hoe vervelend is dat beëindigen van een site, waardoor allerlei links, bv. op de wikipedia-pagina over hem niet meer werken. Ik bleef verder zoeken en ontdekte toen dat Internet Archive de data van de website van de shlomopines.org.il op verzoek van de National Library of Israel (NLIL) in 2013 verzameld heeft. De website is dus bewaard gebleven.
Hier de afbeelding van de header van die eerdere website met daarachter de link erheen.

 
Daarop blijkt de tekst over Pines geschreven door dr. Carlos Fraenkel. Onder het menu “Articles About Shlomo Pines” staat ’t in ’t Engels vertaalde DOC-artikel van Sarah Stroumsa “Shlomo Pines: the Scholar, the Sage”, Journal Asiatique, vol CCLXXVIII, no.3-4 (1990),” en het DOC-artikel van Ze’ev W. Harvey. "On Professor Shlomo Pines and His Approach to Jewish Thought." The Shlomo Pines Jubilee Volume (pp. 1-15), Jeruslam Studies in Jewish Thought 7. 1988 (Y. Chipman Trans). En onder ’t menu “bibliography” is het PDF te vinden met zijn vele werken. Allemaal stukken met dode links op wikipedia.

maandag 26 maart 2018

Aandacht voor Fausto Meli (1908-1931), "Spinoza e due antecedenti italiani dello spinozismo"


Nu ik weer eens deze cover tegenkom [van hier– ik had eerder op 12-07-2016 dit blog over deze uitgave] wilde ik er eens iets meer over weten en zocht naar een review.
Ik stuitte op deze van ene R. McK. die verscheen in The Journal of Philosophy, [Vol. 31, No. 15 (Jul. 19, 1934), pp. 412-413].
We komen heel wat interessants te weten.
Spinoza, e due Antecedenti Italiani dello Spinozismo. FAUSTO MELI. Prefazione di Guiseppe Saitta. (Studi di Lettere Storia e Filosofia. Publ. dalla R. Scuola Normale Superiore di Pisa. III.) Florence: G. C. Sansoni. 1934. viii + 199 pp. 18 Lire.

Fausto Meli died in 1931 at the age of twenty-two, leaving behind him the memory of great intellectual promise and three essays which are now published by one of the professors to whom he acknowledged indebtedness. The first essay, "II Pensiero Religioso e Politico di Fausto Socino," states the thesis which all three essays illustrate: the Reformation, which arose from the spiritual renovation of the Renaissance, nonetheless negated that spirit and involved itself in contradictions which are resolved in the work of Fausto Socino, Jacopo Aconcio, and in general in Spinozism. In Spinozism, or in its anticipations, are contained the foundations of what is modern in philosophy. The revolt against scholasticism still figures large in this version of the history of philosophy, but the intellectual revolt is posterior to, and even directed against, the work of the Reformation: Luther was the great hero of faith, Melanchthon the most liberal and tolerant spirit, but it was Fausto Socino who laid bare the foundations of human action, saw its effective value, revealed the inner reason from which it flowed and laid the foundations of modern, unprejudiced, autonomous culture (pp. 15-16). Socinianism resolved in the philosophical monism, which was the great achievement of Humanism, the numerous dualisms which the author finds in earlier thought: it abandoned a theology which no longer corresponded to the effective needs of culture, it abandoned the interminable discussions which smashed the vital germ of religion into infinite sects, it unified the sphere of the divine with that of the human and the world of grace with that of nature (pp. 42-43). In sum, it substituted a rationalism, according to which truth is a process and a conquest, for the medieval intellectualism, according to which it was a datum. Scholastic intellectualism had defined its truths in fixed dogmas that led-as did the Protestant reform-to intolerance; Socino, by casting off useless theology, prepared the typically modern concept of tolerance. S. Meli can, therefore, find numerous echoes of the Socinian doctrine, not only in the philosophies of Bruno and Spinoza, but in the moral and religious ideas of the Cambridge Platonists (who were called Socinians by their opponents) and in the political history and organizations of Holland and England. The brief second essay, "Iacopo Aconcio" (pp. 87-95), based on the Stratagemata Satanae rather than the De methodo, presents a similar philosophic vision of man, naturalistically conceived, endowed with vices, passions, and errors, conquering a growing truth. When one turns therefore from his predecessors to Spinoza himself (Parte II. "Sulla Metafisica Razionalistica dello Spinoza"), it is to find the chief value of his philosophy not in a dogmatic metaphysics, but in a method, which is real, concrete, and rationalistic in this modern sense. The method is "cognitio reflexiva," and therefore, S. Meli finds, emphasizes, no longer some cognizance the mind may have of the system of reality, but rather the spontaneous and productive activity of the mind. S. Meli labors with considerable ingenuity to substantiate his idealistic version of Spinoza, and frequently the ingenuity results in striking and fantastic interpretations. Thus he contrasts Thomas Aquinas and Spinoza (p. 100) by arguing that for the former the metaphysical object remains always extraneous to speculative thought, the object of faith and intuition, of induction rather than of demonstration, whereas for Spinoza, "thought seeks to adequate itself to its object by resolving the opacity of its immediate position in the clarity of reason." This surprising statement is substantiated by Spinoza's argument that God is Causa sui in refutation of Thomas's objection to the a priori demonstrations of the existence of God on the grounds that God has no cause! But the interest of this book does not lie primarily in the historical or philosophical accuracy of S. Meli 's interpretation. Rather it lies in the insight it contributed to the history of thought by adding one more to the interpretations of the modern spirit and its revolt against the frigidities and rigors of the Middle Ages.
R. McK.

Andreu Navarra schreef met ‘Hojas’ een novelle over Spinoza


“Hojas”, una novela sobre Spinoza, con su autor Andreu Navarra [cf.]

Andreu Navarra, Hojas [Bladen]. Editorial Sloper, 01-09-2017 - 136 pagina's
Een oude filosoof arriveert in Amsterdam met een koffer vol herinneringen. Omdat hij niet in staat is een minimaal coherente gedachte te construeren, wijdt hij zich aan het schrijven van een vreemd dagboek waarin hij zijn eigen mentale zelfvernietiging bevestigt. Zijn tegenstrijdigheden, zijn zwendel, zijn onbeduidendheid komen naar voren als hij zijn leven doorneemt en klassiekers uit de universele filosofie herleest: Spinoza, Leibniz of William James. Alles tussen onvoorziene gebeurtenissen die niets anders doen dan hun verwarring voeden. In deze ironische klucht onderzoekt Andreu Navarra de dagelijkse absurditeit die ons omringt en de valkuilen van het denken. [vertaling door Google Translate]

zondag 25 maart 2018

Vittorio Morfino (1966-), Italiaan, “publiceert o.a. over spinozisme”

[aldus de DBNG enigszins eufemistisch].
Al enige dagen houdt Vittorio Morfino mij flink bezig. Het begon met het boek dat als hardback in februari 2017 verscheen en dat komende zomer als paperback zal verschijnen:
Warren Montag and Hanan Elsayed (Eds.), Balibar and the Citizen Subject. Edinburgh University Press, febr. 2017 hardback,  1 aug. 2018 paperback.
Daarin een hoofdstuk van
• Vittorio Morfino, Intersubjectivity or Transindividuality: The Leibniz-Spinoza Alternative
Among the most curious and insistent features in the history of misunderstandings of Leibniz’s philosophy is the attempt to see within it a form of Spinozism. This is a misunderstanding in a double sense, because in order to affirm it, the complexity of Spinoza must be reduced to the same extent as the complexity of Leibniz. Already in the final years of his life, Leibniz had unequivocally expressed the problem with such a reduction in response to a letter from Louis Bourguet: I do not see how you can deduce any Spinozism from this; to do so is to jump...[cf. jstor]
Die titel - vooral 'transindividualiteit' intrigeert me - deed me verder zoeken naar hem, waarbij ik stuitte op zijn artikel
• Vittorio Morfino, “The fracture of a kantian antinomy: Machiavelli and Spinoza,” [translated by Dave Mesing; in Parrhesia Vol 23, 2015 pp.· 43-62, cf. PDF] dat ik zeer interessant vond en dat mij op verdere zoektocht stuurde. De Duitse Spinozabibliografie laat zeer veel van hem zien. Ik vermeld hierna alleen de in het Engels vertaalde boeken en de artikelen die op internet geplaatst zijn.
Het hiervoor genoemde artikel ging over Machiavelli en Spinoza; blijkbaar gaat hij daar dieper op in. Sterker, zijn dissertatie ging erover: "Sa thèse, soutenue en 1998 sous la direction de Jean-Marie Vincent, portait sur la rencontre Spinoza-Machiavel."[Cf. vandaar zijn foto links]  
Zijn vertaler naar het Engels, Dave Mesing, meldt in zijn op zijn academia.edu geplaatste CV dat volgend jaar zal verschijnen:

zaterdag 24 maart 2018

Jonathan Bennett een ‘verwaarloosde klassieker’ van de filosofie? #spinoza

Het laatste hoofdstuk van het eind 2016 verschenen door Eric Schliesser gredigeerde boek gaat over Jonathan Bennett, de in de secundaire Spinozaliteratuur bepaald niet genegeerde Scholar, maar daar gaat het boek niet over. Daniel Dennett, die twaalf jaar jonger is dan Bennett, blikt nog eens terug op hoe hij indertijd aankeek tegen het debuut van Jonathan Bennett, Rationality (1964), waarin die voor eens en voor altijd hét inzicht in onze rationaliteit wel eens zou verwoorden… Dennett die zich met zijn onderzoek op hetzelfde terrein bewoog, zag er toen niets in, maar nu achteraf vindt hij dat Bennett's boek onvoldoende recht is gedaan – en niet alleen door hem. Het stuk verscheen in
  
Eric Schliesser (Ed.), Ten Neglected Classics of Philosophy. Oxford University Press, 2017 [2016] - 304 pagina's – books.google

Table of Contents
Editor's Acknowledgments
Author Biographies
1. Eric Schliesser: Rachel Barney: Gorgias' Encomium of Helen
2. Ryan Hanley: Fénelon's Telemachus
3. Elisabeth Anderson: Thomas Paine's Agrarian Justice
4. Frederick Beiser: Lotze's Mikrokosmus
5. Michael Della Rocca: Bradley's Appearance and Reality
6. Sally Haslanger: Jane Addams'
7. Alan Richardson: Cassirer's Substance Concept and Functional Concept
8. Kris McDaniel: Edith Stein: On the Problem of Empathy
9. Chike Jeffers: W.E.B Du Bois' Whither Now and Why
10. Daniel Dennett: Jonathan Bennett's Rationality
Index
Het hoofdstuk [10] van Daniel Dennett over « Jonathan Bennett's Rationality » staat als PDF op internet. Daar Jonathan Bennett nogal flink de – niet alleen - Angelsaksische Spinozaliteratuur heeft gedomineerd, vind ik het wel aardig in dit blog op deze tekst te wijzen.
Hoofdstuk 6 van Sally Haslanger, « Jane Addams's "Women and Public Housekeepng" » is ook als PDF in scans op internet.
Michael Della Rocca heeft zijn bijdrage [hoofdstuk 5] nog niet op zijn academia.edu gezet.

Na 7 jaar weer eens over Hayy ibn Yaqzan van Ibn Tufayl – en Spinoza


Akbar Ahmed bezet de Ibn Khaldun Chair of Islamic Studies, American University in Washington, DC. Dan zou je toch opperste deskundigheid verwachten. Vandaag verschijnt in de Daily Times van zijn hand het op zich aardige artikel "Islam’s contribution to Europe IV" [cf.] waarin deze alinea:

Hayy ibn Yaqdhan, which was brought to England from Aleppo in the seventeenth century by Edward Pococke, Oxford’s first chair of Arabic and John Locke’s favorite professor, caused a sensation among European intellectuals and became the third-most translated Arabic text after the Quran and The Arabian Nights. John Locke spoke eagerly of a meeting to discuss Hayy ibn Yaqdhan, which was translated by Pococke’s son. Baruch Spinoza had it translated into Dutch, and it was twice translated into German and was celebrated by Gottfried Wilhelm Leibniz. Ibn Tufail’s book “could be considered one of the most important books that heralded the Scientific Revolution.”

Zoekplaatje: wat is er fout in dit citaat?
___________________
Hieronder de eerdere blogs uit 2009 t/m 2011 over Ibn Tufayl en zijn Hayy ibn Yaqzan
• Ibn Tufayl [6] en Spinoza
• Ibn Tufayl [5] en Spinoza
• Ibn Tufayl [4] en de John Locke-connectie
• Ibn Tufayl [3] - samenvatting van zijn Hayy ibn Yaqzan
• Ibn Tufayl [2] - en zijn eerste Nederlandse vertaler
• Ibn Tufayl - de vertalingen van zijn Hayy ibn Yaqzan
06-04-2014: Sabine Funke over Ibn Tufayl's Hayy Ibn Yaqzan
______________________
Toevoeging 21:00 uur
Dat dit blog wordt gelezen en gebruikt (zonder dat dit overigens wordt vermeld), blijkt uit een tweet die Wim Klever eind van de middag deed uitgaan en waarin hij een scan meegaf van een tekst die hij op Facebook had gebracht en waarbij hij meteen bovenstaande afbeelding had gebruikt. Hij gaf antwoord op de boven gestelde vraag "wat is er fout in dit citaat?" Maar hij bracht meteen een nieuwe onjuistheid in de wereld. Het was inderdaad Johannes Bouwmeester die de Nederlandse vertaling verzorgde, maar niet vanuit het Engels, maar vanuit het LATIJN (zoals ook te lezen is op bovenstaande titelpagina). E. Pococke had het boek in 1671 in een tweetalige, Arabische en Latijnse, versie uitgebracht onder de titel Philosophus Autodidactus. De Nederlandse was daarvan de eerste vertaling. De eerste Engelse vertaling verscheen pas in 1674.



vrijdag 23 maart 2018

Nog meer Spinozaboeken zijn in aantocht


Alvast maar weer gesignaleerd: deze maand zou verschijnen (maar is er nog niet):

Beth Lord (Ed.), Spinoza's Philosophy of Ratio. Edinburgh University Press, March 2018 [maar volgens bookdepository 31 May 2018] -- 192 pages

The first major work to explore ratio as a key concept of Spinoza’s thought - Reveals that ratio is a multi-faceted concept that connects geometry, minds, reason, bodies, social relations and the cosmos in Spinoza’s philosophy - Shows how ratio can be used to address enduring questions in Spinoza's thought and take his philosophy in exciting new directions Offers new applications of Spinoza's thinking to architecture, design and urban studies

Vandaag verschijnt Don Garrett’s verzamelbundel over Spinoza


Je komt tijdens je Spinozastudie heel wat artikelen tegen van Don Garrett, filosofieprofessor aan de Universiteit van New York. Van ruim voor maar vooral sinds zijn redacteurschap van The Cambridge Companion to Spinoza (Cambridge University Press, 1996)*, heeft hij in heel wat andere werken over de interpretatie van Spinoza en in tijdschriften zijn bijdragen geleverd.
Vandaag is de verschijningsdatum van het boek waarin Don Garret zo ongeveer al zijn artikelen over Spinoza’s filosofie heeft bijeen gebracht:
Don Garrett, Nature and necessity in Spinoza's philosophy. Oxford University Press, USA (March 23, 2018) - 304 pages - $74.00

Dat mag best een belangrijke gebeurtenis worden genoemd. Maar wat merkwaardig dat zijn uitgever, OUP, de titel op de cover wel juist weergeeft, maar het onder de verkeerde titel naar buiten brengt: Necessity and Nature in Spinoza.
En onder die foute titel staat het dus bij Amazon, books.google (die de inhoud nog niet laat zien [inmiddels wel!]) en vele andere sites.

De uitgever over het boek: Collects for the first time almost all of Don Garrett's writings on Spinoza. Wide-ranging-taken together, the chapters constitute a comprehensive interpretation of Spinoza’s philosophy. Contains several new replies to critics on central topics including substance monism, necessitarianism, and consciousness.  

donderdag 22 maart 2018

Espinosa in Braziliaanse serie Os Pensadores - De Denkers op Yumpu

[Inclui vida e obra de Spinoza] - Sao Paulo: Abril Cultural, 1973, 2a edição 1979, 3edição 1983

dinsdag 20 maart 2018

Spinoza’s attribuutdefinitie 1/Def4 nog eens onder de loep


Vandaag ontving ik de tip dat op de Stanford Encyclopedia of Philosophy het door Noa Shein geschreven lemma “Spinoza's Theory of Attributes” gewijzigd is – a “substantive revision Mon Mar 19, 2018”]
Ik vond het wel nuttig dat artikel weer eens te lezen en daarbij meteen even na te gaan welke substantiële wijzigingen zij had aangebracht.
De laatste versie van het lemma die ik – ter vergelijking -  bij Internet Archive kon vinden was die van eveneens een substantive revision Thu Sep 12, 2013 welke nog maar een paar dagen geleden was gearchiveerd, n.l. op 11 maart 2018 [cf.].
[1] De eerste verandering is in de tweede alinea na “Nonetheless, it is astonishing how little agreement there is among scholars as to some of the most basic features of Spinoza's theory of attributes,” is weggehaald: “This poses a problem for anyone trying to explain Spinoza's view on attributes in an interpretation-neutral fashion.”
Iemand zal haar erop gewezen hebben, of ze heeft zelf in de gaten gekregen, dat deze passage teveel suggereerde dat zij een interpretatie-neutrale behandeling van het attributenbegrip zou bieden, hetgeen niet consistent is met haar tekst, waarin ze op diverse plaatsen aangeeft dat het lezen van de attributennotie samenhangt met het interpreteren van andere onderdelen van Spinoza’s filosofie.
[2] in de § 1.8 Ambiguities and Interpretative Directions
is noot 11 van bij de paragraaftitel 3 regels naar onder verplaatst: “For a more comprehensive survey of this issue cf. Noa Shein, “The False Dichotomy between Objective and Subjective Interpretations of Spinoza's Theory of Attributes,” British Journal for the History of Philosophy, forthcoming (2009), waarbij forthcoming uiteraard is weggelaten. Ik noteer hier meteen dat zij dit artikel op haar pagina bij academia.edu heeft geplaatst – zie ook onder.
[3] Toegevoegd is in die paragraaf na Wolfson: “More recently, Michael Della Rocca as been advocating a more idealistic interpretation of the attributes, which shares certain important features with the subjectivist camp."
Aan het eind van § 1.8.1.1 Objections to Subjectivism, werd toegevoegd: “Michael Della Rocca, however, has been advocating more recently that attributes (and diversity more generally), are mind-dependent yet not illusory. Thus he aims to overcome some of the traditional objections to subjectivism (primarily “illusory knowledge” objections) while insisting on the mind-dependent status of attributes. He takes the mind-dependant nature of diversity (be it of attribute or modes) to be an inevitable consequence of Spinoza’s adoption of the Principle of Sufficient Reason (cf. Della Rocca, 2012).
[4] Aan de bibliografie zijn toegevoegd