Pagina's
▼
woensdag 31 oktober 2018
Waarschijnlijk zware kost over Das Prinzip vom Grund bei Kant und...auch #Spinoza
Ferdie
Fluitsma wees mij op het volgende onlangs uitgekomen boek van
Sergey
David Sistiaga, Das Prinzip vom Grund bei Kant und Meillassoux. Über Anfangs-
und Ungründe des nachmetaphysischen Denkens. Paderborn: Wilhelm
Fink, 2018 – X + 506 Seiten
Steven Nadler schreef het Lemma SPINOZA, BARUCH voor de Encyclopedia of the Early Modern World - #Spinoza
Graag mag ik
kennis nemen van lemma’s over Spinoza, zoals ze voor encyclopedieën worden geschreven.
Ik heb er intussen al heel wat in blogs verzameld. Misschien maak ik er ooit
nog eens een inhoudsopgave van. Vooral heel beknopte vind ik vaak knap en plezierig om te lezen.
Zo ontdekte ik heden dat Steven Nadler het lemma aanleverde voor
Europe 1450
to 1789 - Encyclopedia of the Early Modern World, Vol 5 - Jonathan Dewald,
Editor in Chief. Charles Scribner's Sons, 2004 - 557 pagina’s
Uit het PDF dat op internet wordt aangeboden, heb ik de tekst die
staat op de pagina’s 505-506 opgediept om hier door te geven en te bewaren; ook
de afbeelding neem ik mee (inclusief de onzinnige ©-claim in het onderschrift).
dinsdag 30 oktober 2018
Nadat Dietrich Buxtehude zijn Klaglied schreef, leefde #Spinoza nog ruim twee jaar
Af en toe lees ik met
genoegen, het weblog van Els van Swol die zo mooi over muziek kan schrijven. Nu
staat er een
schitterend stuk over Jan Dismas Zelenka. En zo had ze onlangs een
boeiend blog, waarin ze o.a. schrijft over het mooie en aandoenlijke Klaglied
Muβ der Tod denn auch entbinden van Dietrich Buxtehude [für Sopran, zwei Streichinstrumente
und Generalbaβ, BuxWV 76b], dat hij in 1674 schreef n.a.v. de dood van zijn vader en samen met het enige jaren eerder bij de dood
van Menno Hanneken gecomponeerde Mit Fried und Freud [BuxWV 76a] uitgaf als „Fried-
und Freudenreiche Hinfarth.”
Ik ging na het lezen van dat blog op YouTube naar het
Klaglied op zoek , beluisterde de uitvoering door de countertenor Andreas
Scholl, en besefte toen dat die van de CD kwam die ik in mijn CD-kast
heb staan en al lang niet meer beluisterd had – een schitterende CD. Maar wat
ik van Els van Swol opstak, was hoeveel mooier zo’n lied wordt (en dat geldt
voor meer muziek), als je er meer van weet. Ik had tot nog toe nooit in het bijgevoegde
programmaboekje van deze CD gekeken of iets op internet erover opgezocht. “Hij [Buxtehude] componeerde het na de
dood van zijn vader,” had ik bij Els gelezen [wikipedia geeft nuttige informatie]. En niet alleen de muziek is van
hem, maar zeer waarschijnlijk ook de woorden van de tekst die ik hierna aanreik
Dietrich Buxtehude, Klaglied Muss der Tod denn auch entbinden, BuxWV 76
Dietrich Buxtehude, Klaglied Muss der Tod denn auch entbinden, BuxWV 76
Uitvoerenden: Andreas Scholl (countertenor),
Markus Märkl (orgel), Friederike Heumann (alto viola da gamba), Brigitte Gasser (altviool), Arno Jochem de la Rosée (viool), Karl-Ernst Schröder (luit)
Markus Märkl (orgel), Friederike Heumann (alto viola da gamba), Brigitte Gasser (altviool), Arno Jochem de la Rosée (viool), Karl-Ernst Schröder (luit)
Klag-Lied
Muß der Tod denn auch
entbinden,
Was kein fall entbinden kann? Muß sich der mir auch entwinden, Der mir klebt dem Herzen an? Ach! der Väter trübes scheiden Machet gahr zu herbes leiden; Wenn man unsre Brust entherzt Solches mehr als tödlich schmerzt.
Unsre Herzen sind die Väter,
Die bedencken was uns kränckt; Sie sind unsre Seuffzer. Beter Für das was kein Kind nicht denkt, Sie erkennen diese Zeiten Und der Erden Eitelkeiten; Drum ihr Ach vom eitlen loß Hält der Höchste teur und groß.
Solcher ist mir auch gewesen
Mein Herr Vater, welcher mir Tausend Segen hat gelesen vor der reichen Himmelstühr Durch sein flehen, dessen lehren Und sein sorgen mich verehren Täglich mit Vergnüglichkeit, Die noch [nach] Gott Er mir bereit.
Dieser nun wird mir entrissen,
Ach! wie heftig ist der Schmerz Daß ich den nun muß vermissen, Der war meines Herzens Herz! Dieses soll mein Trost nun werden, Weil ich lebe auf der Erden Daß ich seyn in Lust und Pein Danckbahr eingedenk will seyn. |
Und daß er nun den empfangen,
Den er liebet seinen Horth: Deiner warth ich mit verlangen Dieses war sein leztes Worth. Sein verlangen ist gestillet, All sein wünschen ist erfüllet. Iesu freuden Überfluß Ich alß Sohn Ihm gönnen muß.
Er spielt nun die
Freuden-Lieder
Auf des Himmels-Lust-Clavier, Da die Engel hin und wieder Singen ein mit süsser Zier. Hier ist unser Leid-gesänge Schwarzer Noten Traur-Gemenge Mit viel Kreuzen durchgemischt, Dorth ist alls mit lust erfrischt.
Schlaffe wohl, du
Hoch-geliebter
Lebe wol, du Seelge Seel; Ich dein Sohn , nun Hoch-betrübter Schreib auff deines Grabes Höl: Allhie liegt des Spielens Gaben Selbsten Gott erfreuet haben: Darumb ist sein Geist beglückt Zu des Himmels Chor entrückt. |
Michael Pflaum’s Spinoza und Rosenberg heeft niets van doen met Yalom’s #Spinoza Problem
Wie misschien denkt, zoals ik aanvankelijk, dat de
Rosenberg van het volgende boek de Alfred Rosenberg is over wie Irvin Yalom zijn
boek schreef, heeft het mis. Het gaat hier om Marshall Rosenberg en diens
therapie van nonviolent communication. Gisteren verscheen
Michael Pflaum, Spinoza
und Rosenberg. Die gewaltfreie Kommunikation - eine spinozistische Ethik und
weitere essayistische Streifzüge. Books on Demand, 29.10.2018.
Het is een associatie die bij de auteur niet is
opgekomen, dus daar zegt hij in zijn Vorwort niets over (hoewel hij Yaloms boek
wel noemt). In zijn “Vorwort und Hinführung zur Grundthese” schrijft hij ook: “Wer
die Literatur zur gewaltfreien Kommunikation überblickt, erkennt schnell, dass
es eigentlich nur Praxisbücher gibt. Es gibt keine philosophische oder
theologische oder psychologische oder soziologische Metareflexion über die
gewaltfreie Kommunikation.” Hij heeft kennelijk niet gehoord van de Theorie des
kommunikativen Handelns, waarin de Duitse filosoof en socioloog Jürgen Habermas
een pleidooi voert voor en voorwaarden ontwikkelt van Herrschaftsfreie Kommunikation. Bij “gewaltfreie Kommunikation” die Pflaum voor ogen staat, gaat
het kennelijk om een eigen tak binnen de wereld van de therapieën en
handelingspraxis [cf. wikipedia].
Enfin, de theoloog en pastor Michael Pflaum wil het
ethische aspect van de handelingspraktijken van gewaltfreie Kommunikation
onderzoeken en deze vergelijken met de Ethica van Spinoza.
maandag 29 oktober 2018
Vormen we Spinoza’s model van de menselijke natuur (naturae humanae exemplar) uit de verbeelding of stamt het uit de rede?
Anders gevraagd: is
dat na te streven model iets subjectiefs of iets objectiefs?
Beluister hier
Steven Nadler over de “naturae humanae exemplar” bij Spinoza.
In
vervolg op het blog van 6 oktober 2018 ´De sluwheid van de verbeelding bij
Spinoza volgens Eugene Garver,” breng ik hier dit gedeelte van het Q&A na
de toespraak die Steven Nadler (University of Wisconsin-Madison) hield over: «
Spinoza on the Objectivity of Good and Evil » tijdens het Colloque International Spinoza France États-Unis, Paris, 3-4 juin 2016 [op 21 jun. 2016 werd de video op Youtube gezet]. Na de eerste reactie/beantwoording door “Répondant”
Lorenzo Vinciguerra (Université Picardie Jules Verne), stelde als eerste Chantal Jaquet, in het
Frans uiteraard, enige vragen en gaf Steven Nadler in het Engels het hierboven
te beluisteren antwoord over de "naturae humanae exemplar".
In
tegenstelling tot velen (waaronder aanvankelijk ook ik) die ons ideaalbeeld van
de menselijke natuur waarnaar we willen streven, zien als voortkomend uit onze
verbeelding, komt Nadler met een heel andere zienswijze.
Ik
vind het intrigerend om deze zienswijze van Nadler hierover in ogenschouw te
nemen. Om anderen tot hetzelfde uit nodigen, haal ik in dit blog dit stukje
tekst uit het geheel naar voren. Ik gaf me niet meteen gewonnen, maar heb me toch, na
zijn antwoord goed tot me te laten doordringen, door Nadler laten overtuigen.
Van de Italiaanse filosoof Giuseppe Rensi (1871-1941) blijft zijn #Spinoza uitgegeven worden
Over hem had ik het blog van 23-08-2014 “Giuseppe Rensi (1871-1941) schreef
veel o.a. over Spinoza.” Van hem verscheen:
Giuseppe Rensi, Spinoza.
Rome: Formiggini, 1929
In het jaar van zijn overlijden verscheen een nieuwe versie postuum in
Turijn, bij Bocca in 1941; en daarna in Milaan, bij Guerini e Associati, in 1993
en 1999.
De essays werden heruitgegeven in een editie met beide versies van 1929 en
1941, met een essay van Roberto Evangelista, in Napels bij Edizioni Immanenza
in 2014.
Dit jaar, 2018, kreeg die dubbele editie weer een heruitgave met de notitie: een
van de beste twintigste-eeuwse Spinoza-interpretaties. Rensi reflecteerde
gedurende zijn leven zo vaak over Spinoza dat hij twee essays heeft geschreven
over de Nederlandse filosoof (beide aanwezig in het boek).
Het kenmerk van de filosofie van Giuseppe Rensi (1871-1941) is dat het een
zuchtje zuurstof bracht in het Italiaanse denken in de eerste helft van de 20e
eeuw dat gedomineerd werd door het idealisme van Croce en Gentile. Giuseppe Rensi verzet zich Duidelijk tegen elk scepticisme, pessimisme en materialisme. [Cf.]
zondag 28 oktober 2018
zaterdag 27 oktober 2018
Vasilij Vasil'evič Sokolov (1919 - 2017) versus Evald Vasilevič Ilyenkov (1924 - 1979) over #Spinoza [8]
Tot slot
wijs ik in mijn blogreeks over Sokolov op een studie van mevr.
Iva Manova, Assistant Prof. at the Bulgarian Academy of Sciences, die toen ze
als post-doctoral
student studeerde aan de Universiteit van Padua [Universitil degli Studi di
Padova] het gedegen artikel schreef, waarin ze veel informatie over Sokolov
gaf:
Iva Manova,
“Interpretations of Spinoza's
Ontology in Soviet philosophical Historiography in the 1950-70s” [in: Rivista di Storia Della Filosofia 71
(1): 69-91 (2016) [cf.]
Summary: Interpretations of Spinoza's ontology in Soviet philosophical
historiography in the 1950-70s.The aim of this article is to bring into focus the
existence of two methodologically divergent tendencies in what George Kline denotes
as Soviet «Spinoza scholarships» and to draw a line of
differentiation between them. In particular, it aims to define on the one hand
the instrumental interpretations of Spinozism, that is Spinoza's presence in
Soviet philosophy properly speaking, and on the other its historiographical
interpretations, that is Spinoza's presence in Soviet philosophical
historiography. The author addresses specifically the readings of Spinoza's
ontology and tries to trace the process of the «emancipations» of Soviet philosophical historiography of this subject from
what may be called «Georg' Plekhanov's heritages». In addition, she analyses Vasilij
V. Sokolov's reading of the doctrine of substance in Spinoza and outlines his
contribution to the advance of high-standard historical-philosophical studies
in the Soviet Union.
Signalering: nieuw Frans boek over de TTP, i.h.b. over wat #Spinoza dacht over de openbaring
Gilles Hanus, Sans images ni paroles. Spinoza face à la révélation. Editions
Verdier, oktober 2018 - 128 pagina's
Over de auteur: Né en 1966. Enseigne la philosophie
dans le secondaire. Dirige les Cahiers d'études lévinassiennes depuis 2003. Ses
livres portent sur les pensées de Benny Lévy, Jean-Paul Sartre, Emmanuel
Lévinas ou Franz Rosenzweig.
Over het boek: "Ni apologie, ni accusation : ce livre
propose une lecture des passages du Traité théologico-politique sur la
prophétie ou la révélation visant à comprendre le rôle qu’elles jouent dans la
pensée de Spinoza. Il y est donc question de connaissance, naturelle ou
surnaturelle, de la vérité, de ce et de ceux qui y résistent (l’imagination, le
vulgaire), de l’Écriture (prophétie) et de la loi (politique) et de la manière
dont Spinoza, qui connaissait l’hébreu, comprenait les versets bibliques
relatifs à la prophétie sur lesquels il appuie ses analyses.
Aux définitions rigoureuses, mais
parfois surprenantes, Spinoza associe un certain nombre de figures : Adam,
Abraham, Moïse, Jésus, mais aussi Salomon, qui illustre magistralement à ses
yeux la différence entre sage et prophète. Chacune d’elles est examinée et les
interprétations de Spinoza rapportées aux versets sur lesquels elles portent.
Cette lecture cherche à mettre en
lumière la stratégie spinoziste d’interprétation, inspirée par l’idée que la
philosophie seule permettrait d’accéder au texte initial, le texte naturel,
dont tous les autres textes, à commencer par les Écritures, ne seraient
qu’autant de traductions.
vrijdag 26 oktober 2018
Nieuw boek op komst, "Pantheologies," met veel #Spinoza
Mary-Jane
Rubenstein is Professor of Religion at Wesleyan University, where she is also
core faculty in Feminist, Gender, and Sexuality Studies and the Science in
Society Program. Her research interests include continental philosophy,
theology, gender and sexuality studies, science and religion, pantheism, and
the history and philosophy of cosmology. She is the author of Strange Wonder: The Closure of Metaphysics
and the Opening of Awe and Worlds
without End: The Many Lives of the Multiverse, and co-editor with Catherine
Keller of Entangled Worlds: Science,
Religion, and New Materialisms. Her forthcoming book is entitled Pantheologies: Gods, Worlds, Monsters.
Aldus is te lezen op haar website.
Komende november zal verschijnen
Mary-Jane
Rubenstein, Pantheologies: Gods, Worlds,
Monsters. Columbia
University Press, [6] november 2018 – books.google
Taking
the excommunication of Baruch Spinoza as a seminal point, Rubenstein seeks to
diagnose Western religious repugnance with pantheism, or the idea that God and
the world are identical. Aldus PublishersWeekly.
Books.google
laat zien dat ze behoorlijk veel aandacht geeft aan Spinoza en de Duitse
Pantheismusstreit. Waarvan akte.
Als toegift (om nader kennis te maken met de auteur) de video "The Multiverse: A Religious & Historical Perspective" - A conversation with Mary-Jane Rubenstein, Professor of Religion, Wesleyan University - waarin overigens Spinoza niet aan bod komt.
Als toegift (om nader kennis te maken met de auteur) de video "The Multiverse: A Religious & Historical Perspective" - A conversation with Mary-Jane Rubenstein, Professor of Religion, Wesleyan University - waarin overigens Spinoza niet aan bod komt.
George Eliot’s #Spinoza
N.a.v.
het bericht dat Clare Carlisle op 6 december 2018 voor de London Spinoza Circle
zal spreken over “George Eliot’s Spinoza” [cf.] ontdekte
ik twee dingen die ik hier graag doorgeef en vasthoud.
[1.] dat Clare Carlisle onlangs opnieuw
George Eliot’s vertaling van Spinoza’s Ethica
heeft geredigeerd.
"Eliot's
translation of Spinoza's Ethics was completed in early 1856, but she could not
agree terms with her publisher (Bohn) and it was shelved. Though considered by
another publisher in 1859 it did not see the light of day until it was
published in Salzburg in 1981. The text is useful because it give us some clues
about how Eliot animated her fictional characters." Aldus Nathan Uglow ["Spinoza's
Ethics". The Literary Encyclopedia.
First published 18 June 2002, cf.]
"Ethics
of Benedict Spinoza", Translated by George Eliot; edited by Thomas Deegan
(Salzburg studies in Romantic reassessment). Salzburg: Institut fur Anglistik
und Amerikanistik, Universitat Salzburg, 1981
xi, 259 p.
Reprint New York: Edwin Mellen Press Ltd , 1981, 270 pages
Reprint New York: Edwin Mellen Press Ltd , 1981, 270 pages
Het
ziet er dus naar uit dat er een nieuwe uitgave van deze eerste Engelse vertaling
van de Ethica door George Eliot op
komst is.
donderdag 25 oktober 2018
De Rus Vasilij V. Sokolov ontvangt de Amerikaan Lewis S. Feuer om #Spinoza [7]
Het leek me wel aardig om deze kleine anekdotische geschiedenis op te nemen in mijn reeksje blogs over Sokolow.
Meteen volgend op George L. Kline’s bespreking van Sokolov’s 1957-Inleiding over Spinoza in zijn review, “Spinoza East and West: Six Recent Studies in Spinozist Philosophy, “ [in: The Journal of Philosophy, Vol 58 #22(13, June 1961), 346-355, cf. pdcnet en jstor] - zie het tweede blog -, besprak hij het boek van
Meteen volgend op George L. Kline’s bespreking van Sokolov’s 1957-Inleiding over Spinoza in zijn review, “Spinoza East and West: Six Recent Studies in Spinozist Philosophy, “ [in: The Journal of Philosophy, Vol 58 #22(13, June 1961), 346-355, cf. pdcnet en jstor] - zie het tweede blog -, besprak hij het boek van
Lewis S. Feuer, Spinoza
and the Rise of Liberalism [Boston: Beacon Press, 1958. xii, 323 pp]. Als
je nu de herziene reprint van dat boek inkijkt, zie je dat Feuer daarin ook over
Sokolow schrijft die hij ontmoette nadat ook Sokolow zijn boek had
gerecenseerd [dat zal in nr. 161. in de bibliografie in het vorige blog zijn geweest].
woensdag 24 oktober 2018
Affiche "Spinozadag 2018: Spinoza - vreemdeling" vandaag getoond - #Spinoza
In vervolg op het blog van 2 oktober 2018 over “Zondag 25 november Spinozadag
2018 – Vreemdeling", waarin de afbeelding met vele Spinoza's het affiche
leek, blijkt vandaag uit de Nieuwsbrief van de ASK en op hun site dat het
affiche van de "Spinozadag 2018: Spinoza - vreemdeling" er toch
anders (ja 'vreemd' zelfs) uitziet.
Zie op de website van de ASK voor meer informatie over de dag.
Zie op de website van de ASK voor meer informatie over de dag.
Vasilij Vasil'evič Sokolov (1919 - 2017) getuigenis over de Spinoza-kunde van deze Russische filosoof #Spinoza [6]
Vasilij Vasil'evič Sokolov, still uit de 1e video opgenomen door M.S. Naydenkina voor de Stichting Mondelinge Geschiedenis. |
Voor ik deze reeks blogs straks afrond, lijkt het me wel aardig nog de
volgende getuigenis over Sokolov binnen te halen.
Voor het
boek van André Tosel, Pierre-François Moreau & Jean Salem (Dir.), Spinoza au XIXe siècle. [Actes des
journées d’études organisées à la Sorbonne (9 et 16 mars, 23 et 30 novembre
1997)]. Éditions de la Sorbonne, 2008 [openedition boek] schreef
Vladimir
Ivanovič Metlov het hoofdstuk, ‘Spinoza dans la philosophie russe,” p. 377-386 [openedition hoofdstuk]
Daaruit neem ik in vertaling het gedeelte dat over Sokolov gaat.
dinsdag 23 oktober 2018
Peter Handke en #Spinoza
In Literaturkritik.de heefr Lothar Struck vandaag een bespreking: “Freundliche Waffen.” Mit „Das stehende Jetzt“ leitet Ulrich von Bülow die Exegese von Peter Handkes Notizbüchern ein” van
Deutsches Literaturarchiv Marbach: Das stehende Jetzt. Die Notizbücher von Peter Handke. Gespräch
mit dem Autor und Essays von Ulrich von Bülow. Marbach am Neckar: Deutsche Schillergesellschaft, 2018. - 150 Seiten,
18,00 EUR.
De uitgever: "Seit mehr als 40 Jahren hält Peter Handke Tag für Tag fest, was ihm auf- und einfällt oder ihn – wie er sagt – »anfliegt«. 2007 übergab er 67 seiner Notizbücher dem Deutschen Literaturarchiv Marbach. Zehn Jahre später fügte er weitere 154 hinzu. Aus diesem Anlass hat Peter Handke im Oktober 2017 zum ersten Mal öffentlich Auskunft gegeben über sein tägliches Notieren, das für ihn seit langem eine »Art schöner Notwendigkeit« geworden ist. Im Gespräch mit Ulrich von Bülow half er beim Entziffern einzelner Textstellen, erinnerte er sich bestimmter Schreibsituationen und erläuterte, welche Bedeutung seine Notizbücher für ihn haben. Der vorliegende Band enthält neben dem Gespräch drei Essays: Erkundungsgänge in eine weitläufige, größtenteils noch unbekannte Text- und Bild-Landschaft von mehr als 33 000 Seiten voller Beobachtungen und Zeichnungen, Beschreibungen und Sprachspielen, Selbstgesprächen und Lektüre-Notizen – beispielsweise zu Spinoza und Heidegger."
TTP-vertaling en toelichting van Karel D’huyvetters verschenen - #Spinoza
Vandaag meldt Karel
D'huyvetters op zijn website
dat twee nieuwe delen werden uitgebracht in zijn reeks Bibliotheca Spinozana
Flandrica, n.l.
Karel D'huyvetters, Spinoza: Theologisch-staatkundige verhandeling, uit het
Latijn vertaald en toegelicht; deel 1 Vertaling, 304 blz., deel 2 Toelichting,
504 blz., Bibliotheca
Spinozana Flandrica IV & V, Werchter:
Uitgeverij Coriarius, 2018, softcover 17 x 24 cm
Voor de wijze van bestellen
zie zijn website.
Ik hoop binnenkort over
mijn leeservaring te bloggen. Op deze plaats getuig ik al graag van mijn bewondering
voor de knappe prestatie die Karel met deze boekdelen leverde. Graag feliciteer hem
alvast met deze vertaal-, toelicht- en uitgeefprestatie.
Eerder
verschenen in de Bibliotheca
Spinozana Flandrica van Karel D'huyvetters de Brieven over God (Coriarius 2016) ) [cf. de blogs van 27-12-2016 en 29-12-2016] en
Spinoza, Ethica, uit het Latijn vertaald en toegelicht, eveneens in twee
delen [cf. blog van 28 september 2017]
Vasilij Vasil'evič Sokolov (1919 - 2017) Russisch filosoof schreef het Lemma Spinoza, Baruch in “The Great Soviet Encyclopedia” #Spinoza [5]
Vasilij Vasil'evič Sokolov, still uit 2e video opgenomen door M.S. Naydenkina voor de Stichting Mondelinge Geschiedenis. |
Het zal gaan
om nr. 164 in de in het vorige blog gebrachte bibliografie van Sokolov over Spinoza
in de “Sоvеtskaja Enciklopedijа", 1970. Zo'n lemma geeft een aardig beeld van het inzicht in Spinoza van de auteur.
Spinoza, Baruch
(Benedict de Spinoza). Born Nov. 24, 1632, in Amsterdam; died Feb. 21, 1677, in The Hague. Dutch materialist philosopher, pantheist, and atheist. Son of a Jewish merchant.
After his father’s death in 1654, Spinoza became head of the family business. At the same time, he entered into scholarly relationships and friendships outside the Jewish community of Amsterdam, especially among those opposed to the Calvinist church, which was dominant in the Netherlands. Spinoza was greatly influenced by his Latin tutor, Van Den Ende, who was a follower of Vanini, and also by U. Acosta, an exponent of Jewish free-thinking. In 1656 the leaders of the Jewish community of Amsterdam pronounced upon Spinoza the herem, or “great excommunication.” To escape persecution, Spinoza took up residence in the countryside, where he was forced to earn his living by grinding lenses. He later lived in Rijnsburg, a suburb of The Hague, where he composed his philosophic works.
(Benedict de Spinoza). Born Nov. 24, 1632, in Amsterdam; died Feb. 21, 1677, in The Hague. Dutch materialist philosopher, pantheist, and atheist. Son of a Jewish merchant.
After his father’s death in 1654, Spinoza became head of the family business. At the same time, he entered into scholarly relationships and friendships outside the Jewish community of Amsterdam, especially among those opposed to the Calvinist church, which was dominant in the Netherlands. Spinoza was greatly influenced by his Latin tutor, Van Den Ende, who was a follower of Vanini, and also by U. Acosta, an exponent of Jewish free-thinking. In 1656 the leaders of the Jewish community of Amsterdam pronounced upon Spinoza the herem, or “great excommunication.” To escape persecution, Spinoza took up residence in the countryside, where he was forced to earn his living by grinding lenses. He later lived in Rijnsburg, a suburb of The Hague, where he composed his philosophic works.
maandag 22 oktober 2018
Vasilij Vasil'evič Sokolov (1919 - 2017) Russisch filosoof was in zijn tijd dé scholar van de Sovjet Unie over #Spinoza [4] - zijn Spinoza-bibliografie
Vasilij Vasil'evič Sokolov, still uit 2e video opgenomen door M.S. Naydenkina voor de Stichting Mondelinge Geschiedenis. |
In Studia Spinozana Vol. 12 (1996),
Königshausen & Neumann, 1996 werd van Timofei Dmitriew een "bibliografie
van XIX – XX Centuries Russian Litarature Bibliography about Spinoza" opgenomen – 30
bladzijden met 275 titels. De nrs. 156 t/m 171 betroffen 16 titels van V.V.
Sokolov: een indrukwekkende lijst die ik hier graag overneem. Niet dat wij dit
zullen verstaan of er ooit iets van zullen lezen, maar de lijst geeft een beeld
van het werk dat Sokolov aan Spinoza wijdde. De Duitse Spinoza Bibliografie
geeft zelfs 21 titels, waaronder 4 in Duits, Engels of Frans en één waarbij
Sokolov mederedacteur was en naar je mag aannemen auteur van het hoofdstuk over
Spinoza; titels die in het Russische overzicht niet voorkomen. Ik voeg die naar
de tijd waarin ze verschenen, inspringend, tussen de Russische titels.
Vasilij Vasil'evič Sokolov (1919 - 2017) Russisch filosoof was in zijn tijd dé scholar van de Sovjet Unie over #Spinoza [3]
De
cover is van de Hongaarse vertaling [van hier] V.V. Szokolov: Spinoza filozófiája és a jelenkor [Spinoza’s-filosofie en het heden]. Moscow (1971) |
In dit blog
breng ik het review geschreven door de filosoof Friedrich Rapp dat verscheen in Studies in Soviet Thought [Vol. 5, No. 4
(Dec., 1965), pp. 333-335] van
V. V.
Sokolov: Filosofija Spinozy i
sovremennosf (The Philosophy of Spinoza and the Present Day). MGU 1964. 450
str.
[De eerste
alinea waarin de reviewer enige opmerkingen maakte over de volgens hem i.h.a.
onbevredigende manier waarop de filosofiegeschiedenis naar de hand van het
dialectisch materialisme verdraaid werd, sla ik over.]
zondag 21 oktober 2018
Vasilij Vasil'evič Sokolov (1919 - 2017) Russisch filosoof was in zijn tijd dé scholar van de Sovjet Unie over #Spinoza [2]
Vasilij Vasil'evič Sokolov, still uit video opgenomen door M.S. Naydenkina voor de Stichting Mondelinge Geschiedenis. |
In
vervolg op het eerste blog over deze hier onbekende Russische Spinoza-geleerde, breng ik hier de passage over Sokolov uit
het review “Spinoza
East and West: Six Recent Studies in Spinozist Philosophy, “ [in: The Journal of Philosophy, Vol 58
#22(13, June 1961), 346-355, cf. pdcnet en jstor - het PDF is hier te vinden], waarin George L. Kline o.a. de
inleiding op de vertaalde Spinoza-editie besprak die ruim 60 bladzijden besloeg, van
V. V.
Sokolov, "Mirovozzreniye Benedikta Spinozy," [Benedictus Spinoza’s
wereldvisie] Benedikt Spinoza: Izbrannyie proizvedeniya (ed. Sokolov), two
volumes (Moscow: Gosudarstven- noye Izdatelstvo Politicheskoi Literatury,
1957). Vol. I, pp. 5-66.
zaterdag 20 oktober 2018
Ecce Spinoza in piëta-sculptuur op expositie in Museum De Fundatie - #Spinoza
Piëta-sculptuur van Yuri Honing op de expositie Goldbrun van Yuri
Honing & Mariecke van der Linden in Museum De Fundatie in Zwolle – onder ‘t
motto ‘Homo homini lupus’. [still uit video van RTV Oost]
“Deze
sculptuur wordt in de begeleidende flyer bij de tentoonstelling omschreven als
‘een manshoge piëta, met Spinoza als Maria en het onthoofde lichaam van
Marie-Antoinette als Jezus’.” Zo is te lezen op het blog van Els van Swol die 14 oktober 2018 schrijft over
de expositie en het vooral heeft over de schildering “Spinoza mirrored in the
Eyes of God,” hoog op een muur, van Mariecke van der Linden, en ook haar “The
Curse of Spinoza,” maar jammer genoeg zonder er een fotootje bij te leveren,
zodat iemand als ik, die niet naar het museum kan, er ook een idee van kan krijgen.
Vasilij Vasil'evič Sokolov (1919 - 2017) Russisch filosoof, was in zijn tijd dé scholar van de Sovjet Unie over #Spinoza [1]
Sokolov vertaalde
werk van Spinoza en schreef twee boeken en vele artikelen over Spinoza. Het
wordt tijd voor enige blogs over hem. Onderaan heb ik de links naar eerdere
blogs over Russische aandacht voor Spinoza
Igor Kaufman
schrijft in "Studies on Spinoza in Russia" over Sokolov [Kaufman's PDF
staat tegenwoordig op academia.edu]:
“Vladimir V.
Sokolov has been researching as a historian of philosophy, especially in
history of philosophy of the seventeenth to nineteenth centuries. He’s been
working since fifties of twentieth century as a Professor at the Department of
History of Philosophy of the Faculty of Philosophy, Moscow State University. He
interpreted Spinoza’s philosophy as materialism and atheism; this interpretation
was connected with historical and critical studies on Spinoza’s contemporaries
and the pre-Spinozistic pantheism. He interpreted Spinoza’s pantheism as an
inconsistent variant of materialism.”
Een
wikipedia of andere pagina over deze Russische filosoof op internet liet Google
niet te vinden. Hij komt niet voor op de Sokolov-
of Sokolow-pagina en ook niet op de “List of Russian
philosophers” [cf.]. En dus grabbelde ik voor dit en volgende blogs
bij elkaar wat er te vinden is over vooral de Spinoza-studie van deze geleerde. En
dat is best wat. Ik kon aanvankelijk zijn levensdata niet geven, want z’n
sterfdatum vond ik nergens en hem worden twee geboortedata toegekend (1915 en 1919), ), “maar
wellicht stuit ik toch nog eens op juiste informatie,” zo schreef ik in een
eerste concept van dit blog.
En die
juiste informatie ontving ik van mevr. Iva Manova, Assistant Prof. at the
Bulgarian Academy of Sciences, die zo vriendelijk was mij de link te bieden
naar de Russische Wikipedia-pagina over hem en naar twee
Russische korte obituaries die verschenen in het Russische filosofische
tijdschrift "Voprosy filosofii" [obituary 1 en obitury 2 van V. V. Vasiliev]. Uit een later blog
zal blijken, waarom ik haar e-mailde om nadere informatie over Sokolov.
donderdag 18 oktober 2018
George Louis Kline (1921 - 2014) deskundige over #Spinoza in de v/h Sovjet Unie
Op 17-09-2014 had ik het blog » George L. Kline (1921 -) "On
the infinity of Spinoza’s attributes" «. Ik ontdekte zojuist op de Wikipedia-pagina
over hem, dat hij een maand na dit blog overleed, n.l. op 21 oktober 2014. Aangezien
ik bezig ben met een blog over V.V. Sokolov, waarbij ik uitgebreid uit een
artikel van Kline wil citeren, vind ik het wel netjes deze aanvulling op dat
vroegere blog te maken.
Ik noem nog even zijn belangrijke werk: George L. Kline, Spinoza in Soviet Philosophy [London: Routledge and Kegan, 1952; reprint Westport: Hyperion Press, 1981] [cf. PDF van 1952/53-review door Isaiah Berlin].
Uit het review van Robert G. Turnbull [in: The Journal of Philosophy, Vol. 51, No. 8 (Apr. 15, 1954), pp. 241-244 - hier te vinden], leren we uit de titel om welke essays het gaat in
Spinoza in Soviet Philosophy. A Series of Essays [by D. Rakhman, L. I. Akselrod, A. M. Deborin, V. K. Brushlinski, S. Ya. Volfson, I. P. Razumovski, and I. K. Luppol], Selected and Translated and with an Introduction by George I. Kline. New York: The Humanities Press; London: Routledge & Kegan
Paul, 1952. vii, 190 p.
Zijn bijdrage, “On the Infinity of Spinoza’s Attributes,” aan: Siegfried Hessing (Ed.), Speculum Spinozanum, 1677-1977 [London, Routledge and Kegan Paul, 1977, 333-352.] dat ik in dat blog kort besprak, vind ik nog steeds subliem.
Zojuist raadpleegde ik met het oog op
een komend blog zijn
George L. Kline, “Spinoza East and West: Six Recent Studies
in Spinozist Philosophy, “ [in: The
Journal of Philosophy, Vol 58 #22(13, June 1961), 346-355, cf. pdcnet en jstor], waarin hij op een gedegen wijze het toen recente
werk besprak van de Fransman Sylvain Zac, de Russen V.V. Sokolov, S.I. Barstok
en Milan Sobotka, de Amerikaan Lewis S. Feuer, de Engelsman H.F. Hallett en de
Pool Leszek Kolakowski. Daaruit ga ik in een volgend blog zijn stuk over Sokolov
citeren.
Voor de rest verwijs ik naar mijn eerdere blog over hem en de wikipedia-pagina
die toen nog niet bestond.
Opmerkelijk vind ik het te moeten constateren dat in twee obituaries over hem - één zit als link achter de cover van zijn boek, de ander is van Philip T. Grier, "George L. Kline, 1921–2014" [in: Slavic Review, Vol. 74, No. 1 (SPRING 2015), pp. 233-235; cf. jstor en te zien op questia - niets over zijn Spinoza-studie wordt vermeld! Goed dus dat ik nog eens dit blog aan hem wijd.
Opmerkelijk vind ik het te moeten constateren dat in twee obituaries over hem - één zit als link achter de cover van zijn boek, de ander is van Philip T. Grier, "George L. Kline, 1921–2014" [in: Slavic Review, Vol. 74, No. 1 (SPRING 2015), pp. 233-235; cf. jstor en te zien op questia - niets over zijn Spinoza-studie wordt vermeld! Goed dus dat ik nog eens dit blog aan hem wijd.
NDPR brengt review van de nieuwste Engelse Ethica-vertaling
In
het blog van 29 juni 2018 signaleerde ik de “Nieuwe Engelse
Ethica-vertaling, gebaseerd op de komende nieuwe kritische editie:”
Spinoza, Ethics. Proved in
Geometrical Order. Edited by Matthew J. Kisner; translated by Michael
Silverthorne and Matthew J. Kisner. Cambridge Universiy Press
[Series: Cambridge Texts in the History of Philosophy], 2018
Welnu,
vandaag verschijnt bij de NDPR de bespreking ervan door Steve Barbone. Barbone
vergelijkt de nieuwe vertaling op een aantal belangrijke punten met die van Samuel
Shirley en Edwin Curley. De slotalinea luidt:
In sum, Silverthorne and Kisner's new translation is to
be appreciated for the work done to help bring English readers closer to
Spinoza's text by using different English terms for Spinoza's Latin ones. This
choice betrays their decision to favor text over convention insofar as we lose,
literally, key aspects of Spinoza's philosophy (e.g., "the three kinds of
knowledge"). On the other hand, readers must decide for themselves whether
they prefer being betrayed by translations that provide them with phrases and
wordings with which they are already familiar even though these beloved phrases
may not be quite so literal renderings, or whether they prefer being betrayed
by a more textual rendition that forgoes these well-known wordings. At any
rate, it becomes a matter of which betrayal we are willing to live with, and it
is Spinoza himself who informs us that every interpretation already betrays
something of the one who makes it: "It follows . . . that the ideas that
we have of external bodies indicate the constitution of our own body more than
the nature of the external bodies" (61).
woensdag 17 oktober 2018
Slowaakse M.P. Joppová over het consequentialisme van #Spinoza’s Ethica
Michaela Petrufová Joppová, afgestudeerd master in de Ethiek, is aan de Universiteit van Prešov in Slowakije bezig met haar proefschrift over filosofisch-antropologische achtergrond van de ethiek van de sociale gevolgen ervan (promotor prof. Dr. Vasil Gluchman). Analyseert de kwestie van de mens als een morele entiteit in de context van fundamentele antropologische categorieën van een ethiek van sociale gevolgen. Daarin verwerkt ze ook de sociale ethiek en antropologie van Spinoza. [Cf., cf. en cf.] Over de laatste schreef ze intussen het volgende artikel:
Michaela
Petrufová Joppová, “Spinozian consequentialism of ethics of social
consequences." In: Ethics & Bioethics
(in Central Europe), 2018, 8 (issue 1–2), 41–50
Abstract: The present article deals with specific normative concepts of Spinoza’s
ethical system and compares them to certain aspects of the theory of ethics of
social consequences. At first, a way to approach the problem of normativity in
Spinoza is presented, concentrating on the obligatory character of rational –
or intellectual – motives. Then, theoretical evidence is presented which links
Spinoza to normative-ethical consequentialism. The basis for a consequentialist
model of Spinoza’s ethics is the concept of perfection, and on this basis it
seems possible to consider its compatibility with non-utilitarian forms of
consequentialism, such as ethics of social consequences. Conclusively, the
paper’s aim is to present the possibility of considering Spinozian consequentialism
as a non-utilitarian consequentialism, while considering ethics of social
consequences as a contemporary form of Spinozian consequentialism. [Cf. en PDF]
En passant
geeft ze ook het verschil aan tussen Spinoza en Kant.