woensdag 5 september 2018

Catherine Malabou [van neuroplasticiteit] houdt zich ook intensief met #Spinoza bezig [1]

Catherine Malabou
In het blog van 26-07-2016 signaleerde ik dat op de website van de The European Graduate School, waar Catherine Malabou werkzaam is, aangekondigd werd dat zij “is working on a critical approach of immanence, implying a new reading of Spinoza.” Het staat daar nog steeds zo, maar in datzelfde jaar verscheen die studie. Het ging om
Catherine Malabou, “Before and Above: Spinoza and Symbolic Necessity.” In: Critical Inquiry, Volume 43, Number 1 | Autumn 2016
Het gaat om de uitwerking van een openbare les die de Franse filosoof en schijfster Catherine Malabou hield voor de studenten van de European Graduate School. Zij heeft het in dit artikel over Spinoza, Levinas, Deleuze en Bronchard, over jodendom en christendom. Zij bediscussieert het verraad waarvan Levinas Spinoza beschuldigt en heeft het verder over taal en i.h.b. Hebreeuws, en… het heilige in verband met de TTP en de Ethica.
Toen ik dat blog maakte nog niet, maar sindsdien verscheen het PDF ervan op internet zo ontdekte ik onlangs.
Nadat ik het las heeft dat stuk me flink bezig gehouden. Het is geen eenvoudig artikel dat zich bij eerste lezing meteen ontsluit - althans zo verging het mij: ik moest het meerder keren lezen om een indruk te krijgen van wat ze nou precies beweerde. In een volgend blog geef ik mijn bespreking van dat artikel. In dit blog geef ik nog wat algemene informatie over haar.
Enige jaren voor dit artikel uitkwam gaf ze al eens een lezing over het onderwerp die op Youtube te vinden is.
Op 29 januari 2016  sprak ze tijdens "Spinoza à l'Université Paris 8" over hetzelfde thema: Catherine Malabou, "Spinoza et la question du symbolique" [Youtube]
"Dans Spinoza et le problème de l’expression, Deleuze oppose philosophie et révélation. L’expression, modalité privilégiée de l’immanence et de la compréhension, est opposée à la « connaissance par signes », réservée au domaine de la révélation et destinée aux ignorants. La question du statut ontologique de la révélation (c’est-à-dire de sa nécessité) est ainsi évacuée. Levinas, dans une démarche apparemment inverse à celle de Deleuze, reproche à Spinoza d’avoir soumis la révélation à trop de nécessité, manquant ainsi sa dimension « signifiante ». Alors, trop de signes ou pas assez ? À partir d’une lecture du Traité Théologico-politique, de la méthode d’interprétation de la Bible en particulier, je tenterai de voir comment la question du symbolique s’inscrit dans la pensée de Spinoza. Je définirai le symbolique comme cette tendance à la surinterprétation (superstition ?) sans laquelle la compréhension philosophique ne serait pas possible." CM.

Over Catherine Malabou
Catherine Malabou, geboren in 1959, studeerde aan de École normal supérieure (ENS) en de Sorbonne in Frankrijk. Haar dissertatie die ze in 1994 verdedigde bij haar promotor Jacques Derrida ging over Georg Wilhelm Friedrich Hegel. Haar dissertatie werd in 1996 gepubliceerd onder de titel L'Avenir de Hegel, plasticité, temporalité, dialectique. Catherine Malabou doceerde vervolgens aan de universiteit van Nanterre in Paris, de Universiteit van California te Berkeley en de New School for Social Research in New York City. Momenteel is ze full-time professor aan ‘t  Centre for Modern European Philosophy of Kingston in the United Kingdom. Ook geeft ze intensieve summer seminars aan de European Graduate School (EGS).
Catherine Malabou is specialist op ’t vlak van hedendaagse Franse en Duitse filosofie met een focus op Hegel en Heidegger. Meest bekend is ze om haar concept van ontologische ‘plasticiteit’. Ze houdt zich intensief bezig met de neurowetenschappen en neuro-psychoanalyse. Voor een overzicht van haar werk verwijs ik onder naar diverse bronnen.
Het meest bekend is ze wel om haar boek
Catherine Malabou, Que faire de notre cerveau? [Bayard, 2004] vooral nadat het in het Engels vertaald werd:
Catherine Malabou, What Should We Do with Our Brain?, Sebastian Rand (trans.), Fordham University Press, 2008, 104pp. [PDF] Cf. review op NDPR – cf. ook de boeiende bespreking op Larval Subjects.
Het is ook in het Nederlands vertaald:
Catherine Malabou Wat te doen met ons brein? [Boom, Amsterdam 2011] cf. review
Ik ga niet al haar werk noemen, maar voor de Spinoza-studie is nog van belang het boek dat ze samen schreef met
Adrian Johnston & Catherine Malabou, Self and Emotional Life. Philosophy, Psychoanalysis, and Neuroscience. Columbia University Press, 2013 – books.google - review NDPR".
Het behandelt de emotieleer van Descartes, Derrida, Deleuze en Damasio over Descartes en over Spinoza.

Hoofdstuk 4, “Affects are always affects of essence. Book 3 of Spinoza’s Ethics,” is in z’n geheel bij books.google te lezen.

Verdere teksten van Catherine Malabou
Catherine Malabou, Ontology of the Accident: An Essay on Destructive Plasticity, trans. Carolyn Shread, Cambridge: Polity, 2012. 112pp – Review PDF [scribd]
Emotional Life in a Neurobiological Age: On Wonder. July 16, 2013 Video lecture (Spinoza over affects)
Jacques Derrida and Catherine Malabou, Counterpath: Traveling with Jacques Derrida. Stanford University Press, 2004 [ scribdReview PDF
  Vele van haar zeer vele teksten en audio's werden aangeboden via de volgende website die van 2011 tot half 2015 werd bijgehouden door een liefhebber van Malabou, Selim Karlıtekin die haar breinboek, Que faire de notre cerveau?, in het Turks vertaalde: catherinemalabou.blogspot.com/ (veel van de links naar Pdf's e.d. werken er niet meer).

Over Catherine Malabou
Learning to Live Finally. The Last Interview. Jacques Derrida. An Interview with Jean Birnbaum. Translated by. Pascale-Anne Brault and Michael Naas - PDF
Michael Mack, TESTING THE COMPATIBILITY OF PSYCHOANAYSIS AND CONTEMPORARY NEUROSCIENCE: FREUD BETWEEN SPINOZA AND KANT. In: Avello Publishing Journal, Volume 2, Issue 1; cf. PDF
Larval Subjects over Catherine Malabou's What Should We Do With Our Brain?
Amarantha Groen, This Wonder Which is Not One: A Cartography of Potentials. RMA Gender & Ethnicity, Graduate School of Humanities Utrecht University, August 2016 - pp. 102 - PDF
Thomas Wormald, Sculpted Selves, Sculpted Worlds: Plasticity and Habit in the Thought of Catherine Malabou. A thesis submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree in Master of Arts, The University of Western Ontario, 2014 – PDF
Jeffrey W Robbins & Clayton Crocket, A radical theology for the future: five theses – hebben het uitgebreid over Malabou [cf.]
Elisabeth Weber, Questioning Judaism: Interviews by Elisabeth Weber. Stanford University Press, 2004 - 167 pagina's – books.google
Stella Gaon. ‘As If’ There Were a ‘Jew’: The (non)Existence of Deconstructive Responsibility [scribd]
Dale DeBakcsy, “Catherine Malabou & The Continental Philosophy of Brains”; in Philosophy Now
Interview with Catherine Malabou [cf.]
Thomas Wormald and Isabell Dahms (Eds.), Thinking Catherine Malabou. Passionate Detachments. Rowman & Littlefield, mar 2018, 308 pages
This volume contributes to the growing body of literature exploring the work of contemporary French philosopher Catherine Malabou. Through its fifteen contributions, including two previously untranslated essays by Malabou, the volume explores the various ways in which Malabou's thought both performs and furnishes resources for the negotiation of philosophy's attachment and detachment from itself and other disciplines. What kind of interaction can philosophy have with either science or politics without conquering them? How does one carry out philosophy while subverting it, changing it, directing it on or opening it up to different pathways?
The chapters explore the detachment of Malabou from her own philosophical training in deconstruction, the theme of habit and the question of new attachments, detachments through the relation of Malabou's thought and science, and the detachments that transpire through philosophy's confrontation with politics. In order to have a future, philosophy must detach from its own tradition and passionately confront questions of race, gender, and colonialism.
• Voor een kritiek op Catherine Malabou's concept “plasticiteit” cf. Sjoerd van Tuinen, 'Elasticity and Plasticity: Operable Man and the Crisis of Repetition', in Andrej Radman and Heidi Sohn (eds), Critical and Clinical Cartographies: Embodiment / Technology / Care / Design (Rotterdam: nai010 Publishers, forthcoming). Cf. academia.edu [Hier meer over Van Tuinen]
 

_____________________

Haar foto van hier

 

3 opmerkingen:

  1. In 'Before and Above: Spinoza and Symbolic Necessity' stelt Malabou reeds in haar tweede tekstregel dat Gods essentie de rationaliteit (Rede/Ratio) is van al wat is.
    Wat een onzin, niet? Gods als Rede omschrijven?

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ben wel benieuwd naar je bespreking van haar artikel. Om haar afzetting of verschuiving van Deleuze te volgen moet je natuurlijk zijn teksten zelf stevig doorworsteld hebben.
    Haar pleidooi voor overinterpretatie lijkt me vreemd aan Spinoza's filosofie die streeft naar een subjectloos adequaat begrijpen.
    Ben benieuwd.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ik hoe helemaal niet diepgaand op Deleuze in te gaan - het is genoeg om op haar eigen tekst in te gaan.

    BeantwoordenVerwijderen