Pagina's

maandag 30 september 2019

Hasana Sharp, & Jason E. Smith (eds.), Between Hegel and Spinoza [Hegels #Spinoza 7]



In een volgend blog breng ik nog een hele bibliografie met hoofdstukken en artikelen over hoe Hegel met Spinoza omging. In dit blog geef ik - net als in de vorige blogs - aandacht aan een bijzonder boek, dat ik er graag even uitlicht.
Het boek is ontstaan n.a.v. een Symposium dat in Montreal werd gehouden op 9-10 april 2010: “Hegel After Spinoza.” [Cf., cf. & cf.].

Hasana Sharp, & Jason E. Smith (eds.), Between Hegel and Spinoza. A volume of Critical Essays. London etc.: Bloomsbury, 12-06-2012 [ books.google – PDF op BookSC en scribd ] – pdf Contents

Uit de inleiding van de redacteuren citeer ik een passage waarin ze terugblikken op

Pierre Macherey’s Hegel or Spinoza [1979] appears to propose a bifurcation in the history of thought: either/or, either Hegel or Spinoza. But this provocative title does little justice, in fact, to the complex and overdetermined relations between these two philosophical systems, relations that Macherey draws out. Indeed, at moments, as the title to Montag’s contribution to this volume suggests, the “or” may just as well be an inclusive “or”: Hegel or Spinoza; Hegel, which is to say, Spinoza. Macherey is concerned primarily with how Hegel “misses” Spinoza, how Hegel’s seemingly attentive examination of Spinoza’s thought is in fact a missed encounter, a nonevent that nevertheless leaves symptomatic, legible traces in Hegel’s own thought.18 Whether it is a question of Hegel’s critique of Spinoza’s peculiar deployment of the geometric method, the misreading of the famous formula, omnis determinatio est negatio, or the relation between substance and attributes in the first two books of the Ethics, Hegel is shown to consistently “say exactly the opposite of [what Spinoza’s thought] establishes.”19 This, we can assume, reveals less about Spinoza’s own philosophical system than it does the conditions of Hegel’s own discourse. It is as if these inversions are scars internal to Hegel’s thought, a blindness to what is right before his eyes, a blind spot that is the historical and material condition for the emergence of Hegel’s thought. More enigmatically, Macherey underlines on several occasions that this blindness is all the more blind in those moments when Spinoza’s thought seems to anticipate Hegel’s avant la lettre. Speaking of Hegel’s false characterization of Spinoza’s substance as “dead” and the relation between substance and attributes as at once mechanical and external to one another, Macherey demonstrates that, to the contrary, substance is “in its immanent life . . . a movement toward self, affirmation of self”—that is, a notion of substance as an absolute process in which the attribute of thought is a point of immanent reflection or inflexion that is perilously close to Hegel’s own.20 It is at these moments, Macherey emphasizes, when an “essential convergence” between these two thoughts occurs, that Hegel’s interpretation “diverges” most dramatically from the actual formulations of Spinoza’s text. It is this play of proximity and distance, of divergence and convergence, that constitutes the space of the missed encounter between Hegel and Spinoza.
18 We can oppose this mode of “missing” Spinoza to Heidegger’s almost total lack of engagement with Spinoza’s thought and to Spinoza’s status as a dead letter in the sending or destiny of Being.
19 Pierre Macherey, “The Problem of the Attributes,” p. 93.
20 Pierre Macherey, “The Problem of the Attributes,” in The New Spinoza, ed. Warren Montag and Ted Stolze (Minneapolis, MN: University of Minnesota Press, 1997), p. 77 
 

zondag 29 september 2019

Biagio De Giovanni, Hegel e Spinoza. Dialogo sul moderno [Hegels #Spinoza 6]

Om de literatuur over Hegel's Spinoza min of meer compleet te maken (er volgt nog meer) verwijs ik voor degenen die Italiaans lezen nogmaals (zie eerder het blog van 16-12-2012) op

Biagio De Giovanni, Hegel e Spinoza. Dialogo sul moderno. Guida, octobre 2011


zaterdag 28 september 2019

Filip Buyse nogmaals over de salpeter-correspondentie tussen Boyle en #Spinoza


Dr. Filip Buyse, die momenteel als “visiting research fellow” aan het Descartes Centre in Utrecht verbonden is, schreef (weer eens) over de correspondentie die Robert Boyle en Spinoza (via Oldenburg) voerden over de salpeter-proeven van Boyle.

Zie onder eerdere artikelen van hem over dit, of een vergelijkbaar,  onderwerp en cf. het blog van 24-03-2013: “Spinoza bezocht wellicht het laboratorium van Johann Rudolph Glauber.” In dat blog verwijs ik naar Buyse’s artikel “The Gunpowder Reaction: A Controversy between Boyle and Spinoza?” De link in dat blog is naar een website (benedictusdespinoza.nl) die al geruime tijd niet meer bestaat. Hier een nieuwe link naar het pdf ervan (dat ik zojuist naar een andere plek op internet heb overgebracht). Nu verschijnt van hem:

 

Filip A. A. Buyse, Boyle, Spinoza and Glauber: on the philosophical redintegration of saltpeter - a reply to Antonio Clericuzio. In: Foundations of Chemistry, Philosophical, Historical, Educational and Interdisciplinary Studies of Chemistry; forthcoming - First Online: 24 September 2019 [cf. Springer]. Filip bracht het naar Philarchive.org en academia.edu.

Thea Derks sprak met componist Daan Manneke o.a. over #Spinoza

Daan Manneke - Foto Robert Janse

Daan Manneke, Psaume 122 (1976) door Fiori Musicali o.l.v. Sietse van Wijgerden
hier op daanmanneke.nl staat de tekst 

Gisteren verscheen op Cultuurpres een artikel van Thea Derks over de componist Daan Manneke die 7 november 80 jaar wordt [het verscheen eerder ook op Opus Klassiek]. In opdracht van het AVROTROS Vrijdagconcert componeerde hij Geistliche Dämmerung dat op 5 oktober zal worden uitgevoerd in de Utrechtse Jacobikerk door het Groot Omroepkoor [rechtstreeks uitgezonden op NPO4].

Thea Derks vroeg Daan Manneke: Ben je nog altijd gelovig?

‘Nogal wat ex-gelovigen hebben het kind met het badwater weggegooid: de muziek, de rituelen, de taal et cetera. Ook ik heb gebroken met het protestantse geloof, omdat ik een hekel heb aan dogmatiek en houd van het vooruitgangsdenken. Maar ik ben niet a-religieus, heb simpelweg geen antenne voor die orthodoxie en die levenshouding. In de loop van mijn leven ben ik steeds meer opgeschoven in de richting van Spinoza. Hij vertegenwoordigt voor mij de meest ‘atheïstische’ vorm van religie. God is de natuur, met alle onvoorstelbare en mensoverschrijdende kwaliteiten. Het geloof in en besef van zo’n transcendente ‘gestalte’ geeft mij creatieve leefruimte.’

Waarom heb je dan nog nooit een tekst van Spinoza op muziek gezet?

‘Tja, dat is een boeiende vraag. Spinoza is ruwweg al vele decennia mijn leidsman, zó ver ben ik afgedreven van mijn kindertijd-orthodoxie. Maar zijn teksten zijn zo abstract, leerstellig en betogend: ik kon en kan het gewoon niet aan die te gebruiken. Er moet een creatief motortje in mij op gang gebracht worden. Dat gebeurt wel met verzen van zulke uiteenlopende bronnen als Augustinus, de Bijbel en dichters als Rimbaud, Rilke en Gezelle.’

Steven Gambardella, #Spinoza: The Oneness of Everything

Een paar weken geleden verscheen dit deskundige artikel in het Arabisch en in het Engels op de Arabische site Mana.net. Vandaag werd het overgenomen op Medium Philosophy.

Dit interessante essay past goed als intermezzo binnen de serie blogs over Hegels' Spinoza, immers, zoals Steven Gambardella schrijft:
"Spinoza’s immanence has had an enormous influence on many scientists and philosophers, from Gottfried Leibniz in the seventeenth century to Albert Einstein in the twentieth. But the philosopher’s ideas fell out of favour soon after his death. Many philosophers after Spinoza, like Immanuel Kant and Georg Hegel, believed that Spinoza was too theoretical in his approach. Transcendence came back in the secular guise of “the ideal” or consciousness."

Gregor Moder’s Hegel and #Spinoza [5]

In vervolg op het vorige blog, breng ik hier - zoals aangekondigd - de Introduction van

Gregor Moder, Hegel and Spinoza. Substance and Negativity. Translated from Slovanian by the author. Northwestern Universiy Press, July 2017 - 200 pages

Zijn inleiding loopt uit op behandeling van Althusser, Deleuze en Derrida en  verwijdert zich daarmee van Hegel, maar tot dan is het een knappe behandeling van hoe Hegel (via Jacobi en de met hem begonnen Spinozastrijd) in aanraking kwam met Spinoza, waarom Spinoza belangrijk was voor Hegel en over hoe hij hem las.

[Cf, ook het blog van 18 november 2017 over 't Symposium “Hegel and/or Spinoza” in Londen, waarin Gregor Moder's boek centraal stond.]

De oorspronkelijke paginanummers staan tussen [ ].

vrijdag 27 september 2019

Gregor Moder’s Hegel und/and #Spinoza [4]



In mijn korte serie over Hegel & Spinoza, wijs ik hier, zoals ik in het blog van 13-07-2012 meldde, op het boek van

Gregor Moder, Hegel und Spinoza. Negativität in der gegenwärtigen Philosophie. [Aus dem Slowenischen von Alfred Leskovec]. Turia + Kant, oktober 2012 [Cf. ook het blog van 26-02-2016, “De Hegel - Spinoza – strijd”]

Het verscheen vervolgens ook in Engelse vertaling:

Gregor Moder, Hegel and Spinoza. Substance and Negativity. Translated from Slovanian by the author. Northwestern Universiy Press, July 2017 - 200 pages [PDF op BookSC].

donderdag 26 september 2019

Herman Berger over #Spinoza bij Hegel [3]


In de kleine serie met literatuur over Hegels Spinoza, die ik eergisteren begonnen ben,  breng ik vandaag een tekst uit
Herman Berger, De Ethica van Spinoza. Een handreiking, Antwerpen / Apeldoorn, 2011, p. 54/55. Cf. mijn besprekingen in de blogs van 05-10-2011 en 06-10-2011

Herman Berger schrijft in zijn 4e hoofdstuk over Spinoza bij Hegel:

woensdag 25 september 2019

Pierre Macherey’s Hegel or #Spinoza staat als PDF op internet


In vervolg op het vorige blog meld ik hier dat de Engelse vertaling van Pierre Macherey’s Hegel ou Spinoza [Paris: Maspero, 1979], d.w.z.

Pierre Macherey, Hegel or Spinoza. Transl. by Susan M. Ruddick. University of Minnesota Press, 2011

als PDF van de site Uberty.org te downloaden is. Het is ook als PDF te vinden op BookSC. Dat u het maar weet.

Reviewed by  Caroline Williams at NDPR 

dinsdag 24 september 2019

Sinds 1 september 2019 Duitse vertaling Pierre Macherey, Hegel oder #Spinoza.

 
Daar vanaf morgen, donderdag 25 sept., in Bilthoven door dr. Jos Scheren een cursus wordt gegeven over Hegel en Spinoza (waaraan ik niet deel zal nemen) zal ik de komende tijd af en toe een publicatie over Hegels visie op Spinoza brengen. Om te beginnen laat ik in dit  blog weten dat sinds 1 sept. een Duitse vertaling bestaat van het boek van:

Pierre Macherey, Hegel oder Spinoza. Aus dem Französischen von Jan Philipp Weise und Julien Veh. Wien: Turia & Kant, 1 sept. 2019

Oorspr. Hegel ou Spinoza. Paris: Maspero, 1979 [en niet pas Paris: Éditions la Découverte, 1988 zoals Turia & Kant laat lezen.]
Naast de Engelse vertaling

Hegel or Spinoza. Transl. by Susan M. Ruddick. University of Minnesota Press, 2011

is er nu dus ook deze Duitse vertaling.

Roland Braun, Metaphysik und Methode bei #Spinoza

Gisteren kwam ik tegen:

Roland Braun, Metaphysik und Methode bei Spinoza: eine problemorientierte Darstellung der 'Ethica ordine geometrico demonstrata'. Würzburg: Königshausen & Neumann, 2017

Recensie van Till Kinzel, PDF hier en op academia.edu

Maxime Rovere's Le Clan #Spinoza verschijnt NIET vandaag in 't Nederlands

Weer verschijnt Spinozaland. De ontdekking van de vrijheid – Amsterdam, 1677, zoals de vertaling van Le Clan Spinoza van Maxime Rovere zal luiden, NIET op de aangekondigde datum (dat gebeurde al eerder). Zelfs vandaag nog staat op de website van uitgeverij Balans 24/9/2019 als datum van verschijning. Maar toen ik het boek eind vorige week bij mijn Bilthovense boekhandel, die aangesloten is bij Libris, wilde bestellen bleek dat de verschijningdatum nu 31 oktober 2019 zou zijn en inmiddels vermeldt Libris net als Bruna 19 november 2019 als datum van verschijnen. Waarom noemt een uitgever een precieze datum als die toch niet wordt gehaald?
[Enfin, driemaal is scheepsrecht, dus laat het maar als cadeautje op mijn verjaardag verschijnen...]

maandag 23 september 2019

Charles M. Saunders is al lang serieus bezig met #Spinoza


Saunders noemt zich “an independent philosopher and Spinozist. Ik kwam zijn bijdragen tegen op de website Against Professional Philosophy die zegt als doelen te hebben:
 
The twofold purpose of Against Professional Philosophy is, first, to provide a serious critique of contemporary professional philosophy, for the sake of real philosophy–namely, anarcho-philosophy aka borderless philosophy–and second, to prepare the way for the real philosophy of the future by featuring past or present philosophical work that is aggressively cosmopolitan and non-chauvinist, critically challenging and edgy, daringly generalist and original, fully humanly meaningful, slightly weird, and generally deemed “unpublishable” in mainstream venues.

Daarop verschenen van hem diverse gastblogs, waarvan ik alleen naar die over Spinoza verwijs:



zondag 22 september 2019

Sam Gillespie nogmaals over Badiou’s #Spinoza [7]


Zoals ik al tweemaal in vorige blogs - o.a. in het vorige blog over Sam Gillespie -  aankondigde, kom ik hier nog eens terug op

Sam Gillespie, The Mathematics of Novelty: Badiou's Minimalist Metaphysics. Melbourne: re-press, 2008 - 159 pages. Het boek is door de uitgever in open Acces uitgebracht [cf. PDF].
Description: The Mathematics of Novelty: Badiou’s Minimalist Metaphysics tackles the issue of philosophical materialism in Gilles Deleuze and Alain Badiou, enquiring after the source and nature of the ‘novelty’ that both philosophers of multiplicity claim to discover in the objective world. In this characteristically erudite analysis, Sam Gillespie maintains that where novelty in Deleuze is ultimately located in a Leibnizian affirmation of the world, for Badiou, the new, which is the coming-to-be of a truth, must be located exterior to the ‘situation’, i.e. in the void. Following a lucid presentation of the central concepts of Badiou’s philosophy as they relate to the problem of novelty (mathematics as ontology, truth, the subject and the event), Gillespie identifies a significant problem in Badiou’s conception of the subject which he suggests can be answered by way of a supplementary framework derived from Lacan’s concept of anxiety. Gillespie’s intent to illuminate the relation of philosophy to the four truth procedures (art, love, science, politics) leads him to the polemical conclusion that, as a transformative rather than descriptive or reflective project, Badiou’s philosophy ultimately reclaims the power of the negative from the positivity and pure productiveness of Deleuze’s system, thereby freeing thought from the limits set by experience.
Aan deze beschrijving van de uitgever voeg ik gaarne toe het informatieve review van Andrew Ascherl in Umbr(a): A Journal of the Unconscious: Utopia (2008): 150-153. Dit jaartal was niet te vinden in books.google, waaruit ik dit review kon opdiepen, maar trof ik aan in zijn cv die Ascherl op academia.edu plaatste.
Er bestaat ook een review van het boek door Benjamin Noys: 'The Powers of the Negative: The Mathematics of Novelty’ in: Journal of the Circle for Lacanian Ideology Critique, Vol. 2 (2009), 102-108 [cf. academia.edu of ook op de site van het Journal, waar overigens foutief staat dat het van Benjamin Bishop zou zijn (maar die schreef het artikel vóór het review).

zaterdag 21 september 2019

Sam Gillespie over Badiou’s #Spinoza [6]


De jonge Sam Gillespie (1970 – 2003) was buitengewoon goed thuis in de filosofie van Badiou. Hij schreef ook aan een dissertatie. Na zijn dood - hij pleegde op 32-jarige leeftijd zelfmoord - werd hem postuum in 2005 alsnog door de University of Warwick voor zijn The Mathematics of Novelty de graad van Doctor of Philosophy, toegekend. [Cf.]

Sigi Jöttkandt schreef in een themanummer “The Praxis of Alain Badiou” van Cosmos and History over Sam Gillespie: “Sam was a leading figure in introducing Badiou to the English-speaking world.” In 2001 verscheen van Gillespie:
Sam Gillespie, “PLACING THE VOID: Badiou on Spinoza.” In: Angelaki, Journal of the Theoretical Humanities, Volume 6, 2001 - Issue 3, Pages 63-77 – ik haal deze tekst hieronder naar binnen.
In datzelfde jaar, 2001, schreef hij “Badiou’s Ethics.” A review of Alain Badiou, Ethics: An Essay on the Understanding of Evil, trans. Peter Hallward (London: Verso, 2001).” In: Pli. The Warwick Journal of Philosophy, Vol. 12, 2001 [PDF]

Sigi Jöttkandt heeft mede de redactie gevoerd om Sam Gillespie’s Ph.D-thesis postuum uit te brengen:

Sam Gillespie, The Mathematics of Novelty: Badiou's Minimalist Metaphysics. Melbourne: re-press, 2008 - 159 pages. Het boek is door de uitgever in open Acces uitgebracht [cf. PDF]. Het bevat een sterk 2e hoofdstuk over Badiou’s Spinoza. Daar kom ik in het volgende blog op terug.

In dit blog breng ik de bijzonder informatieve tekst van Gillespie, “PLACING THE VOID: Badiou on Spinoza,” waarin hij Badiou uitlegt - mede door uit de verzamelingenleer te putten - en hem tevens kritisch bespreekt.
Als extra service aan de lezer breng ik hier in een apart PDF de eindnoten bij het artikel, zodat u niet steeds naar onder hoeft te scrollen, maar de noten desgewenst in een apart venster kunt bekijken.
De paginanummers van de oorspronkelijke uitgave staan tussen vierkante haken: [ met paginacijfer rood ].

Ik wijs hier op één foutje: op blz. 69 staat “in the order of thought, an immediate infinite mode would be "absolutely infinite extension." Dat moet uiteraard zijn "absolutely infinite understanding."

Verder heb ik ernstige twijfel over de formulering op p. 67: “insofar as modes constitute substance.” De eerste stelling van de Ethica luidt niet voor niets: “Een substantie gaat van nature vooraf aan haar aandoeningen.” Het kan dus niet zo zijn dat modi de substantie ‘constitueren’.
In de buurt van die passage staan vergelijkbare uitspraken en wordt in de noten 10 t/m 12 verwezen naar de idem dito benadering van Deleuze, waar ik dus vraagtekens bij plaats.

vrijdag 20 september 2019

Spinozadag 2019 #Spinoza en het verlichtingsideaal in digitale tijden

Thema van de Spinozadag, georganiseerd door de ASK en gehouden op 24 november 2019 in Paradiso

Besprekingen van Alain Badiou's #Spinoza [5]

In de vorige blogs [1, 2, 3, 4] bracht ik de teksten die Alain Badiou over Spinoza schreef. In dit blog breng ik een aantal informatieve, boeiende en soms kritische teksten over hoe Badiou over Spinoza scheef – plus nog enige overige informatieve teksten over Badiou’s filosofie.

Jon Roffe, “Spinoza.” Chapter 11 in A. J. Bartlett & Justin Clemens (eds.), Alain Badiou: Key Concepts, part III, BADIOU'S ENGAGEMENT WITH KEY PHILOSOPHERS. Routledge, 2010, 2014, pp. 118 - 127 [books.google chapter 11 - cf. PDF op BookSC].

Aanvankelijk was ik van plan dit hoofdstuk dat een totaaloverzicht geeft van Badiou’s Spinoza hier te brengen, maar in zijn Note 1 daarin wees Roffe op Sam Gillespie

 





Nadat ik van diens volgende tekst kennis had genomen besloot ik om in een volgend blog het zeer informatieve en kritische artikel te brengen van:

Sam Gillespie, “PLACING THE VOID: Badiou on Spinoza.” In: Angelaki, Journal of the Theoretical Humanities, Volume 6, 2001 - Issue 3, Pages 63-77 [cf.  tandfonline – PDF op BookSC]

donderdag 19 september 2019

Alain Badiou over #Spinoza [4]


Hier volgt mijn derde en laatste blog met een tekst van Badiou zelf. In Dimitris Vardoulakis (ed.) Spinoza Now [Minneapolis/London: University of Minisota Press, 2011], is Chapter 2 Alain Badiou, “What Is a Proof in Spinoza’s Ethics,” p. 39-49. Ik heb niet kunnen vinden of en waar dit artikel eerder in het Frans verscheen, dus ik neem aan dat Badiou het speciaal voor dit boek heeft geschreven. Ik ervaar het als een zeer toegankelijke en overtuigende tekst, waarin Badiou zeer positief is over Spinoza: "Insofar as Ethics is really a mathematics of being, it is also the book of an artist and of a master of wisdom." [p. 42]
Hier deze tekst. De bezoekers van dit blog die de vorige teksten van Badiou misschien ongelezen hebben gelaten, raad ik aan de onderstaande tekst wél te lezen.

Sean Grattan in zijn review [cf.] over Spinoza Now schrijft over Badiou's hoofdstuk: [..] the next essay, Badiou’s “What Is a Proof in Spinoza’s Ethics?” resoundingly attempts to draw lines between how to, and how not to, read Spinoza correctly. Badiou, as scold, argues for the necessity of remembering that Spinoza wrote the Ethics in a more geometrico—as an exercise in the geometrical method—and that ignoring the importance of the method for Spinoza radically undermines any chance for engaging with Spinoza on Spinoza’s terms. Though it is not my intention to discuss each contribution in Spinoza Now, I do want to point to the way many of the articles enact the forms of tension developed in Norris’s presentation of Spinoza’s reception. I draw attention to these first two articles, therefore, as illustrative of the theoretical concerns inherent in dealing with a figure as much of a philosophical lightning rod as Spinoza. Badiou, here, is clearly at odds with any of Deleuze’s claims that there are two different books existing simultaneously in the Ethics: one book of proofs, definitions, propositions, and the other, hidden and minor variation existing in the scholia.


woensdag 18 september 2019

Alain Badiou over #Spinoza [3]

In 1998 verscheen van Alain Badiou Court traité d’ontologie transitoire, waarin hij de link tussen wiskunde en ontologie onderzoekt. Dat bevatte het hoofdstuk “L'ontologie fermée de Spinoza” [Paris: Seuil, 1998, pp. 73-93]. Dit hoofdstuk verscheen als “Spinoza's Closed Ontology” in vertaling in Alain Badiou, Briefings on Existence: A Short Treatise on Transitory Ontology [State University of New York Press, 2006] en in Alain Badiou, Theoretical Writings [A&C Black, 2004; reprint Bloomsbury Academic, 2015].

Het is geen eenvoudig artikel. Badiou geeft een uitgebreide analyse van "intellectus". Anders dan het attribuut (absoluut) denken (cogitatio) is intellect een modus van denken. Hij gaat na hoe het oneindige, resp, eindige intellect werkt / welke functie en welke ontologische status het heeft (ze hebben) binnen Spinoza's filosofie .
In die analyse onderscheidt hij bij Spinoza 3 soorten relaties:
veroorzaking en impliciet
koppeling (idea en 't object ervan veroorzaken elkaar niet, maar zijn aan elkaar gekoppeld - p. 86, 87);
inclusie ('t eindig intellect maakt deel uit van het oneindig intellect, maar wordt daardoor niet veroorzaakt).

Hier volgt dat hoofdstuk.

dinsdag 17 september 2019

#Spinoza-schilderij van Filip Schrooyen


Op 24-07-2013 had ik het blog: Filip Schrooyen (1964) en zijn 'Tractatus Singularis' met daarin deze kleine afbeelding van zijn schilderij 'Spinoza'. Ik vond toen een grotere afbeelding, maar de link erheen werkt inmiddels niet meer.

Heden echter vond ik deze grotere op deze site, waar prints of ook het origineel te koop worden aangeboden. Graag geef ik dat hier door.

Alain Badiou over #Spinoza [2]

In het eerste blog over Badiou, vermeldde ik al: In 1988 verscheen zijn L'Être et l’Événement. Daarin had hij als tiende “meditatie: Spinoza.” Dit werk werd vertaald als Alain Badiou, Being and Event, met daarin “Meditation Ten: Spinoza.” Deze tekst breng ik hier... wel na enige aarzeling of ik niet toch eerst een blog met een uitleggende tekst zou brengen, want het is nuttig op de hoogte te zijn met centrale begrippen als "evenement", "de leegte" e.d. Toch waag ik het erop en houd vast aan mijn oorspronkelijke opzet.

maandag 16 september 2019

Alain Badiou’s #Spinoza [1]


Enige jaren terug ben ik al eens bezig geweest met mij te oriënteren over wat Alain Badiou zoal over Spinoza schreef, want ik vond dat dit blog daaraan toch zeker aandacht moest besteden. Het resultaat van mijn ‘research’ ben ik om een of andere duistere reden kwijt geraakt. In het blog van 26 augustus 2018 verwees ik naar enige teksten van Terence Blake over Badiou, maar ik wilde méér en onlangs heb ik die draad weer opgepakt. Voor algemene informatie over Badiou verwijs ik naar b.v. Wikipedia [en hieronder nog naar een paar bronnen]. Hier gaat het me om wat hij over Spinoza schreef. Voor zover ik kon nagaan heeft hij drie wat relatief grotere beschouwingen aan Spinoza gewijd. Ik ga die in de vertaling in het Engels hier brengen in de volgorde waarin ze ontstonden. Daarna breng ik in een blog een aantal artikelen en hoofdstukken die aan Badiou & Spinoza zijn gewijd. Ik ga voorbij aan Badiou’s vergaande kritiek op Deleuze, zoals die in een apart werk verscheen, waarin uiteraard ook Spinoza voorkomt: Aain Badiou, Deleuze: la clameur de l'être [1997; Deleuze: The Clamor of Being [1999]
Alain Badiou in 2009 © Baltel- Sipa

Eerst dus Badiou zelf. Alain Badiou (1937) is een politiek geëngageerde Franse filosoof - een uiterst linkse denker, met marxistische wortels. Hij ontving zijn opleiding aan de École normale supérieure in Parijs, waar hij leerling was van Louis Althusser. Hij doceerde aan prestigieuze universiteiten in Parijs en schreef meer dan twintig – vooral filosofische - boeken, waaronder ook wiskundige teksten, romans en toneelstukken. Een belangrijke episode in zijn leven waren de studentenopstanden van mei ’68. Mei ’68 was, in Badiou’s woorden, een événement: een historisch moment, dat een mogelijkheid tot verandering met zich mee droeg. En dat is volgens Badiou precies waar ethiek om draait: niet om het tegengaan van geweld of het beschermen van burgers, maar om het aandragen van een positieve belofte, die mensen de steun geeft om zich in te zetten voor emancipatoire projecten. L’être et l’événement (Zijn en evenement) uit 1988 wordt als zijn belangrijkste werk beschouwd. Hij ontwikkelde zich tot groot criticus van de postmoderne, kapitalistische samenleving. [Cf. Filosofie.nl – cf. ook Interview van 27 juli 2019  in NRC-H.: Filosoof Alain Badiou: ‘Zoek een weg die de wereld verandert’ – cf. Trouw 6 februari 2019 – cf. Nexis. ]

[1] In 1988 verscheen, zoals genoemd, zijn L'Être et l’Événement. Daarin had hij als tiende “meditatie:” Spinoza. Dit werk werd vertaald als Badiou, Being and Event, met daarin “Meditation Ten: Spinoza.” Deze tekst breng ik in het eerstvolgende blog.

[2] In 1998 verscheen van hem Court traité d’ontologie transitoire; dat bevatte het hoofdstuk “L'ontologie fermee de Spinoza” [Paris: Seuil, 1998, pp. 73-93]. Dit hoofdstuk verscheen als “Spinoza's Closed Ontology” in vertaling in Alain Badiou, Theoretical Writings. Deze tekst breng ik in het daarop volgende blog.

[3] In Dimitris Vardoulakis (ed.) Spinoza Now [Minneapolis/London: University of Minisota Press, 2011], Chapter 2 Alain Badiou, “What Is a Proof in Spinoza’s Ethics,” p. 39-49. Ik heb niet kunnen vinden waar dit artikel eerder in het Frans verscheen, dus ik neem aan dat Badiou het speciaal voor dit boek heeft geschreven].

zondag 15 september 2019

Weer eens op dit #Spinoza-blog een stukje van Johann Sebastian Bach

 

't 5e deel, de aria "Lebens Sonne, Licht der Sinnen," uit
Johann Sebastian Bach's Cantate BWV 180 "Schmücke dich, o liebe Seele"
Koor en Orkeat van de J.S. Bach-Stiftung o.l.v. Rudolf Lutz. Soliste: sopraan Maria Cristina Kiehr.

Tekst van de Aria
Lebens Sonne, Licht der Sinnen,
Herr, der du mein alles bist!
Du wirst meine Treue sehen
Und den Glauben nicht verschmähen,
Der noch schwach und furchtsam ist.


zaterdag 14 september 2019

William Carroll’s strijd tegen #Spinoza en de Engelse deïsten die hij van Spinozisme beschuldigde

Mijn zoektocht begon met deze titelpagina die ik al eens eerder en recent weer  tegenkwam

Spinoza reviv'd: or, a treatise, proving the book, entitled, The rights of the Christian church, in the most notorious parts of it to be the same with Spinoza's rights of the Christian clergy, &c. And that Both of Them are Grounded Upon Downright Atheism. To which is Added, A Preliminary Discourse Relating to the Said Books, by the Reverend Dr. George Hicks. London: printed, and to be sold by J. Morphew, 1709 [books.google]

Wie was de auteur ervan? Verder zoeken liet zien dat de anonieme auteur William Carroll was. Als je Spinoza reviv'd in Google ingeeft krijg je diverse hits naar andere books.google en amazon waarin met stelligheid direct William Carroll als auteur wordt aangegeven. Ook Hathitrust dat dezelfde digitalisering brengt als bovenstaande van Google, vermeldt als auteur: Carroll, William, active 1700.

Stuart Brown, “Locke As Secret 'Spinozist': The Perspective Of William Carroll,” [In: Wiep Van Bunge & W. N. A. Klever (eds.), Disguised and Overt Spinozism Around 1700: Papers Presented at the International Colloquium, Held at Rotterdam, 5-8 October, 1994. BRILL, 1996, pp 216-234 – books.googleissuu – BookSC ] toont duidelijk aan dat Carroll de auteur geweest moet zijn. Je kunt bij Brown veel informatie over William Carroll vinden; en nog meer in zijn
Stuart Brown, » 'Theological politics' and the reception of Spinoza in the early English enlightment,«  in: Studia Spinozana #9 (1993), pp. 181-200

[Uit de bibliografie van Jonathan Israels's Radical Enlightenment:]
 

vrijdag 13 september 2019

Eric Schliesser op 5 november 2019 bij Crescas over #Spinoza en de Tora

[met dank aan Ferdie Fluitsma, die mij deze tip gaf]

Morgen in Amsterdam vernissage expositie #Spinoza in beeld vertaald

Illustratie van Jaron Beekes in De Lens Van Spinoza.

#Spinoza-blog bestaat twaalf jaar

Vandaag gaat dit blog z'n 13e jaar in.
Ik vier dit feit met deze Spinoza-cartoon van David Levine.


woensdag 11 september 2019

Logicus en filosoof Joel I. Friedman schreef veel over #Spinoza

Joel I. Friedman -still uit video zie eind van 't blog


Joel I. Friedman is Professor Emeritus, Department of Philosophy, University of California, Davis - UC Davis [cf.]. Er is van hem geen pagina met informatie te vinden. Wel had Justin Weinberg vijf jaar terug op een webpagina enige informatie over Joel Friedman, die hij o.a. van hemzelf had. Het ging Weinberg om het schema waarin Friedman de geschiedenis samenvatte van de laatste honderd jaar van ontwikkelingen in de wiskundige logica en fundering ervan: “Mathematical Logic and Foundations, 1847-1947.”


Joel Friedman liet aan Justin Weinberg weten:
I finished my doctoral dissertation at UCLA in 1966, in logic and foundations of set theory, providing a new theory, called STC (“the set theory of proper classes”), which turned out to be stronger than the von Neumann/Bernays/Goedel theory of sets and proper classes.  (For example, Tarski’s Axiom of Strongly Inaccessible Cardinals can be derived in my STC.)  My doctoral supervisor was the prominent logician and philosopher of mathematics, Abraham Robinson. He was a real prince of a man, as well as a great mathematical logician. From 1966 to 1971, logic and foundations was my exclusive field of research, and I was hired at UC Davis in 1967 to teach various courses in this area. After 1971, I branched out into other areas of philosophy, over the decades, primarily philosophy of mathematics and science, metaphysics, philosophy of mind, and early modern philosophy (Descartes, Spinoza, and Leibniz). Over the last 15 years, during my retirement, I have focused my research primarily in modal logic and philosophy of mathematics and science, developing a new philosophy called Modal Platonism (MP), first begun when I was a Visiting Fellow at Princeton University (1998-99), working with Bas van Fraassen. I can tell you this MP project is still thrilling to me. Lately during the last several years, I’ve been consulting about MP, with my old teacher/mentor at UCLA, David Kaplan, who was also on my doctoral committee with Robinson. Altogether van Fraassen, Otávio Bueno, Kaplan, and Bernard Molyneux (a UCD colleague) have been most instrumental in spurring me on to the completion of this project. My latest draft paper is called: “Modal Platonism is a Threat to Platonism”.
Hierna gaat hij door over de opzet en ontwikkeling van zijn “ML chart.”

maandag 9 september 2019

Carlos Fraenkel's Lemma #SPINOZA, BARUCH In de ENCYCLOPAEDIA JUDAICA, Second Edition


Carlos Fraenkel schreef het Lemma
SPINOZA, BARUCH (Bento, Benedictus) DE (1632–1677),
In de ENCYCLOPAEDIA JUDAICA, Second Edition, Volume 19, pp. 111-119.
Hij plaatste zijn tekst op zijn academia.edu-pagina



 
Ook het 19e deel - waarin het Spinoza-lemma - staat online: PDF Second Edition, Volume 19
Ik haal dit lemma dit blog binnen.