De #Spinoza familiegelijkenis is treffend

Sucio Spinoza

B.J.H. Ovink (1862 - 1944), neokantiaan en christen, verklaarde #Spinoza „zeker geen atheïst" [2]

In vervolg op het blog van gisteren over prof. dr. B.H.J. Ovink die een boekje schreef over Spinoza -
Dr. B.J.H. Ovink, Spinoza. Baarn: Hollandia Drukkerij, 1914 [Onze groote mannen; Serie I, no. 5] - 48 pagina’s [het staat gedigitaliseerd in Delpher] -
breng ik hier de recensie door Willem Meijer in het Tijdschrift voor Wijsbegeerte, 8^e jg. (1914), pp. 71-75.
Vermeldenswaard is nog dat Ovink en Meijer samen in de redactie van dat tijdschrift zaten.

XVI Colóquio Internacional #Spinoza; 2-5 dec. 2019 in Rio de Janeiro

Maarten van Buuren werpt Kretenzisch licht op #Spinoza

[MvB blijft maar op mijn zoekpad komen...]

Voor wie nog een bestemming zoekt voor de 2^e week van juni 2020 het volgende

B.J.H. Ovink (1862 - 1944), neokantiaan en christen, verklaarde #Spinoza „zeker geen atheïst" [1]



Prof. dr. B.J.H. Ovink

Mijn zoektocht voor het blog van eergisteren over Julius de Boer naar een bespreking van zijn boekje Spinoza in het Tijdschrift voor Wijsbegeerte die niet te vinden was, deed mij wel stuiten op de bespreking door Willem Meijer van het Spinoza—boekje van B.J.H. Ovink.

Na (of misschien tegelijk met) de serie Groote Denkers, gaf de Hollandia-drukkerij te Baarn ook een reeks uit “Onze groote Mannen”, waarin een boekje over Spinoza door prof. dr. B.H.J. Ovink was opgenomen – zijn voorletters in deze advertentie abusievelijk verwisseld:

 

Julius de Boer (1873-1966) Bollandiaan die meermaals over #Spinoza schreef

Tot mijn verbazing is er geen enkele pagina over deze Julius de Boer, (zenuw)arts/psychiater, dichter en filosoof te vinden. Ook de DBNL die een pagina over hem heeft, geeft geen biografische informatie. Dat ik in de kop van dit blog zijn levensdata kon geven, lukte mij na veel zoekwerk, voornamelijk in het kranten en tijdschriften-overzicht van de KB, Delpher genaamd. Ik geef enige berichten die ik uit Delpher opdiepte, zoals

 

Hij was dus psychiater in Zeist, schreef diverse monografieën (waarover zo dadelijk meer), en was, zoals blijkt uit het volgende bericht, getrouwd met schilderes Cor de Boer-Sinia. Zie hier en hier zijn genealogie. Uit de laatste blijkt dat hij en Cornelia Maria Sinia in 1905 getrouwd zijn.

 

Toen ik deze gegevens had, zag ik dat de DBNG, Digitale Bibliografie Nederlandse Geschiedenis, deze pagina over hem had: ze vermelden al zijn namen, dat hij medicus was en dichter. Maar dat laatste is niet genoeg.

#Spinoza in Sleeuwijk

#Spinoza-poster, van metaal gemaakt

#Spinoza zou zich in de titel Harmonia artificiosa hebben kunnen vinden.

Het is weer eens de hoogste tijd voor muziek op dit blog.

Afgelopen vrijdag is het Festival Oude Muziek in Utrecht begonnen, dat doorgaat tot a.s. zondag 1 september. In de beginaren van dat festival heb ik vaak vele concerten bijgewoond; in die eerste jaren waren ook veel meer concertjes gratis toegankelijk. Nu zijn de zgn. Fringe-concerten van jonge aankomende musici gratis toegankelijk; zo ook op zondag 1 september [Cf.].

Dan zal ook de Partia V in g van de Harmonia artificiosa-ariosa van Heinrich Franz Ignaz Biber (1696) worden gespeeld. Hier laat ik daarvan het laatste, vijfde deeltje, de Passacaglia, horen - gespeeld door Musica Antiqua Köln o.l.v. Reinhard Goebel (van hun ARCHIV-CD die 3 nov. 2003 uitkwam).

Wilhelm Windelband (1848 – 1915) hield in 1877 een herdenkingsrede bij #Spinoza’s 200e sterfdag

Wilhelm Windelband [afbeelding van hier geleend]

Wilhelm Windelband, geboren 1848 in Potsdam als zoon van een ambtenaar, gestorven 1915 in Heidelberg, geldt met na hem zijn student Heinrich Rickert als het hoofd van de südwestdeutschen Schule des Neukantianismus. Na werkzaam te zijn geweest in Leipzig, Zürich, Freiburg en Straßburg werd hij in 1903 filosofieprofessor aan de Ruprecht-Karls Universität in Heidelberg, waar hij medegrondlegger was van de Heidelberger Akademie der Wissenschaften.

In Leipzig gaf hij diverse lezingen: over de filosofie van Jacobi, over Spinoza's kennisleer, en zo meer. Zijn lezing over Spinoza hield verband met zijn universitaire leeropdracht aldaar in het wintersemester van 1874/75: “Philosophische Gesellschaft mit Besprechungen über Spinoza's Ethik.” In april 1976 werd hij benoemd als filosofieprofessor in Zürich. Daar hield hij in 1877 de rede: Zum Gedächtnis Spinozas: An seinem zweihundertjährigen Todestage, 1877; gesprochen an der Universität Zürich. [Zie onder de link naar die tekst]

Een jaar later verscheen zijn

Wilhelm Windelband, Die Geschichte der neueren Philosophie in ihrem Zusammenhange mit der allgemeinen Cultur und den besonderen Wissenschaften dargestellt. 2 Bde. Leipzig 1878–1880. Bd. 1: Von der Renaissance bis Kant. 1878. VIII, 580 S. Bd. 2: Die Blüthezeit der deutschen Philosophie. Von Kant bis Hegel und Herbart. 1880. VI, 398 S.
In het eerste deel schreef hij uitgebreid over Spinoza.

Nadat hij enige jaren later over de klassieke filosofie had geschreven verscheen vervolgens zijn:

Wilhelm Windelband Geschichte der Philosophie. Freiburg Breisgau, 1892. 516 S.

Dit werd vervolgens meermalen herdrukt als:

Wilhelm Windelband, Lehrbuch der Geschichte der Philosophie [bv. 3., durchges. Aufl., 1903.]

11 sept. 2019 in Istanbul conferentie over: #Spinoza en Ethiek in politiek, media en merkcommunicatie

#Spinoza over Acquiescentia in se ipso

Daarover had ik al eens een blog van  01-05-2011: ‘Acquiescentia in se ipso” - ik verwijs ook naar het blog van 17-09-2013: “Spinoza's samenvatting van zijn Ethica”, waarin eveneens acquiescentia voorkomt.

Op 31 januari 2018 had ik het blog: “Clare Carlisle wint met »Spinoza's Acquiescentia« prijs Beste artikel in 2017 van The Journal of the History of Philosophy.”

Op zich had ik eigenlijk geen aanleiding om weer eens over dit in Spinoza’s leer belangrijke begrip te schijven. Aanleiding dat ik hier een klein overzicht van specifieke literatuur breng, is een recente upload naar Academia.edu van een artikel over aquiescentia door een Will Cox, waarin tot mijn verbazing het gelauwerde artikel van Clare Carlisle niet voorkomt. De link naar Cox’s artikel zal ik aan het eind geven.  

Afbeelding uit nog weer een blog over acquiescentia, nl. dat van
 27-04-2014: "Komen trots en zelfvoldoening voort uit interne of uit externe oorzaak?"

#Spinoza en het ecologisch denken - een kritiek op Arne Naess

In het verlengde van de VHS Spinoza-zomerweek 2019 over "Spinoza en het ecologische denken" [cf. blog]  (die ik niet heb kunnen bijwonen), lijkt het me wel aardig nog te wijzen op het artikel dat de schrijfster onlangs naar academia.edu bracht:

Juliana Merçon, ENVIRONMENTAL ETHICS AND SPINOZA'S CRITIQUE OF ANTHROPOCENTRISM. In: ETHICA |  Rio de Janeiro, Vol 18, N.2 (2011), p. 161-173 - cf. academia.edu

#Spinoza - portret-lithografie van Josef Budko

In: Sch. [Schemarya] Gorelik, Jüdische Köpfe. Lithographien von Josef Budko. Berlin: Fritz Gurlitt, 1920 [aangeboden op ebay]

”In de voetstappen van Johan en Cornelis de Witt” met gids Jossi Efrat

Johan de Witt (1625 - 1672) was de machtigste man in Nederland gedurende 19 jaar. In 1653 werd hij raadpensionaris (tegenwoordig te vergelijken met premier, maar de Witt had nog meer macht). Op 4 augustus 1672 was hij genoodzaakt af te treden i.v.m. zijn beleid in het `rampjaar`, en de invasie van het Franse leger, dat Nederland toen met de ondergang bedreigde. Er waren eerder enige aanslagen op zijn leven. Zijn oudere broer Cornelis (1623 - 1672) was zijn naaste vriend en medewerker. Cornelis was o.a. vele jaren burgemeester van Dordrecht. Was ook actief bij de admiraliteit, en eigenlijk degene die het feitelijk gezag voerde over de vloot van Michiel de Ruyter toen zij samen de beroemde en succesvolle tocht naar Chatam lanceerden, in juni 1667. De broers zijn samen gelyncht en vermoord - in den Haag. 

In 2019 zijn er twee identieke historische excursies, die een goed beeld geven op de levensloop van de broers: op zondag 1 september en op zaterdag 14 september. Het zijn eigenlijk twee wandelingen op één dag, elk van ca. 3 uur, en alleen in de binnensteden van den Haag en van Dordrecht. Het reizen tussen deze steden kan met eigen auto maar kan ook met de trein.

Op gekozen data is het oude stadhuis van Dordrecht toegankelijk voor bezoekers, (wat het meestal niet is.)

 Programma

#Spinoza-excursies zomer 2019: ‘in de voetsporen van Spinoza’

                             Ook dit jaar organiseert Jossi Efrat weer zijn bekende Spinoza-excursies.
                             Op zijn verzoek breng ik in dit blog zijn informatie hierover.

Het is mogelijk op één dag alle woonplaatsen van Spinoza te bezoeken! 

    De gids Jossi Efrat, geboren in de Amsterdamse Spinozastraat, woonde als kind op een paar honderd meter afstand van Spinoza's ouderlijk huis.

Op de zondagen 25 augustus en 22 september 2019 worden deze identieke excursies gehouden, waarbij te voet wordt gelopen langs de plaatsen waar Spinoza ook heeft verbleven. De deelnemers krijgen vele 17e en 18e eeuwse plaatjes, en men zal zich een voorstelling kunnen maken hoe het er toen uitzag, door deze tekeningen te vergelijken met de gebouwen en het straatbeeld van nu. 

     Vervoer is met eigen auto. Men kan ook met een deel van de excursie meegaan. Op zondag is parkeren meestal gratis. Wie niet over eigen auto beschikt kan waarschijnlijk gratis meerijden met anderen.

 Programma:

Yitzhak Melamed's review van Don Garrett's Nature and Necessity in #Spinoza

Graag attendeer ik op het review door Yitzhak Melamed van Don Garrett's boek, Nature and Necessity  in Spinoza's Philosophy (Oxford University Press, 2018 - cf.  blog) dat zal verschijnen in The Philosophical Review en dat hij - zoals hij meestal doet - al als DOC-document op zijn academia.edu-pagina plaatste. Het is een uitvoerige, gedegen en waarderende bespreking.

Maar goed dat hij in zijn review niet de aanvankelijk door de uitgever foutief verspreide titel met foute volgorde van Necessity and Nature gebruikte. Met die foute titel kondigde Melamed het echter wel aan op academia.edu!

Hier neem ik Melamed's openingsalinea over, waarna hij gedetailleerd de delen en hoofdstukken bespreekt:

The publication of Garrett’s Nature and Necessity in Spinoza’s Philosophy is a major event in the study of modern philosophy and Spinoza in particular. The book collects most of Garrett’s articles on Spinoza which appeared between 1979 and 2017. During these four decades the study of Spinoza in the Anglo-American world has undergone a dramatic transformation, as the previously disreputable and poorly understood metaphysician has acquired preeminence and wide respect as a highly original, systematic, and audacious thinker. Currently, the study of Spinoza appears to be the most thriving and innovative of subfield within the wider discipline of the history of philosophy. Garrett deserves a significant part of the credit for this present state of affairs, due both to his outstanding scholarship and to his influential mentorship and support of younger scholars.

Had #Spinoza kennis van het werk van Johannes Marcus Marci (1595–1667)?

Nieuw voor mij was de mededeling van Oberto Marrama in de § “Heritage and Rupture with the Tradition” in zijn lemma “Spinoza, Baruch” [cf. vorige blog]

Conversely, nothing conclusive can be said about Czech physician Johannes Marcus Marci (1595–1667), sometimes regarded as a precursor of some aspects of Spinoza’s psychological theory.

Engraved portrait of Czech doctor of philosophy and medicine Ioannes Marcus Marci (also known as Joannes Marcus Marci, and as Jan Marek Marci), who taught over thirty years at Prague's Charles University. Marci was not only a personal physician to two emperors, but he studied epilepsy, the mechanics of colliding bodies, and the refraction of light. [Cf.]

Cf. Wikipedia over Jan Marek Marci, Boheemse arts en wetenschapper, rector van de universiteit van Praag.

Het Lemma Benedict Spinoza in The Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company, verscheen in 1912 en was van de hand van Stanislaus von Dunin-Borkowski, [cf.]. Daarin is te lezen:

His [Spinoza's] later psychology shows extraordinary similarities with the teachings of Marcus Marci and of Glisson.

Katerina Solcova en Stanislav Sousedik, auteurs van het lemma Marci, Johannes Marcus in dezelfde Encyclopedia of Renaissance Philosophy [cf. PDF], waarheen ook Oberto Marrama verwijst, schrijven:

Dunin Borkowski (Der junge Spinoza, München 1910, p. 353) stressed partial similarities between Marcus’ and Spinoza’s views. Nevertheless, in this respect it should be taken into account that Marcus, unlike Spinoza, was a dualist distinguishing between the created world and its creator.

In het exemplaar dat op archve.org gedigitaliseerd staat is op p. 353 niets te vinden over Marci (wellicht gebruikten zij de Zweitauflage vom Der Junge De Spinoza (1933), innerhalb eines vierbändigen Werkes?), maar vinden we vanaf p. 383 §5. Zeitgenössische Quellen der Psychologie Despinozas” waarin we over Marcus Marci en Glisson kunnen lezen. Ik haal die pagina’s hier naar binnen:

Oberto Marrama schreef het lemma #Spinoza, Baruch

voor de Marco Sgarbi (ed.), Encyclopedia of Renaissance Philosophy, Springer, 2018 (digitaal), 1st ed. 2021 edition (27 Jan. 2021 - volgens Amazon) 

Entry Spinoza, Baruch (waarom niet Benedict?)
cf. academia.edu en PDF bij Springer

Zie hier voor alle lemma's waarin Spinoza voorkomt in de Encyclopedia of Renaissance Philosophy

Ik vind het een goed opgebouwd en helder stuk. Jammer en lastig vind ik het dat Marrama zijn verwijzingen naar Spinoza niet doet op de gebruikelijke wijze, maar dat hij naar pagina's verwijst in Engelse edities van Spinoza's werk.
 
Opvallend vind ik in zijn References onder Primary Literature de verwijzing naar
Spinoza. 1999–. OEuvres complètes. 5 Vols, ed. Pierre-Françoi [sic] Moreau. Paris: PUF. [die zijn nog niet alle verschenen, deze maand zou "Œuvres IV - Éthique" uitkomen]

Wilhelm von Reichenau zag #Spinoza als der fundamentlegende Meister des Monismus

Wilhelm von Reichenau stelt mij voor een raadsel. Hij schreef n.a.v. een prijsvraag

Wilhelm von Reichenau, Die Monistische Philosophie Von Spinoza Bis Auf Unsere Tage. Gekrönte Preisschrift. Köln & Leipzig: Eduard Heinrich Mayer, 1881; 2., m. e. neuen Vorw. verm. Aufl. 1884, - XX, 348 pp. – cf. archive.org
Zweites Kapitel: “Benedict Spinoza,” S. 26-42 [rechtstreeks archive.org]

Hoe merkwaardig dit motto op de titelpagina:

Uit de 16 pagina’s tekst over Spinoza, wordt duidelijk hoe de auteur dit in Spinoza leest.

Wat ik me nu afvraag: is de auteur van dit werk dezelfde als de Wilhelm von Reichenau, die als “naturforscher” en “deutscher Paläontologe” bekend is [cf. wiki], van wie de levensdata zijn: 1847 - 1925. Uit niets echter blijkt of is af te leiden dat deze laatste zich met een studie als de onderhavige bezig kan hebben gehouden. Het zou dus evengoed om twee verschillende personen kunnen gaan.  Toch krijgt de auteur van het gekrönte Preisschrift bij archive.org, maar ook bij Hathitrust de geboortedatum van de "naturforscher”.  
De indruk dat het toch om één en dezelfde persoon gaat, is te ontlenen  aan wat Reichenau in zijn Vorwort schrijft, dat ik hierna overneem. En aan het feit dat het daarin genoemde tijdschrift “Gaea. Natur und Leben,” dat onder redactie stond van Dr. Hermann J. Klein, uitgegeven werd door dezelfde Ed. H. Mayer uit Köln und Leipzig als door wie het hier besproken boek werd uitgegeven.

Maar als het om één en dezelfde persoon gaat, waarom wordt er dan in de teksten die op internet over hem te vinden zijn, niets gezegd over bovenstaand werk? Aan een “gekrönte Preisschrift’ ga je toch niet voorbij?  

Aanvulling op eerder blog over Duitse verzamelbanden over #Spinoza

Toen ik op 21 juli 2017 het blog maakte “Duitse verzamelbanden over Spinoza’s filosofie” was mij het volgende boek nog niet bekend (en ik werd er door niemand op gewezen); gisteren kwam ik tegen

Norbert Altwicker (Hrsg.), Texte zur Geschichte des Spinozismus. Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 1971 - 415 pp.

Met behulp van de Duitse Spinoza Bibliografie en A Spinoza Bibliography: 1971 - 1983 reconstrueer ik hier de inhoud:

The Rationalists: Descartes, #Spinoza and Leibniz.- een geliefd thema, maar klopt het wel?

Stuart Hampshire (1914 - 2004) over #Spinoza (tweede aanvulling)

Dit wordt de tweede aanvulling op het blog van 19-07-2011 “Stuart Newton Hampshire (1914 - 2004) verloor met het ouder worden zijn greep op Spinoza”

waarop de eerste aanvulling kwam in het blog van 21-07-2016 “Stuart Hampshire (1914 - 2004) een aanvulling,”

 

Nadat van hem in 1951, als eerste in de nieuw opgezette reeks Pelican Books, zijn boek over Spinoza was verschenen, publiceerde Stuart Hampshire nog eens over Spinoza en andere 17e eeuwse filosofen in 1956. Dat boek verscheen tegelijk bij twee uitgevers:

● New American Library - in New York, in de reeks The Mentor Philosophers, MD 158, (waarin het $0,50 koste)

● Hougton Mifflin in Boston,  in de reeks The Great Ages of Western Philosophy, III (waarin het $3.00 kostte)

Van Andrea Sangiacomo gaat verschijnen: #Spinoza on Reason, Passions, and the Supreme Good

Eind van dit jaar of begin 2020 gaat verschijnen van

Andrea Sangiacomo, Spinoza on Reason, Passions, and the Supreme Good. Oxford University Press, 19 December 2019 (Estimated)

TOC
General Introduction
 1: The Paths Towards the Supreme Good in the Treatise on the Emendation
 2: Passions and Reason in the Short Treatise
 3: A Passionate Path Towards the Supreme Good in the Theological-Political Treatise
 4: Common Notions in the Ethics
 5: Passions and Reason in the Ethics
 6: Passionate Agreement: Spinoza's Political Science
 General Conclusion
 Bibliography

Eerder dit jaar verscheen dit boek waarbij Sangiacomo co-editor was:

Aurelia Armstrong, Keith Green & A. Sangiacomo (eds.), Being with Others: Spinoza and Relational Autonomy. Edinburgh University Press (30 Jun. 2019).

Cf. dit blog van 21 december 2018

#Spinoza en #Metoo. Hedendaags affectonderzoek steunt sterk op #Spinoza [4]

Het vorige blog over Wolfgang Bartuschat’s Spinozas Philosophie: Über den Zusammenhang von Metaphysik und Ethik bracht mij serendipisch op nog een aantal publicaties, waardoor ik met alweer het vierde blog kan komen over hoe het huidige affectonderzoek op Spinoza’s affecttheorie steunt. Dat kwam doordat het hierna te noemen hoofdstuk dat boek van Bartuschat in de bibliografie had. Het betrof het hoofdstuk van

Marie Wuth, Affektive Netze. Politische Participation mit Spinoza. In: Rainer Mühlhoff, Anja Breljak & Jan Slaby (hrsg.), Affekt Macht Netz: Auf dem Weg zu einer Sozialtheorie der Digitalen Gesellschaft. transcript Verlag, 2019, Seiten 269 - 290 – books.google

Op 8 pagina’s na is dat hoofdstuk bij books.google te lezen. Later ontdekte ik dat het boek op de website van de uitgever als ‘open acces’ wordt gegeven Het boek is er in z’n geheel, maar ook per hoofdstuk als PDF te downloaden! Als je onderstaande titel aanklikt krijg je direct het PDF van dat hoofdstuk.

NDPR-review van Chantal Jaquet's Affects, Actions and Passions in #Spinoza:

Jaquets strijd tegen de uitleg van "parallelisme" bij Spinoza en haar voorstel om de nadruk te leggen op 't gelijk zijn [aequalis] en 'tegelijk' zijn [simul] van lichaam en geest, komt goed uit de verf.

Wolfgang Bartuschat, “Spinozas Philosophie” (2017). Dit boek van deze grote kenner van #Spinoza heb ik eerder gemist

Toevallig kwam ik gisteren weer eens bij de “List of works about Baruch Spinoza” op Wikipedia, waaraan al heel wat aanvullingen toegevoegd waren, vergeleken met de eerste keer dat ik die lijst ontdekte [cf. blog van 11 december 2018). Er zijn ook heel wat Nederlandse boeken over Spinoza in de lijst opgenomen. En tot mijn verrassing kwam ik dit boek van Bartuschat dat ik niet kende in die lijst tegen:

Bartuschat, Wolfgang: Spinozas Philosophie: Über den Zusammenhang von Metaphysik und Ethik. (Hamburg: Felix Meiner Verlag, 2017)

Dit boek is in augustus 2017 uitgekomen. Ik was toen pas sinds kort weer met mijn blog begonnen en heb het toen gemist. Ik vind het belangrijk genoeg om dit nu, twee jaar later, alsnog te signaleren en er dit blog aan te wijden.

De uitgever meldt: Der renommierte Spinoza-Forscher Wolfgang Bartuschat, dessen gerade abgeschlossene Gesamtübersetzung (PhB 91–96a) heute die maßgebliche deutsche Ausgabe der Werke Spinozas darstellt, versammelt mit diesem Band seine wichtigsten Beiträge zu dessen Philosophie. Der Band vereinigt verschiedene Aufsätze, die in den letzten vierzig Jahren an zum Teil verstreuten Orten erschienen und daher nur schwer zugänglich sind. In teils systematischer, teils historischer Perspektive umfassen die Kapitel im Wesentlichen drei zentrale Bereiche, die sich an Spinozas Denken knüpfen lassen: Erstens das Thema Ontologie und Subjektivität, die Basis von Bartuschats Buch »Spinozas Theorie des Menschen« (1992); zweitens Aufsätze zu den Feldern Ethik und Politik, die dort nur am Rande erörtert wurden, und drittens Aufsätze zur Beziehung Spinozas zur klassischen Philosophie von Leibniz bis Hegel, die zu erörtern dort ganz ausgespart wurde, für eine kritische Würdigung der eigenständigen Position Spinozas aber besonders wichtig ist.

Ook neem ik de Inhoudsopgave hier over:

Daniel Schwartz’s boek over "Jewish Responses to Spinoza" is verschenen.

Nadat ik in 2012 in een viertal blogs het boek van Daniel Schwartz, The First Modern Jew. Spinoza and the History of an Image [Princeton University Press, 2012], enthousiast besproken had (cf. het laatste blog), kon ik in het blog van 3-08-2012 melden: » Gesignaleerd: "Jewish Responses to Spinoza" op komst. « Sindsdien ben ik nog wel eens gaan kijken of dat aangekondigde boek misschien al verschenen was – wat dan telkens niet het geval bleek.

Maar nu, zeven jaar later, zie ik door bovenstaand bericht over het review door Heidi Ravven dat dit jaar verschenen is:

Yitzhak Melamed gaat het weer hebben over #Spinoza’s ‘Atheism’

De Washington Spinoza Society (de kring rond Daniel Spiro, cf. ) begint z'n nieuwe seizoen op maandag 9 september 2019 met een lezing van Yitzhak Melamed  over “Spinoza’s ‘Atheism’”. Hij zal "show that the only sense in which Spinoza can be genuinely considered an atheist is one that is not particularly informative." 'Atheism' dus tussen aanhalingstekens. [Cf.]

#Spinoza uiteraard ook in de cursus "Aspects of Western Philosophy" van dr. Sreekumar Nellickappilly

De cursus "Aspects of Western Philosophy" (2014) van dr. Sreekumar Nellickappilly, van het Department of Humanities and Social Sciences van het Indian Institute of Technology (IIT) Madras,  bestaat uit 40 hoofdstukken/afleveringen die te vinden zijn als PDF op academia.edu en per hoofdstuk op YouTube. Modules / Lectures: Ancient Greek Philosophy and Medieval Thought; Modern Philosophy: The Schools of Rationalism and Empiricism; Enlightenment Philosophy, German Idealism, Marxism and Nihilism; Philosophy of Language; Phenomenology and Existentialism; Postmodernism and After.

Zie en beluister Chapter 12 Spinoza's Pantheism: God and Nature Relationship - tekst mee te lezen via dit PDF.  Niet met alle  interpretaties en toelichtingen (m.n. w.b. 't pantheïsme) kan ik het eens zijn, maar een knappe uitleg is het wel.

Nautilus Magazine heeft een uittreksel uit Heretics, waarin Leibniz de "infamous" #Spinoza ontmoet

Nautilus Magazine, A magazine on science, culture, and philosophy for the intellectually curious, brengt vandaag een flink uittreksel uit  HERETICS! The Wondrous (and Dangerous) Beginnings of Modern Philosophy by Steven Nadler and Ben Nadler. Princeton University Press, 2017. Ze gaven het de volgende titel en header

The Multiverse of 1686
Speculation on multiple universes goes back farther than you might think

Het uittreksel beslaat zo'n 14 pagina's - interessant om kennis te maken met het boek, voor wie dat (nog) niet heeft aangeschaft.

Kan Filosofie Magazine Special over het al dan niet bestaan van de vrije wil zonder #Spinoza?

"De redactie van Filosofie Magazine stelt ieder jaar speciale uitgaven samen over de mooiste thema's en perioden uit de filosofie. Van liefde tot de klassieke Oudheid: in onze specials leest u er alles over." [Cf.]. Onlangs verscheen

De Vrije Wil Special

Is de vrije wil een illusie?

Aankondiging lezing over #Spinoza met verkeerd plaatje volgehouden...

Wie is hier verantwoordelijk voor? Is het Rheden Nieuws.nl of misschien wel Rob Heijbroek? Ze leren het nooit daar in of bij Rheden. Net als in het voorjaar (cf. blog) plaatst de krant vandaag een afbeelding van Descartes bij een aankondiging van een lezing over Spinoza!

Vlaamse psychiater Dirk De Wachter over #Spinoza en zingeving

Wim Goris, die het artikel weer door een vriendin toegestuurd kreeg daar er een citaat over Spinoza in voorkwam, bracht mij op de hoogte van dit interview dat op 1 mei 2019 in het christelijk opinieblad De Nieuwe Koers verscheen. Het citaat heb ik eruit gelicht.

Waar De Wachter vandaan heeft dat voor Spinoza de kosmos een "onbegrijpelijk mysterie" is, weet ik niet. Wij zijn volgens Spinoza niet in staat de hele kosmos, het totaal aan oorzaken en relaties te overzien, maar daarmee is die kosmos voor hem nog geen mysterie. Dat is niet Spinoza's manier van filosoferen.

Matthew J. Kisner - #Spinoza scholar

Onlangs bracht Matthew J. Kisner, van de filosofieafdeling van University of South Carolina, bekend van Spinoza on Human Freedom. Reason, Autonomy and the Good Life, zijn artikel over “Spinoza’s Activities: Freedom without Indepenence” naar academia.edu. Er wordt niet bij vermeld bij welke gelegenheid het geschreven werd. Daarover geeft dit blog uitkomst…

In het blog van 01-03-2016, “Spinoza’s twee soorten actie” lezen we

“3 maart 2016 zal tijdens de jaarverg. Van de centrale divisie van The American Philosophical Association in Chicago, Matthew J. Kisner (University of South Carolina) spreken over: “Spinoza’s Activities.” In dat blog nam ik ook het abstract op.
Maar ik vergis mij: aan het eind van de inleiding staat: "This is a draft of an invited paper for a forthcoming Cambridge anthology on Spinoza and freedom, edited by Noa Naaman and Tom Vinci." Het zal dus een nadere uitwerking van zijn 2016-lezing zijn.

Matt Kisner is ook de editor van de nieuwe Engelse vertaling van de Ethica, gebaseerd op de nieuwe kritische editie van Akkerman en Steenbakkers [cf. blog]. Samen met Andrew Youpa redigeerde hij Essays on Spinoza's Ethical Theory.

Toevoeging 7 aug. 2019
Intussen bracht hij ook zijn "Introduction to a new translation of Spinoza's Ethics" naar academia.edu.
Merkwaardig om daarin te lezen; "Spinoza was still a young man of thirty-six when he died unexpectedly  on february ,  21 1677."  Spinoza zou dat  jaar 45 geworden  zijn - was toen hij stierf  dus  44 jaar. 
Overigens is het verder een heel goede inleiding en samenvatting van Spinoza's filosofie.

 

Willem Goeree (1635-1711) was redelijk goed op de hoogte met #Spinoza’s leer

Portret van Willem Goeree, Wallerant Vaillant, naar Jacques Vaillant, 1658 - 1677 -
Rijksmuseum RP-P-1898-A-20651

 

Goeree (Willem), geb. te Middelburg 11 Dec. 1635, was door zijn afkomst en aanleg voor de studie bestemd, doch zijn vader koos voor hem de boekhandel, dien hij te Middelb. begon. Hij trouwde in de familie Waesberghe en vestigde zich te Amst. waar hij 2 Nov. 1701 poorter werd, vijf dagen later in het gilde kwam en 3 Mei 1711 overleed.
Als vruchten zijner veeljarige beoefening van historie en kunst verschenen: Natuurlijk en schilderk. ontwerp der Menschkunde (anatomie), Middelb. 1662, 3e dr. Amst. 1753; Inleyding tot de algemeyne teykenkonst, Middelb. 1665, 5e dr. Leiden 1739; Inl. tot de algem. schilderkonst, Middelb. 1670, 4e dr. Amst. 1704; Verligterie-kunde, 2e dr. Middelb. 1670, 4e dr. Amst. 1705; Algemeene bouwkunde, volgens de antyke en hedend. manier, Amst. 1681, 2e dr. ald. 1705; Joodse Oudheden, 2 dln., Amst. 1690, 2e dr. Utr 1700; Mosaische historie der Hebr. kerke, 4 dln., Amst. 1700, 2e dr. Leiden 1730; Kerkelijke en wereldlijke Historiën uyt d'aaloude aardbeschr. en uytgezochte gedenkpenningen opgehelderd, Amst. 1705, 2e dr. Leiden 1729. Hij liet bovendien eenige dergelijke werken in hs. na. [Uit Biographisch woordenboek der Noord- en Zuidnederlandsche letterkunde, DBNL]

Willem Goeree was boekhandelaar (uitgever) en vooral schrijver.

N.a.v. wat Goeree in zijn laatste boek, Kerkelijke en wereldlijke Historiën, over Spinoza schreef, had ik het blog van 30-06-2008, waarin ik mij afvroeg: “Hoe negatief was Willem Goeree's Spinozabeeld?” [Dat boek is bij books.google in te zien, daarin is onder meer te lezen

Hedendaags affectonderzoek steunt sterk op #Spinoza [3]

In dit blog zal ik een overzicht geven van hedendaagse studies over affect en affecttheorie - in alle is iets over Spinoza te vinden. Als eerste vermeld ik graag het volgende tamelijk recente werk dat uitgebreid op Spinoza's affectleer ingaat:

 

● Rainer Mühlhoff, Immersive Macht. Affekttheorie nach Spinoza und Foucault. Frankfurt am Main: Campus Verlag, 8 maart 2018 – 501 pagina’s. PDF Inhalt und Einleitung. Cf. ook academia.edu – cf. books.google

Nicht nur im Silicon Valley oder in Startups, sondern auch in den sozialen Medien und in den populistischen Bewegungen der Gegenwart hat sich eine neue Regierungstechnik etabliert: Menschen werden durch gezielte Stimulierung von Emotionen und Affekten beeinflusst. Dieses Buch entwickelt eine philosophische Theorie zum Zusammenhang von Affektivität, Macht und Subjektivierung. Zugleich nimmt es die sozialen und ökonomischen Verhältnisse westlicher Gesellschaften in den Blick. Es leistet einen Beitrag zur kritischen Sozialphilosophie und zu einer Theorie der Gouvernementalität.

De inleiding is zeer lezenswaardig – geeft een duidelijk overzicht van de affectstudies in de laatste jaren, alsmede van de twee hoofdrichtingen daarin (lezing aanbevolen). Hier haal ik de eerste alinea’s naar binnen die gewijd zijn aan Spinoza:

Hedendaags affectonderzoek steunt sterk op #Spinoza [2]

Affect-studie en affect-theorie is sinds medio 1990-iger jaren een apart onderzoeksterrein geworden, waarin veel op Spinoza wordt teruggegrepen.

Brian Massumi staat aan het begin van de ‘affective turn’ in de jaren ’90, en hij baseerde zich sterk op Spinoza.

Brian Massumi (born 1956) is a Canadian philosopher and social theorist. Massumi's research spans the fields of art, architecture, cultural studies, political theory and philosophy. His work explores the intersection between power, perception, and creativity to develop an approach to thought and social action bridging the aesthetic and political domains. He is a retired professor in the Communications Department of the Université de Montréal. [wiki]

Hij is vertaler van o.a. Gilles Deleuze en Félix Guattari en via hen baseert hij zich in veel van zijn werk op Spinoza. En m.n. op diens filosofie over het affect. Het begon met zijn

● Brian Massumi, “The Autonomy of Affect.” In: Cultural Critique, No. 31, The Politics of Systems and Environments, Part II. (Autumn, 1995), pp. 83-109. [cf. html] [PDF]

In dat essay maakte hij een onderscheid tussen affect (lichaamsreacties) en emotie (gevoel en cognitief bewustzijn daarvan – zeg maar the afterthought). Hij schrijft daarin op blz. 92 en 93:

Andrew Youpa - #Spinoza scholar

Andrew Youpa, van het Department of Philosophy van de Southern Illinois University, die samen met Matthew Kisner Essays on Spinoza's Ethical Theory redigeerde, plaatste vandaag op zijn academia.edu-pagina de
"Introduction," in "Essays on Spinoza's Ethical Theory," Oxford University Press, 2014.
Het is trouwens bijna allemaal "Spinoza" dat de klok slaat op die pagina...

[mijn exemplaar dat ik in juni 2015 van een blogbezoeker kreeg!]

Ik vermeld nog even dat ik enige malen naar Youpa verwees in het blog van 16 juli 2019 over "Charlie Huenemann e.a. over #Spinoza’s vrije mens."