Carson McCullers (1917 - 1967) wordt het Spinozisme van deze Amerikaanse schrijfster over het hoofd gezien? - #spinoza

Carson McCullers is een zeer gewaardeerd Amerikaans schrijfster. Er is veel over haar te vinden op het wereldwijde web. Ik noem hier alleen haar vier romans en één verhalenbundel: The Heart Is a Lonely Hunter [1940] | Reflections in a Golden Eye (1941) | The Ballad of the Sad Café. The Novels and Stories of Carson McCullers. (1951) | The Member of the Wedding [1946] | Clock Without Hands (1961).

The Guardian schreef over Overlooked classics: The Member Of The Wedding. En in de New Yorker gaat het over “Unhappy Endings. The collected Carson McCullers”.

In het gedicht "Carson McCullers” dat Charles Bukowski bij haar overlijden maakte [cf.] gaat het over

all her books of
terrified loneliness
all her books about
the cruelty
of loveless love.

Beter dan door een dichter kan haar werk niet getypeerd worden.

Ik wil het in dit blog over twee dingen hebben – en nummer die [I]  en [11]

[I]

Carson McCullers’s schitterende korte verhaal, “A Tree. A Rock. A Cloud.” dat in november 1942 in Harper's Bazaar, #76 verscheen, werd opgenomen in The Ballad of the Sad Café en werd het meest in korte-verhalen-bundels gebloemleesd, m.n. voor middelbare scholen. Het is op twee plekken op internet te lezen: als pdf van 4 bladzijden en in Carson McCullers: Stories, Plays & Other Writings, waarin het 7,5 bladzijden beslaat, die in hun geheel bij  books.google te lezen zijn.

Carson McCullers’s "A Tree. A Rock. A Cloud," is een kort verhaal dat zich afspeelt in een klein buurtcafé. Een twaalfjarige krantenjongen komt er voor dag en dauw een kop koffie nuttigen. Een oude vermoeide bierdrinker roept hem toe: "Zoon! Hey Son! ... I love you". Dan vertelt hij hem over z’n ongelukkige huwelijk. Hij houdt de overdonderde krantenjongen bezig met een aangrijpende dialoog over zijn ‘wetenschap van de liefde’, die hij bedacht nadat hij door zijn vrouw was verlaten. Hij was gaan inzien dat hij met van een vrouw te willen houden aan de verkeerde kant was begonnen. Je moet beginnen met proberen te houden van dingen die jou op hun beurt niet kunnen liefhebben: hij probeert eerst een goudvis, dan een boom, een rots, een wolk. Een vrouw liefhebben is de 'laatste stap' in zijn wetenschap, vertelt hij de jongen. "Ik ga voorzichtig te werk en ik ben nog niet helemaal klaar". De cafébaas en andere gasten lachen de man uit en de jongen weet niet wat hem overkomt. Ondanks zijn ‘liefdesverklaring’ aan de krantenjongen gaat de oude man alleen naar buiten in de stilte van de ochtendnevel zonder zijn zogenaamde nieuwe "geliefde" ooit nog te zien. De lezer voelt intuïtief aan dat de vreemde zwerver nooit klaar zal zijn voor de laatste stap. Zijn kwetsbaarheid voor eros zal hij niet opnieuw riskeren.

Veel wordt de vraag besproken of de merkwaardige ideeën over liefde van de oude man door de schrijfster worden gedeeld. Virginia Spencer Carr, haar biografe, veralgemeent het en meent dat voor McCullers een geliefde altijd kwetsbaar was, tenzij hij of zij van iemand - of iets - hield van wie hij/zij niets terug hoefde verwachten.

Van iets of iemand houden zonder iets van liefde terug te verwachten - doet dat niet direct denken aan Goethes lyrische enthousiasme over Spinoza’s 19^e stelling in het vijfde deel van de Ethica: “Qui Deum amat, conari non potest ut Deus ipsum contraamet.” [Wie God liefheeft kan er niet naar streven dat God hem wederbemint.]

Victor Strandberg schreef “Carson McCullers, A TREE, A ROCK, A CLOUD” (1951) In: Noelle Watson (Ed.), Reference Guide to Short Fiction [London: Saint James Press; 2nd edition 1994 - cf. encyclopedia.com] Daarin duidt Strandberg het hele verhaal Spinozistisch en hij doet dat “in light of the Spinozistic presence in The Heart Is a Lonely Hunter.” Inderdaad bestudeert in dat boek een van de hoofdpersonen, de filosoof dr. Benedict Copeland, Spinoza en er zijn allusies op iemands op Spinoza lijkende joodse uiterlijk. Maar of dat boek daarmee Spinozistisch te noemen is? De recensent van Molly van Gelder’s vertaling van Carson McCullers, Het hart is een eenzame jager [Uitgeverij Athenaeum – Polak & Van Gennep, 2016 – cf.], Els van Swol, die toch aardig thuis is in Spinoza, is die Spinozistische strekking niet opgevallen (anders zou ze het daar zeker over hebben gehad), dus misschien heeft Strandberg hierin wat overdreven. Maar wat betreft het korte verhaal “A Tree. A Rock. A Cloud” geeft hij m.i. een treffende analyse van de Spinozistische achtergrond ervan.

 

[II]

Maar wat dan vervolgens opvalt. A) Strandberg is de enige die met Carson McCullers Spinozisme komt en B) zijn artikel wordt NERGENS vermeld! Alsof Carson McCullers Spinozisme wordt genegeerd. Ik noem een aantal voorbeelden:

• Het artikel van Victor Strandberg komt niet voor in de lange lijst Critical Resources op The Carson McCullers Project

• Eveneens niet in Harold Bloom (Ed.), Carson McCullers [Bloom's Modern Critical Views]. Infobase Publishing, 2009 - 192 pagina's – books.google. Een geheel met tien nieuwe essays vernieuwde editie van de eerdere in 1986 bij Chelsea House verschenen dat 12 essays bevatte. Ook komt in dit boek Spinoza niet voor en wordt niet verwezen naar Carson McCullers’s Spinozisme.

• idem dito w.b. Jan Whitt (Ed.), Reflections in a Critical Eye: Essays on Carson McCullers. University Press of America, 2008 - 163 pagina's – books.google

• Virginia Spencer Carr, The Lonely Hunter. A Biography of Carson McCullers. New York: Doubleday and Company, 1975. Reissue edition paperback Carroll & Graf Pub, 1985. Reprint, Athens: University of Georgia Press, 2003

• idem dito w.b Virginia Spencer Carr, Understanding Carson McCullers. Univ of South Carolina Press, 2005 – books.google; op p. 129 schrijft zij over “A Tree. A Rock. A Cloud.” zonder dat een verwijzing naar Spinoza aan de orde komt.

• Charlene Kerne Clark, Carson McCullers and the Tradition of Romance. Ph.D.-thesis, Louisiana State University and Agricultural & Mechanical College, 1974 [dissertatie Cf.]

• Larry Hershon, « Tension and Transcendence: "The Jew" in the Fiction of Carson McCullers. » In: The Southern Literary Journal, Vol. 41, No. 1 Fall 2008 [cf. Questia]

• Zelfs in de brochure A Study Guide for Carson McCullers's "A Tree. A Rock. A Cloud" [Gale, Cengage Learning, 23 paginas' – books.google] wordt niet naar Victor Strandberg’s artikel verwezen en komt Spinoza niet aan de orde, hetgeen toch wel erg opmerkelijk is.

Het is toch uiterst merkwaardig te noemen dat dat artikel van Victor Strandberg nergens is opgepikt. En op zo’n obscure plaats was het toch niet verschenen. Je krijgt de indruk dat men het liever heeft genegeerd, daar men misschien niets aankon met een Spinozisme bij Carson McCullers.

___________

en.wikipedia.org/wiki/Carson_McCullers

Biography of Carson McCullers

www.uv.es/~fores/AcosoTextual/mccullersbio.html