woensdag 10 juli 2019

Alexander Douglas over de logica achter #Spinoza’s geometrische methode


Alexander Douglas, Lecturer in Philosophy, University of St. Andrews [website: https://axdouglas.com/], had gisteren op medium.com het artikel
Alexander Douglas, Spinoza, Logic, and Geometry.

Het is geen eenvoudig artikel, vergt enige kennis van wiskunde en logica, maar levert interessante informatie over de aangesneden kwestie. Het begint aldus
George Henry Lewes — the husband of the first translator of Spinoza’s Ethics into English — tried to explain why Spinoza was wrong to take geometry as a model for metaphysics:

Geometry never quits the sphere of its first assumption, that its axioms retain their necessary clearness, and its consequences their necessary truth. It begins with lines and surfaces, with lines and surfaces it ends; it is a purely subjective and deductive science (‘Spinoza’s Life and Works’, Fortnightly Review (1843), 214).
Dat maakte mij geïnteresseerd in Lewes’s artikel, waarbij ik ontdekte dat Alexander Douglas een foute verwijsplaats gaf: ‘Spinoza’s Life and Works’ verscheen niet in Fortnightly Review in 1843 [dat bestond toen nog niet], maar in Westminster Review Vol 39 [in May 1843], 372-407 [cf. Hathitrust]

George Henry Lewes schreef jaren later een tweede artikel, “Spinoza,” dat wel verscheen in Fortnightly Review in Vol. 4 (1866), 385-406 [cf. Hathitrust]
Het gegeven citaat is echter in geen van beide artikelen te vinden. Het gegeven paginanummer strookt trouwens ook niet met de paginanummers van beide artikelen. Dus waar heeft Alexander Douglas het citaat vandaan?

Verder zoeken via Wayne I. Boucher, Spinoza in English: A Bibliography from the Seventeenth Century to the Present. BRILL, 1991 [cf. books.google] liet zien dat het volgende boek “Ïncludes a chapter on Spinoza, Vol 2, pp. 160-225” Hier komt het gegeven paginanummer in beeld. Het gaat om:
 


George Henry Lewes, The History of Philosophy from Thales to Comte. London: Longmans, Green and Co., 1871, Vol II: Modern Philosophy; Second Epoch: The Subjective Method carried to its extreme results in Pantheistic Idealism. Chapter 1 Spinoza. I His Life, p. 162; II His Doctrine, p. 180 p. [cf. archive.org]– en hier is dan het gezochte citaat te vinden op p. 215 [Douglas zal een andere editie hebben geraadpleegd.]
Hele stukken tekst komen overeen met de bovengenoemde eerdere artikelen over Spinoza, maar voor dit laatste boek over de geschiedenis van de filosofie, heeft Lewes er teksten bijgevoegd, zoals o.a. dit citaat. Waarvan akte.
Slordig zoals Alexander Douglas het citeerde. Maar ik heb er een en ander door geleerd [en overweeg een keer een blog over George Henry Lewes te maken].

2 opmerkingen: