Op zijn verzoek breng ik in dit blog zijn informatie hierover.
Het is mogelijk op één dag alle
woonplaatsen van Spinoza te bezoeken!
De gids Jossi Efrat, geboren in de Amsterdamse Spinozastraat, woonde als
kind op een paar honderd meter afstand van Spinoza's ouderlijk huis.
Op de zondagen 25 augustus en 22
september 2019 worden deze identieke excursies gehouden, waarbij te voet wordt
gelopen langs de plaatsen waar Spinoza ook heeft verbleven. De deelnemers
krijgen vele 17e en 18e eeuwse plaatjes, en men zal zich een voorstelling
kunnen maken hoe het er toen uitzag, door deze tekeningen te vergelijken met de
gebouwen en het straatbeeld van nu.
Vervoer is met eigen auto. Men kan ook met een deel van de excursie
meegaan. Op zondag is parkeren meestal gratis. Wie niet over eigen auto
beschikt kan waarschijnlijk gratis meerijden met anderen.
Amsterdam, Portugese synagoge, (van 1675) met bezoek. In de
synagoge zal worden uitgelegd hoe vroeger de ban werd voltrokken. (Bij Spinoza
gebeurde dat op 27 juli 1656, in een kleinere synagoge, in die buurt.)
Wandeling naar die vroegere synagoge, aan de Houtgracht. Op deze Houtgracht was
ook het ouderlijk huis van Spinoza. Vlakbij zien we, aan de Amstel, ook het
nieuwe standbeeld van de wijsgeer (van 2008).
Ouderkerk a/d Amstel. Kerklaan 10, 1191 JB. Rondleiding op de oude joodse
begraafplaats met o.a. graven (met leesbare zerken) van de beide ouders van
Spinoza. Ook graven van de drie rabbijnen die waarschijnlijk leraren waren van
Spinoza: Saul Levi Morteira, Isaac Aboab
en Menasse Ben-Israël. Het is niet duidelijk of zij allen ook een rol hebben
gespeeld bij de Spinoza-ban maar waarschijnlijk geldt dit wel voor de twee
eersten.
Rijnsburg, Spinozahuisje, Spinozalaan 29, 2231 SG. Hij woonde
er van 1661 tot 1663. Onlangs gerestaureerd, met o.a. verzameling van Spinoza's
boeken en vele documenten. In de tuin is een borstbeeld van Spinoza. Vlakbij,
in het centrum van Rijnsburg, zien we een tweede standbeeld.
Voorburg, Hofwijck, Westeinde 2A, 2275 AD, bij het
Stationsplein. Bezoek tuin en museum "Hofwijck", het indrukwekkende
domein van Constantijn en Christiaan Huygens. Het schijnt dat Spinoza daar veel
is geweest. We lopen zijn vermoedelijke wandelroute, langs de Vliet, naar de
Voorburgse Kerkstraat. Daar woonde Spinoza 6 jaar, 1663 t/m 1669.
Den Haag. Parkeren kan bijv. in parkeergebouw Kranestraat 4,
2512 AE.
Spinoza woonde in den Haag ruim 6 jaar,
van 1670 tot zijn dood. We wandelen vanaf de Nieuwe Kerk (op het Spui, nr.
175). Hier werd Spinoza op 25 februari 1677 begraven. Thans staat er een
gedenksteen. We lopen langs zijn eerste
woning, aan de Stille Veerkade 32, en naar zijn laatste woning:
Paviljoensgracht 72-74. Hier zien we ook het ca.120 jaar oude standbeeld van
Spinoza. Vervolgens wordt evt. gewandeld naar de Plaats (naast het Buitenhof),
waar het standbeeld van Johan de Witt (uit 1906) staat, en zal toelichting
worden gegeven op de bekende gebeurtenissen bij de Gevangenpoort op 20 augustus
1672 en de betrokkenheid van Spinoza daarbij.
Aanvang excursie: om 10 uur, bij de ingang van de "Esnoga",
de grote Portugese synagoge, op het Mr. Visserplein (Jonas Daniel Meijerplein) Amsterdam,
1011 PL, tegenover het Joodse museum. Parkeren kan in de buurt, is meestal
gratis tot 12 uur. Trams: 9 en 14. Metro: Waterlooplein.
Tijdschema: Gezien de ervaring van verleden jaren proberen we een
tamelijk strak schema te handhaven, zodat de excursie niet te veel uitloopt. Er
zal even tijd zijn voor een korte lunch, er zijn restaurants in Ouderkerk. Er
zijn toiletten op of nabij de bezienswaardigheden.
We proberen omstreeks 11:50 uur al uit centrum Amsterdam weg te rijden.
Bezichtiging in Ouderkerk is dan van 12:25 tot 13:15. Lunchpauze Ouderkerk tot
1345, naast de begraafplaats.
Bezichtiging huisje in Rijnsburg van 14:20 tot 15:20. Museum Hofwijck en wandeling in Voorburg: 16:10
– 17:20. Rondleiding in den Haag vanaf ca. 1745 uur. Einde excursie ca. 18:45 -
19 uur.
Heren dienen in de synagoge en op de
joodse begraafplaats een pet, of elk ander hoofddeksel te dragen. Voor dames
geen bijzondere kleding nodig.
Kosten; € 20.- p.p.,
dit is incl. een mapje met kopiën van relevante oude plaatjes. Excl. evt.
entreegeld Portugese synagoge, museum Hofwijck in Voorburg en het
Spinozahuisje in Rijnsburg. (Alle drie
zijn gratis voor houders van de Museumjaarkaart.) Entree tuin van Hofwijck is
altijd ook gratis.
Aanmeldingen: Jossi Efrat,
tel. 030-70-700-49,
06-588-09-259. (deze nummers niet
tussen 31 juli en 21 augustus.) e-mail:
jossiefrat@gmail.com
Tijdens de excursie is niet genoeg tijd
om meer dan oppervlakkig in te gaan in de uitgebreide filosofie van Spinoza.
Wel zal in de synagoge aandacht worden besteed aan hoeverre Spinoza's brede
orthodox-joodse opleiding in zekere mate invloed had op zijn latere
opvattingen.
NB.
Ook dit jaar organiseert Jossi weer excursies ‘in de voetsporen van Johan en Cornelis de Witt’ en wel op zondag 1 september en op zaterdag 14 september. Daarover meer in een volgend blog.
Stan bedankt voor de tip!
BeantwoordenVerwijderen