dinsdag 26 september 2017

Over C. de Deugd (Ed.), Spinoza's political and theological thought (1984)


Dit blog wordt een aanvulling op het boek over de Spinozareceptie in Nederland van Henri Krop, Spinoza. Een paradoxale icoon van Nederland (2014). In Hoofdstuk XI “De rehabilitatie van Spinoza na de Tweede Wereldoorlog,” gaat §5.1 over “De naoorlogse Spinoza-herdenkingen: 1977, 1982 en 1997. Daarin lezen we: “Wat ook de verklaring mag zijn, het is een feit dat de viering van het geboortejaar in 1982 niet alleen door de universiteiten, maar ook in de openbaarheid bijna geheel genegeerd werd. (p. 674) En na de beschrijving van de vieringen in 1977, schrijft hij een aantal bladzijden verder: “De publieke aandacht was in 1982 sterk verminderd. Alleen de dagbladen schreven over Spinoza.” (p. 685) En vervolgens geeft hij daarvan een overzicht. “NRC Handelsblad deed op donderdag 25 november verslag van de opening van het Amsterdamse symposium ter viering van Spinoza’s geboortedag.”
Opmerkelijk is dat hij, die juist zoveel accent gaf aan het ‘geleerd spinozisme,’ geen enkele aandacht geeft aan het “International symposium under the auspices of the Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences commemmorating the 350th anniversary of the birth of Spinoza Amsterdam 24-27 november 1982,” zoals de ondertitel luidt van het boek dat in 1984 onder redactie van Cornelis de Deugd bij de North-Holland Publishing Company [imprint van Elsevier die het in 1970 had overgenomen] verscheen. Aan symposium en dit boek geeft hij geen aandacht, ook niet in de in dat hoofdstuk volgende paragraaf 5.3 over Cornelis de Deugd (1924-2010).
Ook Wiep van Bunge heeft in zijn artikel “GELEERD” SPINOZISME IN NEDERLAND EN VLAANDEREN, 1945-2000 [in: Tijdschrift voor Filosofie, 71ste Jaarg., Nr. 1 (EERSTE KWARTAAL 2009), pp. 11-36] geen aandacht voor dit symposium en boek; hij noemt het boek wel in een voetnoot op p. 22, maar alleen via een verwijzing naar het hoofdstuk van Hubbeling in dat werk, en zegt dus niets over dat boek.


Alle aanleiding dus om daaraan hier even aandacht te geven. Naar de inhoud van het boek ging ik op zoek toen  ik deze cover ervan tegenkwam, daar ik overwoog of het de moeite van aanschaffen waard zou zijn.
Door de titel “Spinoza's political and theological thought” in Google in te geven kon ik bijna de hele inhoud van het boek reconstrueren - althans de titels van de hoofdstukken. Pas toen ik daarmee na enige tijd stopte, vergeleek ik het resultaat met die in de Duitse Spinoza Bibliografie [cf.]. Van de 24 hoofdstukken had ik er op die manier 18 gevonden. Ik geef de titels hierna in de volgorde waarin ze in die Bibliografie staan. Die welke ik niet via Google vond heb ik gemarkeerd; het zijn vooral de Franse titels die ik niet vond – wat mogelijk iets zegt over het internationaal secundaire Spinozisme, of wellicht iets zegt over onze zoekmachine.
Op deze wijze ontdekte ik tevens dat in die Spinoza-Bibliografie één van de hoofdstukken ontbreekt, nl. dat van Hutton, Sarah. “The Prophetic Imagination: a Comparative Study of Spinoza and the Cambridge Platonist, John Smith’.” [Dat ga ik uiteraard doorgeven].
Inhoud
F. Akkerman, "J.H. Glazemaker, an early translator of Spinoza," 23-29.
Bartuschat, Wolfgang, The ontological basis of Spinoza's theory of politics. 30-36.
Giancotti Boscherini, Emilia: Réalisme et utopie: Limites des libertés politiques et perspective de libération dans la philosophie politique de Spinoza. 37-43.
F. Haddad-Chamakh, "Liberte individuelle et paix civile d'apres le Traité théologico-politique de Spinoza." 44-55.
Hammacher, Klaus, 'Ambition and Social Engagement in Hobbes' and Spinoza's political thought, 56-62.
Errol E. Harris, “Spinoza's Treatment of Natural Law.“ 63-72
Hubbeling, H.G., Today's western Spinozism. 7-13.
Kaplan, Y[osef], "Spinoza Scholarship in Israel." 19-22.
Yosef Kaplan. "On the Relation of Spinoza's Contemporaries in the Portuguese Jewish Community of Amsterdam to Spanish Culture and the Marrano Experience." 82-94;
W.N.A. Klever, "Power: conditional and unconditional." 95-106.
Levy, Ze'ev:On Spinoza's and Mendelssohn's conceptions of the relationship between religion and state.“ 107-116.
Lucas, H.C. “Die Idee des Friedens in Spinozas Philosophie.” 117-126.
F. Mignini, "Theology as the Work and Instrument of Fortune." 127-136
Moreau, Pierre-François, “Biographie intellectuelle et règles d'interprétation.” 137-142.
Freidrich Niewohner, "Die Religion Noah's bei Uriel da Costa und Baruch de Spinoza. Eine historische Miniatur zur Genese des Deismus." 143-149
M.J. Petry, "Hobbes and the Early Dutch Spinozists.” 150-170
R. H. Popkin, “Spinoza and the Conversion of the jews.” 171-183.
Rice, Lee C., „Piety and philosophical freedom in Spinoza.“ 184-205.
Seidel, Helmut, “Sozialismus und Spinozismus. 14-18.
Sacksteder, W., “Communal Orders in Spinoza.” 206-213.
H. J. Siebrand, ''On the early Reception of Spinoza's Tractatus theologico-politicus in the Context of Cartesianism.” 214-225.
Visscher, Jacques de, “Y-a-til du volontarisme dans la pensée politique de Spinoza?” 226-229.
Wurtz, Jean-Paul, “L'éthique et le concept de Dieu chez Tschirnhaus : L'influence de Spinoza.” 230-242.
De volgende vond ik 2x, maar ontbreekt in de Spinoza Bibliografie: 
S. Hutton, "The Prophetic Imagination: A Comparative Study of Spinoza and the Cambridge Platonist, John Smith." 73-81
In de diverse bibliografieën waarin deze titels vermeld werden, was nog toegevoegd (soms een deel van): In: Spinoza's political and theological thought: International symposium under the Auspices of the Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences. Commemorating the 350th Anniversary of the Birth of Spinoza Amsterdam 24-27 November 1982, C. de Deugd (Ed. of Hrsg.). Amsterdam; Oxford; New York: North Holland Publishing Company 1984

* * *
Er verscheen een recensie van het werk door Marilena Chaui in Studia Spinozana #1 (1985), 456-461. Ik ben momenteel niet in staat daar kennis van te nemen – heb nog niet al m’n Spinozawerk op m’n nieuwe adres.
G. H. R. Parkinson schrijft in zijn review van het eerste nummer van Studia Spinozana [in: Philosophy, Vol. 61, No. 236 (Apr., 1986), pp. 276-278 ] "After suffering comparative neglect for many years, Spinoza's political philosophy is " to attract attention. One sign of this is the present volume; another is the recent collection of articles edited by C. de Deugd, Spinoza's Political and Theological Thought (North-Holland, Amsterdam, 1984). Reviewing this collection in Studia Spinozana I, Marilena Chaui remarks (p. 457) that 'the divergences among the authors are immense'. The same can be said about the views presented in the present volume.”

_________________

De cover leende ik van ISIS Antiquariaat die enige exemplaren in voorraad heeft. Ook bij het Antiquariaat Spinoza Amsterdam is het te vinden.

 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten