Dit
blog wordt een aanvulling op het boek over de Spinozareceptie in Nederland van
Henri Krop, Spinoza. Een paradoxale icoon
van Nederland (2014). In Hoofdstuk XI “De rehabilitatie van Spinoza na de
Tweede Wereldoorlog,” gaat §5.1 over “De naoorlogse Spinoza-herdenkingen: 1977,
1982 en 1997. Daarin lezen we: “Wat ook de verklaring mag zijn, het is een feit
dat de viering van het geboortejaar in 1982 niet alleen door de universiteiten,
maar ook in de openbaarheid bijna geheel genegeerd werd. (p. 674) En na de
beschrijving van de vieringen in 1977, schrijft hij een aantal bladzijden
verder: “De publieke aandacht was in 1982 sterk verminderd. Alleen de dagbladen
schreven over Spinoza.” (p. 685) En vervolgens geeft hij daarvan een overzicht.
“NRC Handelsblad deed op donderdag 25
november verslag van de opening van het Amsterdamse symposium ter viering van
Spinoza’s geboortedag.”
Opmerkelijk
is dat hij, die juist zoveel accent gaf aan het ‘geleerd spinozisme,’ geen
enkele aandacht geeft aan het “International symposium under the auspices of
the Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences commemmorating the 350th
anniversary of the birth of Spinoza Amsterdam 24-27 november 1982,” zoals de
ondertitel luidt van het boek dat in 1984 onder redactie van Cornelis de Deugd
bij de North-Holland Publishing Company [imprint van Elsevier die het in 1970
had overgenomen] verscheen. Aan symposium en dit boek geeft hij geen aandacht, ook
niet in de in dat hoofdstuk volgende paragraaf 5.3 over Cornelis de Deugd
(1924-2010).
Ook
Wiep van Bunge heeft in zijn artikel “GELEERD” SPINOZISME IN NEDERLAND EN
VLAANDEREN, 1945-2000 [in: Tijdschrift voor Filosofie, 71ste Jaarg., Nr. 1
(EERSTE KWARTAAL 2009), pp. 11-36] geen aandacht voor dit symposium en boek; hij
noemt het boek wel in een voetnoot op p. 22, maar alleen via een verwijzing
naar het hoofdstuk van Hubbeling in dat werk, en zegt dus niets over dat boek.
Alle
aanleiding dus om daaraan hier even aandacht te geven. Naar de inhoud van het boek ging ik
op zoek toen ik deze cover ervan tegenkwam, daar ik overwoog of het de moeite van aanschaffen waard zou zijn.
Door
de titel “Spinoza's political and theological thought” in Google in te geven
kon ik bijna de hele inhoud van het boek reconstrueren - althans de titels van de hoofdstukken. Pas toen ik daarmee na
enige tijd stopte, vergeleek ik het resultaat met die in de Duitse Spinoza
Bibliografie [cf.]. Van de 24 hoofdstukken had ik er op die manier 18
gevonden. Ik geef de titels hierna in de volgorde waarin ze in die Bibliografie
staan. Die welke ik niet via Google vond heb ik gemarkeerd; het zijn vooral de
Franse titels die ik niet vond – wat mogelijk iets zegt over het internationaal
secundaire Spinozisme, of wellicht iets zegt over onze zoekmachine.
Op
deze wijze ontdekte ik tevens dat in die Spinoza-Bibliografie één van de
hoofdstukken ontbreekt, nl. dat van Hutton, Sarah. “The Prophetic Imagination: a Comparative
Study of Spinoza and the Cambridge Platonist, John Smith’.” [Dat ga ik
uiteraard doorgeven].
Inhoud
F.
Akkerman, "J.H. Glazemaker, an early translator of Spinoza," 23-29.
Bartuschat,
Wolfgang, The ontological basis of Spinoza's theory of politics. 30-36.
Giancotti Boscherini, Emilia: Réalisme et utopie: Limites des libertés
politiques et perspective de libération dans la philosophie politique de
Spinoza. 37-43.
F.
Haddad-Chamakh, "Liberte individuelle et paix civile d'apres le Traité
théologico-politique de Spinoza." 44-55.
Hammacher,
Klaus, 'Ambition and Social Engagement in Hobbes' and Spinoza's political
thought, 56-62.
Errol
E. Harris, “Spinoza's Treatment of Natural Law.“ 63-72
Hubbeling,
H.G., Today's western Spinozism. 7-13.
Kaplan, Y[osef], "Spinoza Scholarship in Israel." 19-22.
Yosef
Kaplan. "On the Relation of Spinoza's Contemporaries in the Portuguese
Jewish Community of Amsterdam to Spanish Culture and the Marrano
Experience." 82-94;
W.N.A.
Klever, "Power: conditional and unconditional." 95-106.
Levy, Ze'ev: „On Spinoza's and Mendelssohn's conceptions of the relationship between
religion and state.“ 107-116.
Lucas,
H.C. “Die Idee des Friedens in Spinozas Philosophie.” 117-126.
F.
Mignini, "Theology as the Work and Instrument of Fortune." 127-136
Moreau, Pierre-François, “Biographie intellectuelle et règles
d'interprétation.” 137-142.
Freidrich
Niewohner, "Die Religion Noah's bei Uriel da Costa und Baruch de Spinoza.
Eine historische Miniatur zur Genese des Deismus." 143-149
M.J.
Petry, "Hobbes and the Early Dutch Spinozists.” 150-170
R.
H. Popkin, “Spinoza and the Conversion of the jews.” 171-183.
Rice, Lee C., „Piety and philosophical freedom in Spinoza.“ 184-205.
Seidel,
Helmut, “Sozialismus und Spinozismus. 14-18.
Sacksteder,
W., “Communal Orders in Spinoza.” 206-213.
H.
J. Siebrand, ''On the early Reception of Spinoza's Tractatus theologico-politicus
in the Context of Cartesianism.” 214-225.
Visscher, Jacques de, “Y-a-til du volontarisme dans la pensée politique de
Spinoza?” 226-229.
Wurtz, Jean-Paul, “L'éthique et le concept de Dieu chez Tschirnhaus :
L'influence de Spinoza.” 230-242.
De volgende vond ik 2x, maar ontbreekt in de
Spinoza Bibliografie:
S.
Hutton, "The Prophetic Imagination: A Comparative Study of Spinoza and the
Cambridge Platonist, John Smith." 73-81
In
de diverse bibliografieën waarin deze titels vermeld werden, was nog toegevoegd
(soms een deel van): In: Spinoza's
political and theological thought: International symposium under the
Auspices of the Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences. Commemorating
the 350th Anniversary of the Birth of Spinoza Amsterdam 24-27 November 1982, C.
de Deugd (Ed. of Hrsg.). Amsterdam; Oxford; New York: North Holland Publishing
Company 1984
* * *
Er
verscheen een recensie van het werk door Marilena Chaui in Studia Spinozana #1 (1985), 456-461. Ik ben momenteel niet in staat
daar kennis van te nemen – heb nog niet al m’n Spinozawerk op m’n nieuwe adres.
G.
H. R. Parkinson schrijft in zijn review van het eerste nummer van Studia Spinozana [in: Philosophy, Vol. 61,
No. 236 (Apr., 1986), pp. 276-278 ] "After suffering comparative neglect
for many years, Spinoza's political philosophy is " to attract attention.
One sign of this is the present volume; another is the recent collection of
articles edited by C. de Deugd, Spinoza's
Political and Theological Thought (North-Holland, Amsterdam, 1984).
Reviewing this collection in Studia
Spinozana I, Marilena Chaui remarks (p. 457) that 'the divergences among
the authors are immense'. The same can be said about the views presented in the
present volume.”
_________________
De
cover leende ik van ISIS Antiquariaat die enige exemplaren in voorraad heeft.
Ook bij het Antiquariaat
Spinoza Amsterdam is het te vinden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten