Beschneidung Christi. Meister des Wiener Schottenaltars, um 1470 - Bild Institut für Realienkunde
Nieuwjaarsdag
was eeuwenlang het “feest van de besnijdenis van Jezus". Nu wordt op 1
januari in de kalender van de Romeinse Ritus van de Katholieke Kerk het
hoogfeest gevierd van Maria, de Moeder Gods. Bij het 15e eeuwfeest van het Concilie
van Efeze (431), waarop het Goddelijk Moederschap van Maria tot dogma werd
verklaard, had Paus Pius XI bepaald dat het Mariafeest op 11 oktober gevierd
moest worden. Maar n.a.v. de liturgische hervormingen die het Tweede Vaticaans
Concilie voorstelde, bepaalde Paus Paulus VI dat het in 1969 in de plaats moest
komen van het tot dan gevierde feest van de besnijdenis van Jezus op de achtste
dag na zijn geboorte en dat het Mariafeest verhoogd werd tot hoogfeest.
Tot
die datum was dus eeuwenlang het feest gevierd van Jezus besnijdenis en
naamgeving, als teken van zijn onderwerping aan de Tora en zijn officiële
invoeging in het ‘Uitverkoren Volk’. Als je “besnijdenis van Jezus” of “circumcision
of Christ” in Google-afbeeldingen ingeeft, krijg je vele illustraties van de
herinnering aan deze gebeurtenis te zien. En op vele plaatsen werd als relikwie
de voorhuid van Jezus bewaard, zo b.v. in Antwerpen (cf.)
Ik
zou dit alles niet op dit Spinoza-blog hebben opgerakeld, als niet Jan-Heiner
Tück een paar dagen terug, op 29 december 2018, in de Neue Zürcher Zeitung een pleidooi deed om het “feest
van Jezus’ besnijdenis" weer in te voeren. En dat dan bedoeld als verzet
tegen het almaar meer opkomende antisemitisme. En daarbij werd door hem Spinoza
op een volkomen averechtse wijze opgevoerd met de passage:
“Spinoza, der selbst aus der Synagoge von Amsterdam
ausgestossen wurde, vermerkt im 17. Jahrhundert: «Ich halte dieses Zeichen für
so wichtig, dass es meiner festen Überzeugung nach an sich schon genügt, um die
gesonderte Existenz der Nation für immer zu behaupten.»
Alsof
Spinoza integendeel in het 3e hoofdstuk van de Tractatus Theologico-polticus niet
betoogde dat juist door het vasthouden aan het ritueel van die besnijdenis het antisemitisme wordt gevoed.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten