woensdag 6 december 2017

James Thomson (1834-1882) de sombere Schotse dichter schreef ook "A few words on the system of Spinoza"

Rob Kramer gaf mij “nog een tip, misschien minder interessant door de inhoud, maar van een bijzonder boeiende Schotse dichter. James Thomson, A few words on the system of Spinoza.” Alleen al vanwege deze sympathieke tip neem ik in dit blog graag dit artikel dat tien bladzijden in druk omvat over. De dichter was mij tot heden niet bekend, maar nu ik informatie over hem zoek blijkt hij een periode zeer getormenteerde gedichten geschreven te hebben in een tijd waarin hij in een diepe crisis over de zinloosheid van alles verkeerde.
De Schotse dichter publiceerde onder het pseudoniem Bysshe Vanolis en om hem te onderscheiden van een vroegere dichter James Thomson (1700 – 1748) wordt achter zijn naam vaak B.V.  geplaatst. Hij werd vooral bekend om zijn lange gedicht 'The City of Dreadful Night' (1874) [cf. en.wikisource en op Gutenberg] The City of Dreadful Night kwam voort uit de strijd die Thomson het laatste tiental jaren voerde met alcoholisme en chronische depressie. Hij raakte steeds geïsoleerder van vrienden en de samenleving in het algemeen. [cf. nl.wikiedia]. Ik citeer enige strofen:

And I have searched the highths and depths, the scope
Of all our universe, with desperate hope                    35
  To find some solace for your wild unrest.


And now at last authentic word I bring,
Witnessed by every dead and living thing;
  Good tidings of great joy for you, for all:
There is no God; no Fiend with names divine                 40
Made us and tortures us; if we must pine,
  It is to satiate no Being's gall.


It was the dark delusion of a dream,
That living Person conscious and supreme,
  Whom we must curse for cursing us with life;              45
Whom we must curse because the life he gave
Could not be buried in the quiet grave,
  Could not be killed by poison or the knife.
....
Hij schreef twee artikelen over Spinoza
James Thomson, “A few words on the system of Spinoza.” In Secularist (June 10, 1876)
Opgenomen in: James Thomson (B.V.), Essays and phantasies by James Thomson. London: Reeves & Turner, et al, 1881 [cf. en.wikisource over hemzelf en wikisource over zijn essays]
James Thomson, “The B-centenary of Spinoza, M. Renan's Adress," in: Secularist (March 10, 1877)
Zie verder
Hierna volgt het artikel uit 1876, waaruit ik dit destilleer:


Hij vindt het hele Spinozistische systeem “a baseless castle in the air” – “a failure”, maar nadat hij een samenvatting heeft samengesteld uit Émile Saisset, wat doet beseffen dat er tot dan toe nog geen Engelse vertaling van Spinoza's Ethica bestond (!), schrijft hij tot slot:
These, and such as these, are the great thoughts and noble sentiments that give such inestimable value to the system which adds no worth to them, but rather detracts from their intrinsic value. When the elaborate geometrical construction, with all its intricate framework of Definitions, Axioms, Postulates, Propositions, Corollaries, Scholiums, and Lemmas, shall be regarded as a mere curiosity, a Chinese puzzle of miraculous patience and ingenuity, these thoughts and sentiments will still be an inspiration for earnest and sincere and meditative men. I cannot reflect without deep awe on the sustained grandeur, the divine energy of the intellect and soul which could clearly discern, persistently feel and calmly announce such doctrines in an age and clime whose noblest spirits were still, with very few exceptions, dominated by Christianity, the religion of humility, of repentance, of sorrow, of Heaven and Hell, of miracles and special Providence, of vilified Matter, of a God alien from the Universe. The sublime sentences of this most subtle Oriental genius recluse in the Occident, whose life was a long trance and ecstasy of contemplation, are as superhuman spells disclosing immense and serene horizons beyond the huddled and sordid tumult of our common life, clouded with low creeds, bounded by narrow thoughts, turbid with sekfish passions." [p. 322-12]


 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten