Carl Vogl (1866 - 1944) vertaler van Die Ethik

Het zoeken naar meer informatie over de vertaler van Die Ethik had ik opgegeven vanwege een foute sterfdatum van de vertaler van Die Ethik bij Hathitrust. Ik verander het blog - en om te beginnen de titel - om niet verantwoordelijk te zijn voor verdere verspreiding van onjuiste informatie. De oude tekst bewaar ik aan het einde van dit blog om de reactie te kunnen blijven plaatsen van Jurgen Eissink, die mij erop  wees dat het om één dezelfde Carl Vogl gaat en niet om twee verschillende.
Van deze vertaler vind je dus

Spinoza, Die Ethik. Übersetzt u. Vorwort von Carl Vogl. Leipzig: Alfred Kröner Verlag [Kröners Taschenausgabe, Bd. 24], 1923 - 272 Seiten [Text in Frakturschrift] [cover van hier]

Maar de vertaling is ouder, want je komt ook tegen

Spinoza, Baruch de: Die Ethik, Schriften und Briefe, hg. von Fr. Bülow, übersetzt von Carl Vogl, Leipzig 1909 Spinoza [cf. de bibliografie hier]
Dat is ook de uitgave die te vinden is - bij Hathitrust (die, let wel, een verkeerde sterfdatum van de vertaler geeft).

En die vertaling is lange tijd en wordt nog steeds, soms herzien, heruitgegeven, als Kröners Taschenausgabe

Spinoza 1955 Baruch de Spinoza: Die Ethik. Schriften und Briefe. Hg.v. Friedrich Bülow. Übertragen von Carl Vogl und vom Hg. revidiert, Stuttgart 1955. [cover van hier]

Je komt veel latere uitgeefdata (en covers) tegen, die ik niet alle geef.

Alle aanleiding dus om eens na te gaan wie deze vertaler is.  

Ik begin met een citaat uit Gustav Landauer & Fritz Mauthner: Briefwechsel: 1890-1919. Bearbeited von Hanna Delf. C.H.Beck, 1994 [books.google], te weten voetnoot 21 op p. 443:

Carl Vogl (1866-1944) war seit 1907 Pfarrer in Unterneubrunn, wo L[andauer] ihn häufig besuchte. Er war Mitglied des Sozialistischen Bundes und Mitarbeiter des Sozialist (vgl. seine Autobiografie Aufzeichnungen und Bekenntnisse eines Pfarrers inmitten der Krisis,1930). L meint Baruch de Spinoza: Die Ethik, Schriften und Briefe, hg. von Fr. Bülow, übersetzt von Carl Vogl, Leipzig 1909 und David Hume: Untersuchungen über den menschlichen Verstand. Deutsch von Carl Vogl, Leipzig 1910. Carl Vogl übersetzte später das Hauptwerk von Petr Chelcicky, auf das L hier anspielt: Das Netz des Glaubens, 1923 und schrieb ein Buch über den Laienprediger (• nach 1380), der von großer Wirkung auf die Böhmischen und Mährischen Brüder war Peter Cheltschizki. Ein Prophet an der Wende der Zeiten, 1926 (vgl. auch Ls Ausführungen: Die Revolution).

Voor ik op deze plaats iets meer info geef over Carl Vogl [dat doe ik bij nader inzien in een apart blog] haal ik alvast deze passage binnen uit de tekst die Walter Bredendiek in 1977 onder de titel "Im Kleinen spiegelt sich das Große". Das Lebenswerk von Dr. Carl Vogl” in drie afleveringen schreef voor het Evangelische Monatsschrift Standpunkt dat van 1973 tot 1990 in de DDR verscheen en dat zich richtte op christen en kerk in de DDR. De tekst gaat over Vogl's wetenschappelijke werk en met name ook zijn vertaling van de Ethica. [cf. books.google] 

 

___________________________

Hier de oude, teruggenomen tekst van het blog
Carl Vogl (1866 - 1932) vertaler van Die Ethik
Het zoeken naar meer informatie over de vertaler van Die Ethik heb ik opgegeven. Om daar niet mee bezig te blijven sluit ik die zoektocht met dit blog af. Van hem vind je dus [volgt bovenstaande info over Die Ethik].

Zijn data zijn het enige dat te vinden is -  bij Hathitrust en je mag hopen dat die juist zijn.
Verder is (waarschijnlijk) alles wat je verder tegenkomt van de Duitse evangelische theoloog en religieuze socialist Carl Vogl (1866-1944), die diverse boeken en artikelen schreef [cf. wikipedia]. Maar je loopt het risico ze met elkaar te verwarren, zoals ook gebeurt, b.v.  door SUDOC - Répertoire des bibliothèques en door IdRef (Identifiants et Référentiels). Deze beide instanties schrijven de vertalingen van de Ethica (en van Hume) toe aan deze theoloog, terwijl uit de soort artikelen en boeken die deze schreef uit niets blijkt dat hij die vertaler zou kunnen zijn.

Maar hoe gemakkelijk zijn die beide Carl Vogls die beiden in 1866 geboren zijn, niet te verwarren – ook door dit soort bibliothecaire instanties. Enfin, hiervan wilde ik toch maar een blog maken.
[En intussen kom ik toch weer andere interessante informatie tegen die ik in volgende blogs zal doorgeven - ik houd u vast in spanning...]
____________________________
Tot zover de oorspronkelijke tekst die dus gebaseerd was op foute informatie van Hathitrust, waarna Jurgen Eissink op bronnen met de juiste informatie wees.